2. Омыртқа жотасының жалпы құрылысы, бөліктері, иілімдері


Таламусасты аймағы, оның бөліктері. Гипоталамус-гипофиз жүйесі



Pdf көрінісі
бет189/199
Дата14.10.2023
өлшемі1,83 Mb.
#114838
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   199
Байланысты:
Анатомия сессия жауап 2021 Erkebulan

170.Таламусасты аймағы, оның бөліктері. Гипоталамус-гипофиз жүйесі.
96,07% 
Таламусасты аймағы,
hypothalamus s. region subthalamica, аралық мидың алдыңғы 
төменгі учаскесіне сәйкес келеді, көз төмпесінен төмен төмпеасты жүлге, sulcus 
hypothalamicus, астында жатады. Оның кұрамына емізіктәрізді денелер, corporae 
mamillaria, кіреді. Емізіктәрізді дененің медиалді ядросы, nucleus mеdialis corporis 
mamillaris, және емізіктәрізді дененің латералді ядросы, nucleus lateralis corporis mamillaris 
болады. Оларда ми күмбезі талшықтарының көп бөлігі аяқталады. Осы аймаққа 
таламусасты ядросын, nucleus hypothalamicus, жатқызады, ол артқы төменгі бөлімдерінде 
орналасып, сұр заттың өтіп кететін талшықтарының жиынтығын көрсетеді.
Сонымен қатар, таламусасты аймағында 32 жұп мөлшерінде ядролардың жиынтығы бар, 
олардың ішінде алдыңғы, ортаңғы, артқы топтарды ажыратады; олардың бір бөлігі мидың 
төменгі косалқысымен байланысқан; аталмыш топтар ядролары парасимпатикалық 
(алдыңғы ядролар) және симпатикалық (артқы ядролар) кызметтерді өзара қосады.


Құрсақтағы дамуға сәйкес гипоталамус екі бөлімге бөлінеді:
а) алдыңғы бөлім, regio hypothalamica anterior, бұған сұр төмпе, tuber сіnereum; құйғыш, 
infundibulum; мидың төменгі қосалқысы, hypophysis cerebri, көру қиылысы, chiasma 
opticum, көру жолы, tractus optici біріктіріледі; ә) артқы бөлімге corpora mammilaria мен 
regio hypothalamica posterior жатады. 
Гипоталамус-
гипофиз жүйесі-жүйке жүйесінің де, эндокриндік жүйенің де 
функцияларын орындайтын гипофиз және гипоталамус құрылымдарының бірігуі. 
Гипоталамус-
гипофиз жүйесі гипоталамустың қарыншалық аймағында басталатын 
гипофиздің аяқтарынан және гипофиздің екі үлесінен тұрады: аденогипофиз (алдыңғы 
үлес) және нейрогипофиз (артқы үлес). Барлық 2 үлес жұмысын гипоталамус арнайы 
нейросекреторлық жасушалардың көмегімен басқарады. Бұл жасушалар арнайы 
гормондарды шығарады —рилизинг гормондары, сонымен қатар "артқы үлес" 
гормондары-окситоцин және вазопрессин. 
Рилизинг факторларының екі түрі бар. 
1.босату-либериндер (олардың әсерінен аденогипофиз жасушалары гормондар шығарады) 
2.тоқтататын статиндер (олардың әсерінен аденогипофиз гормондарының секрециясы 
тоқтайды) 
Нейрогипофиздің гормондары супроарбитальды ядроның (негізінен вазопрессин) және 
паравентрикулярлық ядроның (негізінен окситоцин) орталық бөлігінің 
пептидохолинергиялық (ірі жасушалы) нейросекреторлық жасушаларымен бөлінеді. 
Окситоцин мен вазопрессин нейрогипофизге гипоталамонейрогипофиздік жолды 
құрайтын аксондар арқылы тасымалданады. Аксондардың соңында гормондар бүкіл 
денеге таралатын қан капиллярларымен синапстарды құрайтын Херинг денелері бар. Бұл 
синапстар нейрогемальды деп аталады. Нейрогипофизде гормондар түзілмейді, тек 
жиналып, белсендіріледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет