126жм назарқұл Еркебұлан


Ядросы Плазмоциттің эксцентрикалық орналасқан ядросының



бет58/84
Дата01.03.2023
өлшемі495,92 Kb.
#70665
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   84
Ядросы
Плазмоциттің эксцентрикалық орналасқан ядросының да пішіні дөңгелек немесе сопақшалау болып келеді.Ядросының шетінде жинақталатын хроматиканың басым бөлігі конденсацияланған яғни тығыздалған және де радиалді бағытта -”доңғалақтың сым шабықтарына” ұқсап орналасқан.Ядросының қалған бөліктерін дисперсияланған яғни шашыраңқы хроматині мен ортасындағы ядрошығы алып жатады екен.
Цитоплазмасы
Плазмоциттің цитоплазасында секрециясы белсенді жасауға қабілетті белгілер байқалады.Ол қатты базофилді боялған-мұнда РНҚ,боя және де бекітілген рибосомалардың көп болуына байланысты.Электрондық микроскопия арқылы қарайтын болсақ плазмоциттің барлық цитоплазмасы грЭПТ-нің концентрикалық орналасқан цистерналарымен тығыз толтырылғанын анық көре аламыз.Жалпы бұл негізінен-плазматикалық жасушаларда иммуноглобулин ақуыздарының яғни антиденелерінің синтезі қарқында өтіп жатқанын дәлелдейді екен.Базофилия тек цитоплазмасының ядросының жанаындағы дөңгелек пішінді,ашықтау түсті “қарашықта” ғана болмайды.Негізінен осы жердің ерекше ультрақұрылымына байланысты-бұл жерде жақсы дамыған Гольджи комплексі мен центриолдері жатқыза аламыз.Сәйкесінше “Аулашықтың” шет жақтарында митохонриялары бытыраңқы орналасады.

58. Пигментті жасушалар, олардың шығу тегі, құрылысы, функциясы. Антиплагит 100 %
Пигменттік жасушалар-пигменттерді синтездейтін және цитоплазмада осы пигменттері бар жануарлар мен адам жасушалары. Пигменттер, синтезделген пигмент жасушалары негізінен терінің және оның туындыларының түсін, көздің түсін анықтайды.
Пигменттік жасушалар (меланоциттер немесе пигментоциттер) сандары аз болса да, борпылдақ талшықты дәнекер тінінің құрамына жатады. Олар дененің кейбір бөліктерінде, соның ішінде (емшекте, ұмада, перианалды аймақ) теріде дәнекер тінінде (дермада), көздің алмасының құбылмалы болатын және тамырлы қабыктарында, меңдерде , жасы келген адамдардың бетінде және арқасында болады және осы аймақтарда олардың саны көбірек болады. Пигменттік жасушалардың үш түрі бар: меланофорлар, ксантофорлар және иридофорлар. Меланофорлар меланиндерді — қара қоңыр немесе қара пигменттерді синтездейді; ксантофорлар сары, қызғылт сары және қызыл пигменттерді, иридофорлар күміс пигменттерін синтездейді. Кейбір ғалымдар хроматофорларды — пигменттері бар, бірақ синтезделмейтін жасушаларды, мысалы, гемосидерин бар гемосидерофорларды және липохромды пигменттері бар липохромофорларды шынайы пигмент жасушаларынан ажыратуды ұсынады.
Меланоциттер нейралды текті болып келеді, бұл дегеніміз эмбриогенез кезінде тері дермасы жаққа қарай миграциялаған нерв айдары (нерв қырқашыгы) жасушаларынан дамитын болып саналады. Қозғалуына байланысты пигментті жасушалар пішіндері өсінді пішінінен ұршық пішініне дейін өзгереді. Олар меланин пигменттін синтездеп, меланосом түйіршіктер түрде цитоплазмада біраз мөлшерде жинақтайды. Тері эпидермисіндее меланосомдар базальд және тікенекті қабаттардың эпителиоциттеріне дейін тарайды . Меланин пигментінің түсі өзгеріп отырады. Ол қоңыр-қара түстен сары-қызыл түске дейін өзгереді. Меланоциттің цитоплазмасында меланосомнан бөлек, басқа көптеген бос рибосомалар, нашар дамыған түйіршікті ЭПТ, саны аздау болып келетін митохондриялары және лизосомдар бар.
Пигментті жасушалардың функцияларына тоқталайын:
1 терінің әртүрлі жасушаларын,оның ішінде осы жасушалардың ядролық аппараттарын түрлі ультракүлгінді сәулелердің зақымдату әсерінен толық қорғау
2 көздегі торлы қабық құрамындағы жарық сәулелердің көмескіленуіне , шағылысуына кедергі келтіру, фоторецепторлы жасушалардың рецепторларын,бұл дегеніміз ,таяқшалар мен колбашаларды артық түсетін жарықтан сақтау;
3 толық жасушалармен біріге отырып, бөлінетін биологиялық активтенген заттарымен тамырлардың қабырғасының тонусын, күш-қуатын реттеу

