1.Қазіргі қоғамдағы тарихи жадының қажеттілігін дәлелдеңіз


Қазақстан мемлекеттілігінің қалыптасуына кеңестік ұлттық саясаттың әсерін ашып көрсету



бет13/35
Дата28.04.2023
өлшемі126,77 Kb.
#87617
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   35
18. Қазақстан мемлекеттілігінің қалыптасуына кеңестік ұлттық саясаттың әсерін ашып көрсету.
Кеңес өкіметі кезінде қазақтардың жеке меншік шаруашылықтары жойылып, олардың жерлері жалпы қоғамдық шаруашылыққа айналып, социалистік (кейіннен – коммунистік) партия арқылы «ұлы» Ресейдің бақылауында болып отырды. Орталықта жасалған жоспармен барлық саясат дамып отырды. Барлық ұлттардың, соның ішінде қазақтардың да, КСРО құрамына кіріп, елдік, ұлттық болмысы көмескілене бастады. Кеңес қоғамы құндылықтары басым болып, ұлттық мүдделер ескерілмей, бұл мәселелерді көтерген тұлғаларға «ұлтшыл» деген айып тағылып, олар қуғынға ұшырап отырды. Қазақтың ойшыл тұлғаларының тағдырына пышақ салған өз еліміздің ішінен шыққан сатымсақ, шенқұмар ұсақ-түйек адамдар жоқ болды емес. Мұны айту – біз үшін болашақ алдында парыз деп санаймыз. Жеке басты ойлап, елді, елді алға сүйрейтін тұлғаларды ешқашан сатуға болмайды деген қағиданы әр қазақ ұстануы керек.Қазақстанның XX ғасырдағы тарихы алуан оқиғаға байлығымен, ең бастысы, Кеңестік қатаң идеологиялық қысым мен одан азат болуға ұмтылуы Отандық жылнаманың негізгі бөлігі болып табылады. Тарихи қырынан алып қарағанда, бұл - ең алдымен, адам табиғатын шет-шегі көрінбейтін ұзақ уақыт бойы сынақтан өткізудің, сондай-ақ осы жағдайдан шығудың және ұлттық-мемлекеттік егемендікке жетудін оңтайлы қазақстандық моделінің шежіресі. Екінші жағынан, марксистік ілімге негізделген кеңестік кезеңдегі отандық тарихнама ғылым дамуының денгейіне толығымен сәйкес келетін дүниетанымдық картинаны бере алмайды, өйткені оның өзі кеңес мемлекетінің жүйесіне үйлестірілген және оның идеялық-саяси қажеттіліктерін өтеуге бағытталған ерекше ғылыми-саяси феномен болатын.
19. Коренизация саясатының негізгі кезеңдерінің маңыздылығы мен ерекшелігін ашыңыз
Коренизация-бұл Кеңес өкіметі 20 ғасырдың 20-шы және 30-шы жылдарында ұлттық мәселеде бастаған саяси және мәдени науқан. Бұл саясат орталық билік пен КСРО-ның орыс емес тұрғындары арасындағы қайшылықтарды жоюға бағытталған.Бұл саясат ұлттық азшылықтардың өкілдерін дайындау мен қорғауда, ұлттық-аумақтық автономиялар құруда, ұлттық азшылықтардың тілдерін іс жүргізуге, білім беруге енгізуде, Жергілікті тілдерде БАҚ-тың жариялануын ынталандыруда көрініс тапты.30-шы жылдардың соңында бұл саясат аяқталды, оған қатысушылар қуғын-сүргінге ұшырады.Бұл саясатты орыс тілін ұлтаралық қарым-қатынас тілі ретінде енгізуді ауыстыру туралы шешім қабылданды.
Тамырлаудың себептері Ресейдегі Азамат соғысы жылдарында анықталған ұлттық шет елдердегі Кеңес өкіметінің нашарлығы, ұлттық шет елдердегі орыс емес халықтың билікке қатысты (ескі де, жаңа да), оның айқын "орыс" тілдік және этномәдени доминантымен сақтануы және ХХ ғасырдың басындағы революциялық оқиғалар кезінде орыс емес халықтардың ұлттық өзіндік санасының айтарлықтай өсуі болды.. орталық билік қандай да бір жолмен есептелуі керек еді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   35




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет