§14 Энергияныњ графикалыќ кµрінісі
§ 26.Космостық (ғарыштық) жылдамдық
жүктеу/скачать 1,42 Mb.
|
ДӘРІС Механика
| § 26.Космостық (ғарыштық) жылдамдық.
Зымыранды ғарыштық кеңістікке ұшыру үшін оған белгілі бір бастапқы жылдамдық, яғни ғарыштық жылдамдық беру керек. Бірінші ғарыштық жылдамдық v1 деп- Жерді айнала орбита бойымен қозғала алатын дененің минималды жылдамдығын айтады. Радиусы r орбита бойынша айналатын (спутникке) серікке Жердің тартылыс күші әсер ете отырып оғанv12/r нор-маль үдеу береді. Ньютонның екінші заңы бойынша, GmM/r2 =mv12 /r, Егер спутник жерден алыс емес қашықтықта қозғалса r=R0 (Жер радиусы және g=GM/R02, сондықтан, Жердің бетінде 1=0=7.9 км/с. Дененің Жердің тартылыс сферасынан арылу үшін бірінші космостық жыл-дамдық жеткіліксіз. Бұл жағдайда дене екінші космостық жылдамдықты қа-жет етеді. Екінші космостық жылдамдық деп 2 –Жердің тартылысына тә-уелсіз және Күннің серігіне айнала алатын, яғни оның орбитасы Жердің тартылыс өрісінде параболалық болатын дененің жылдамдығын айтады. Дене Жердің тартылысынан арылып, ғарыштық кеңістікке өтуі үшін, оның кинети-калық энергиясы тартылыс күшіне жасалатын жұмысқа тең болуы керек: mv22/2=2dr=GmM/R0 осыдан V2=0=11.2км/с. Үшінші космостық жылдамдық деп – Күн жүйесінің тартылысынан арылуы үшін, оның шегінен шығуы үшін жердегі денеге берілетін жылдамдықты ай-тады. Үшінші космостық жылдамдық V3=16.7км/с. Зымырандардың жыл-дамдығын есептеуге мүмкіндік беретін формуланы алғаш рет К.Э.Циолков-ский қорытып шығарды ((10.3) формуланы қара). Бірінші космостық жылдамдық Кеңес Одағында алынды: бірінші рет-1957 жылы Жердің жасанды серігін ұшырғанда, екінші рет- 1959 жылы зымыранды ұшырғанда Ю.Гагариннің 1961жылы ғарышқа ұшуынан кейін Кеңес Одағы мен шет елдерде ғарышкерлік (космонавтика) белсенді дами бастады.
жүктеу/скачать 1,42 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|