2 Билет Жасуша



бет9/13
Дата20.02.2023
өлшемі49,78 Kb.
#69453
түріҚұрамы
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Байланысты:
35 билет

Билет 23
1. Ас қорыту жүйесінің жалпы құрылысы. Латын терминдері. Ас қорыту жүйесінің маңызы
2 Нефрон. Зәрдің пайда болу сатылары. Бүйрек ішінде артериялардың тармақталу ерекшеліктері.
3 Жүйке жүйесі. Рефлекстердің жіктелуі. Рефлекстердің маңызы. Синапс, жүйке орталығы туралы түсінік.
1. Адамның асқорыту жүйесі асқазан-ішек жолдары мүшелерінен және қосалқы мүшелерден (сілекей бездері, бауыр, ұйқы безі, өт қабы және т.б.) тұрады. Шартты түрде ас қорыту жүйесінің үш бөлімі бөлінеді. Алдыңғы бөлімге ауыз қуысы, жұтқыншақ және өңеш кіреді. Мұнда негізінен, тағамды механикалық өңдеу жүзеге асырылады. Орта бөлімі асқазаннан, аш және тоқ ішектен, бауырдан және ұйқы безінен тұрады, бұл бөлімде негізінен тағамды химиялық өңдеу, нутриенттердің сіңуі және нәжіс массаларының қалыптасуы жүзеге асырылады. Артқы бөлім тік ішектің каудаль бөлігі болып табылады және ағзадан нәжістің шығарылуын қамтамасыз етеді.
digestoria — асқорыту
Ауыз қуысы — cavum oris
Жұтқыншақ — pharynx
Кеңірдек — trachea
Өңеш — esophagus
Асқазан — ventriculus, gastri
Бауыр — hepan
Соқыр ішек — ceacum
Тік ішек — rectum
Ас қорытудың маңызы. Адам өз тіршілігіне қажетті қоректік заттырды тамақтану арқылы алады. Желінген тамақ сол күйінде бойға сіңбейді. Сондықтан ол ас қорыту мүшелеріне қорытылып, ыдырап соның нәтижесіңде пайда болған заттардан организм өзіне тән бейімделген заттарды құрады.
2. Нефрон - бүйректің құрылымдық және қызметтік бірлігі. Бүйректі миллиондаған нефрондар (бүйрек өзекшелері) құрайды. Нефрон — бүйрек денешігінен, проқсимальды және дистальды бөлімнен (түзу, ирек өзекшелер) тұрады.
Зәрдің пайда болу сатылары.
Зәр - бұл адам ағзасындағы гомеостазды ұстап тұру үшін маңызды сұйықтық.
Зәрдің пайда болу процесі
* Гломерулярлы сүзу.
* Түтікшелі реабсорбция.
* Құбырлы разряд.
* Зәрді сақтауГломерулярлық фильтрация - бұл зәрдің пайда болуының алғашқы сатысы және оны ескеру қажет бұл гидростатикалық қысым сұйықтық пен еріген заттарды тиісті мембрана арқылы итеретін пассивті процесс.Түтікшелі реабсорбция - Генльдің ілмегінде көптеген су, натрий және хлоридтер қайтадан сіңіп, бастапқыда сүзілген заттың 20% -ы ғана дистальды түтікке жетеді..Түтікшелі разряд
Бұл реабсорбцияға қарама-қарсы процесс, өйткені несептің түтікшелер мен ілмектер арқылы өтуі кезінде ол перитубулярлы қан капиллярларынан бүйрек түтікшесінің люменіне зиянды заттарды шығаруға қолданылады.
Зәрді сақтау
Зәр пайда болғаннан кейін, жинау арналары, папиллярлық түтіктер мен кальцийлер сериясы сұйықтықты жинап, оны жалпы шығу нүктесіне жинайды, бұл ағаштың бұтақтары мен діңі сияқты.Бүйрек артериясы іштік қолқадан басталады. Ол бүйректі қанмен қамтамасыз етеді. Оң бүйрек артериясы сол бүйрек артериясына қарағанда жуандау болады. Бұл артериялардан несепағарға, бүйрек қапшығына тармақтар тарайды. Бүйрек қанды бүйрек артериясынан алады. Бүйрек қақпасынан кІргеннен кейін артерия қантамыры майда артерияларға тармақталады. Артериялар Шумлянский-Боумен денешесіне кіріп, капилляр торы түзіледі. Капилляр торынан шыққан соң түтікшелерге қарай бағыт алады, ол жерде екінші майда артерия торына айналады. Сөйтіп, бүйректе екі артериолалардың торы пайда болады. Бүйректің артерия тамыры венаға бірігіп, ол төменгі қуыс венаға құяды. Денедегі барлық қан бүйректен өтеді. Тәулігіне бүйректен 150-180 л қан ағып өтеді.Бүйректе қан сарысуынан зәр пайда болады.
3. Жүйке жүйесі — адам мен жануарлар ағзаларының қоршаған ортаға бейімделуін реттейтін жүйе. Жүйке жүйесін зерттейтін морфологияның бөлімін нейрология деп атайды. Жүйке жүйесінің қызметтері рефлекстер арқылы іс жүзіне асады.
Рефлекстер мынадай түрлерге жіктеледі:
І. Биологиялық бағыттағы рефлекстер:
а) қорғану;
б) қоректік;
в) жыныстық (көбею және ұрықтану жөніндегі қамқорлық);
Нейрондар бір-біріне тимейді, бірақ нейрон басқа нейронға жақындаған жерде, екеуінің арасында синапс пайда болады.
Нейрондар бір-бірімен синапстар арқылы байланысады.
жүйке жүйесі негізгі организмнің тұтастығын қамтамасыз етуде рөлі, сондай-ақ оның реттеу атқарады. Бұл процестер ОЖЖ (орталық жүйке жүйесі), оның ішінде анатомиялық және физиологиялық кешенін асырылады. жүйке орталығы - Ол аты бар. окклюзия, орталық бедерінің, трансформация бағамы: ол



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет