235 25 желтоқсан 2015 жыл

30

АШЫҚ САБАҚ

ОТКРЫТЫЕ  УРОКИ

31 мамыр 2016 жыл

Жақып ЖӘУМІТ,

М. Арын атындағы Қарғалы қазақ орта мектебінің дене шынықтыру пәні мұғалімі

Сабақтың міндеті:  Баскетбол ойынында допты алып жүру, қабылдау,доппен орындалатын бұры-

лулар, қозғалыс тұрысымен жүру, жүгіру әдістерін толық үйретіп, меңгерту.  Баскетбол добын екі бір

қолмен  себетке  лақтыру,  айып  доптарын  торға  тастау  тәсілдерін  жетілдіру.  Ептілік,  икемділік,  шап-

шаңдық,  көздегіштік  қасиеттерін  дамыту.

Ғабит ЖҰБАН, Байғанин ауданы Сағыз орта  мектебінің дене шынықтыру пәні ұғалімі

Сабақтың  мақсаты:1.Сабақта  қауіпсіздік  ережесін  сақтауды  үйрету.

                                     2.Оқушыларды шаңғы дайындығына қызықтыру

                                     3.Салауатты өмір салтын қалыптастыру

Керекті  құралдар:  Ысқырғыш,  секундомер,  шаңғы

Сәндібек МЕЙРАМБАЙ,

№5 жалпы білім беретін орта мектебінің дене шынықтыру пәні мұғалімі

БАСКЕТБОЛ

БІР ЖАҚТАҒЫ ТОРҒА БАҒЫТТЫҚ ШАБУЫЛ ЖАСАУ,

ЖЕРГЕ ТИІП ҰШҚАН ДОПТЫ ҚАРАМА-ҚАРСЫ ТҰРЫП БЕРУ

ДОПТЫ АСТЫНАН, ҮСТІНЕН ҚАБЫЛДАУ

ТӘСІЛДЕРІ ЖӘНЕ ОЙЫНҒА ҚОСУ ӘДІСІ.

ВОЛЕЙБОЛ ОЙЫНЫ.

Сабақтың  мақсаты:    Допты  төменнен  қабылдау,  жоғарыдан  беру,  ойы-

нға    қосу  тәсілдерін  жетілдіре  отырып,  волейболдағы  ең  негізгі  әдістерді

үйрету  және  оқушылардың  шеберліктерін  шыңдау

Әдісі:  Сөз  қолдану,  үйрету,  түсіндіру,  көрсету,  ойын  жаттығулары

АҚТӨБЕ

ҚАЛАСЫ

ШАҢҒЫ САБАҒЫНДА ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІН САҚТАУ.

ТАЯҚПЕН ИТЕРІЛЕ СЫРҒУ

Денешынықтыру

31 мамыр 2016 жыл

31

АШЫҚ САБАҚ

ОТКРЫТЫЕ  УРОКИ

И.А.ТРИЗНО,

библиотекарь Пригородной

средней школы

Цель мероприятия: По литературным

данным  изучить  жизнедеятельность  ве-

ликого  ученого-просветителя,  историка,

географа,  художника  Омского  кадетско-

го корпуса Ш.Вавлиханова. Показать зас-

луги  Ш.Ч.Валиханова  перед  отечеством

и  роль  трудов  в  развитии  географичес-

кой науки.

Библиотекарь:

Слайд  знаменат.  дат

-  Прошедший  год  был  ознаменован

большими знаменательными датами: это

и 70-летие  Великой  Победе, 20-летие

Асамблее народов Казахстана, 20-летие

Конституции  РК, 550-летие  Казахскому

ханству.  И  среди  них,  одной  из  важных

дат – это  180-летие  со  дня  рождения

Чокана  Валиханова.

-« Вы бы могли так устроить свою судь-

бу, что были бы необыкновенно полезны

своей  Родине?

Например, не великая ли цель, не свя-

тое ли дело, быть чуть ли  не первым из

своих, который бы растолковывал в Рос-

сии, что такое степь, ее значение и ваш

народ  относительно  России.

- Чокан жил со своими современника-

ми, обменивался с ними своими мысля-

ми,  но  больше  интересовался  судьбой

людей будущего». - Так написал о Вели-

ком  казахском  ученом-просветителе  Чо-

кане  Валиханове - Григорий  Потанин.

-  А  что  мы,  люди  будущего  знаем  о

нем?

 «Как блестящий метеор, промелькнул

над  нивой  востоковедения.

 Потомок   киргизких  ханов, и в то же

время, офицер русской армии. За непол-

ных  тридцать  лет  он  сделалал  то,  что

другие  не  смогли  сделать  за  всю  свою

жизнь»

Н. И. Веселовский

 Биография ученого умещается всего

на один лист, но за каждой строкой скры-

ты титанический труд и жажда жизни для

своего  народа.

  И  сегодня  некоторые  страницы  его

жизни мы хотим осветить в Устном жур-

нале, который называется «Промелькнув-

ший метеор над нивой востоковедения».

Ученик:

Открой  история  нам  том  воспомина-

ний,

И пусть пройдут сегодня перед нами

Дни  жизни  выдающегося  человека:

Ученого и просветителя 19-го века!

Сыном своим ныне горд Казахстан!

Имя ему Уалиханов Шокан!