59. Жасуша аралық зат. Жалпы сипаттамасы мен құрылысы. Коллаген және эластин талшықтары, олардың рөлі, құрылысы және химиялық құрамы. Ретикулинді талшықтар. Жасуша аралық заттың шығу тегі. Жасқа байланысты ерекшелігі. Антиплагит 100 %
Жасушааралық зат-дәнекер тіндердің әртүрлі түрлерінің бір бөлігі. Жасушааралық заттың құрамына әртүрлі заттар кіреді: лимфа, қан плазмасы, ретикулин, эластин және коллаген ақуыз талшықтары, сондай-ақ күрделі органикалық заттар жиынтығынан тұратын аморфты заттар немесе матрица. Жасушааралық зат тірек-трофикалық тіндердің жасушалары арқылы түзіледі. Осылайша, ол қоректік және тірек функцияларын орындайды, жасушаларды ұлпаға біріктіреді. Омыртқалылардың және көптеген омыртқасыз жануарлардың дәнекер тінінің құрамдас бөлігі, оның ішінде дәнекер тіндік талшықтар және механикалық, тірек, қорғаныс және трофикалық функцияларды орындайтын аморфты негізгі зат.
Жасушааралық зат эмбрионда Гаструла сатысынан бастап эмбриональды дәнекер тінінің жасушалары шығаратын ақуыздардан, көмірсулардан, липидтерден түзіледі. Жасушааралық заттың гистогенезі постэмбриональды кезеңде де жалғасады. Жасушааралық заттың пайда болуындағы ең үлкен рөл фибробласттарға, хондробласттарға, остеобласттарға жатады. Гистиоциттер, лаброциттер (мастикалық жасушалар) және т. б. талшықты дәнекер тінінің жасушааралық затының түзілуіне қатыса алады деп саналады.
Жасушааралық заттың дәнекер тінінің талшықтары коллаген, серпімді, ретикулярлы немесе ретикулинді (аргирофильді) және басқа да талшықтармен ұсынылуы мүмкін, бұл органдардың дәнекер тінінің беріктігін, икемділігін және белгілі бір дәрежеде архитектурасын (терінің әртүрлі аймақтарының дермасы, сіңірлер, гемопоэтикалық органдардың стромасы және т.б.) анықтайды.
Дәнекер тінінің талшықтары мен дәнекер тінінің жасушаларын қоршап тұрған аморфты негізгі зат жоғары полимерлі қосылыстардан тұрады, олардың концентрациясы мен құрамы жасушааралық заттың физикалық, химиялық және биологиялық қасиеттеріне (тұтқырлық, гидрофильділік) байланысты.
Жасушааралық зат құрылымының сипаты көбінесе дәнекер тінінің белгілі бір түрлерінің функционалды ерекшеліктерін анықтайды. Жасушааралық зат неғұрлым тығыз болса, сүйек тінінде ең үлкен дамуға жететін механикалық, тірек функциясы соғұрлым айқын болады. Трофикалық функция, керісінше, жасушааралық заттың консистенциясы бойынша жартылай сұйық (қан тамырларын қоршап тұрған интерстициальды дәнекер тін) жақсы қамтамасыз етіледі


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   84




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет