2-ДӘріс. «Дүниетану» пәні бойынша білім беру мазмұны. Негізгі НҚа мақсаты
Білім беру мазмұнын таңдаудың принциптері мен критерийлері
жүктеу/скачать 38,66 Kb.
|
| 3. Білім беру мазмұнын таңдаудың принциптері мен критерийлері
Білім беру мазмұнын таңдаудың көптеген принциптері мен критерийлері бар. Біз оларды егжей-тегжейлі қарастырмаймыз, тек кейбіріне ғана тоқталамыз. 1. Әлеуметтік тапсырыстарды сақтау принципі. Осы қағида бойынша білім беру мазмұны тек заманауи білім, білік, дағдыларды қамтымауы керек. Жеке тұлға таңдаған білім беру мазмұнының мүмкіндіктері де ескерілуі керек. Осының арқасында адам жан-жақты дамуға және тұлғалық өсуге қол жеткізеді. 2. Оқу материалының ғылыми-практикалық маңыздылығын қамтамасыз ету принципі. Осы қағидаға сәйкес оқыту мазмұнына енетін білім белгілі бір ғылымның соңғы жетістіктерімен сәйкес келуі керек. Сонымен қатар, алынған білімнің практикалық мәні де маңызды. Басқаша айтқанда, теория мен практика біртұтас болуы керек. 3. Белгілі бір оқу процесінің нақты мүмкіндіктерін есепке алу принципі. Басқаша айтқанда, оқытудың мазмұнын таңдауда оның әдістері, құралдары, формалары, технологиялары маңызды. Мектептегі белгілі бір оқу процесін анықтайтын ассимиляция деңгейлері де маңызды. 4. Барлық оқу пәндері тұрғысынан білім беру мазмұнының бірлігін қамтамасыз ету принципі. Осы қағидаға сәйкес білім беру мазмұнының құрамдас бөліктері өзара тығыз байланысты, теңгерімді және пропорционалды болуы керек. Оқу материалы басқа пәндерде қайталанбауы керек. 5. Гуманизация принципі. Осы қағида бойынша білім мазмұны адам бойында гуманитарлық мәдениетке, білім мәдениетіне, шығармашылық белсенділікке, шығармашылық мүмкіндіктері мен қабілеттеріне сәйкес мамандықты еркін таңдауға тәрбиелеуге бағытталған. Білім беру мазмұнын таңдауда тек принциптерді ғана емес, арнайы критерийлерді де басшылыққа алу керек. Ресейлік дидактик Ю.К.Бабанский ұсынған олардың кейбіреулеріне толығырақ тоқталайық. 1. Жан-жақты дамыған тұлғаны қалыптастыру міндеттерін тұтас бейнелеу критерийі белгілі бір ғылымды жан-жақты көрсетуге мүмкіндік беретін барлық қажетті теориялардың, заңдардың, тұжырымдамалардың, әдістердің оқу жоспарында қолданылғанын тексеруге мүмкіндік береді. Бұл критерий жеке тұлғаның дамуы мен тәрбиесін және оның танымдық қызығушылықтарын жетілдіруді қамтамасыз ету үшін іс-әрекеттің негізгі түрлерінің тәжірибеде қолданылғанын анықтауға мүмкіндік береді. 2. Білім беру мазмұнының ғылыми және практикалық маңыздылығының критерийі, оған сәйкес кез келген оқу жоспарында негізгі теориялардың, ғылым заңдылықтарының және оның әдістерінің мәнін ашуға қажетті білімнің ең әмбебап және ақпараттық элементтері ғана пайдаланылуы тиіс. 3. Мазмұнның күрделілігінің белгілі бір жастағы студенттердің нақты білім беру мүмкіндіктеріне сәйкестік критерийі тест бөлімдерін және түсу емтихандарының нәтижелерін талдауды пайдалана отырып, студенттердің білімін тексеруге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, белгілі бір уақыт ішінде оқу материалын толық меңгеру кезінде студенттер шаршаудың жоғарылауын сезінбеуі керек. 4. Зертханалық эксперимент кезінде мазмұн көлемін берілген пәнді оқуға кеткен уақытпен сәйкестендіру критерийі қолданылады. Оқу материалының сапасын бағалау үшін бақылау сынақтары жүргізіледі. Оның үстіне олардың уақыты мен көлемі қатаң шектелген. 5. Білім беру мазмұнының қазіргі мектептің бар оқу-әдістемелік және материалдық базасымен сәйкестік критерийі. Мысалы, оқу үрдісіне жаңа зертханалық жұмыстарды енгізу үшін алдымен қажетті құрал-жабдықтардың болуын қадағалау керек. жүктеу/скачать 38,66 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|