1-ая страница «Детство и юность Чо-

кана»

2-ая страница «Обучение в кадетском

корпусе»

3-я  страница  «Хождение  в  Кашгар»

4-ая  страница  «Жизнь  в  Петербурге»

Сценка  «Встреча  Чокана  с  родителя-

ми после долгой разлуки»

Музыка

Ведущий.Возвращение  в  родной  аул

для Чокана было всегда событием. Но и

для родителей и для всех жителей аула

это тоже был праздник. Еще бы, сын сул-

тана,  и    внук  знаменитой  его  бабушики

ханши Айганым, был ученым и  действи-

тельным членом Императорского русско-

го  географического  общества.  Предста-

вим себе, как это было.

(Звучит  домбровая  музыка,  открыва-

ется  занавес,  на  сцене  оформление  в

виде  юрты.  В  юрте  сидят  отец  Чокана

Чингис, мать Зейнеп. Появляется Чокан,

ведущий  читает  текст,  Чокан  исполняет

те движения, которые описаны в тесте).

Ведущий.В юрте так же как всегда: на

богатом ковре сидел  его отец Чингис, и

поодаль от него мать Зейнеп.

Мать: Чоканым, сын мой, иди ко мне!

Мать: Чоканым, радость моя, что с то-

бой?  Ты  весь  исхудал,  косточки  видны.

(она  делает  жест  рукой,  девушки-  слу-

жанки, приносят пиалы с кумысом, пода-

ют    Чокану).Пей  кумыс,  сынок.  Каждый

день пей с утра  кумыс – и здоровье  твое

вернется.

Отец: Как твое здоровье, сын?

Чокан:  Спасибо,  отец,  пока  на  здоро-

вье  не жалуюсь.

Отец:  Как чувствовал себя в дороге?

Ақтоты  ТӨРӘЛІ,

№42  орта  мектебінің

әлеуметтік  педагогы

Тәуелсіздікті баян ету  аңсар

мұратымыз,  өтпелі  шақтағы

қиындықты  жеңу   азаматтық

міндетіміз,  ал  тұрмысы  төмен

азаматтарға,  ата-аналарының

қамқорынсыз  қалған  балаларға

қолдау  көрсету   адамгершілік

парызымыз

Н.Ә.Назарбаев

Жетім - ата-анасының екеуi де не-

месе  жалғыз  басты  ата-анасы  қай-

тыс  болған  бала  болып  табылады.

Сондай - ата-ана  құқықтарының

шектелуiне  немесе  олардан  айыры-

луына,  ата-анасы  хабар-ошарсыз

кеттi деп танылуына, олар өлдi  деп

жариялануына,  әрекетке  қабiлетсiз

(әрекет қабiлетi шектеулi) деп таны-

луына, ата-анасының бас бостанды-

ғынан айыру орындарында жазасын

өтеуiне,  ата-анасының  баласын

тәрбиелеуден немесе оның құқықта-

ры  мен  мүдделерiн  қорғаудан  жал-

таруына, оның iшiнде ата-анасының

өз баласын тәрбиелеу немесе емдеу

мекемелерiнен алудан бас тартуына

байланысты,  сондай-ақ  ата-анасы

қамқорлық  жасамаған  өзге  де  жағ-

дайларда  жалғызбасты  ата-анасы-

ның немесе екеуiнiң де қамқорлығын-

сыз қалған бала. Жетімдік – баланың

психикалық  дамуына  қатты  әсер

етеді.  Ата-анадан  айырылған  және

интернат жағдайына түскен балалар-

Дорога  была  дальняя,  Санкт -  Петер-

бург от нашего аула так далеко.

Чокан:  Отец,  дорога  до  дома  всегда

самая короткая, какой бы она длинной не

была.

Отец:Как твое житье в большом горо-

де  Петербурге?

Чокан:  У меня там все в порядке, все в

самом лучшем виде. Служу, служба идет

нормально.  Вот  приехал  отдохнуть.

Отец:  (хлопает одобрительно по пле-

чу сына) Хорошо, очень хорошо. Я рад за

тебя, сын. Я горд за тебя. Сегодня в ауле

объявляю той в честь твоего приезда.

Ведущий.  Отец  и  мать  радовались

приезду  сына.  В  юрту  старались  загля-

нуть  все  многочисленные  родственники.

Чокан  старался  увидеться  со  всеми

своими  земляками. ( юрту  входят  род-

ственники,  приветствуют  Чокана,  по-

здравляют  родителей  с  приездом  сына.

Все  поднимаются  и  выходят  из  юрты.

Чокан  остается  один.)

Ведущий.Однажды к его юрте подъе-

хала  на  иноходце  девушка  в  празднич-

ном наряде – он вышел и сам принял у

нее поводья. То была чтимая в Степи по-

этесса Ажар – кыз.

Чокан:  Я  рад  приветствовать  тебя,

высокочтимая Ажар – кыз. Спасибо тебе,

что ты  нашла дорогу к нашему аулу. О

тебе столько хороших слов говорят мои

земляки, что мне так хотелось встретить-

ся с тобой, и вот ты приехала. Спасибо!

Ажар – кыз:  Здравствуй, Чокан! Я  не

могла проехать мимо вашего аула, пото-

му что слава о тебе  идет не только по

нашей  Степи,  но  и  далеко  за  ее  преде-

лами.  Ты  настоящий  сын  нашего  наро-

да! Ты  живешь в большом городе, гово-

рят, много про нас рассказываешь, и пра-

вильно  делаешь.  Пусть  все  знают,  как

мы живем в нашей Степи. А таких краси-

вых мест, как у нас, нигде нет, я это точно

знаю. Не правда ли, Чокан?

Чокан:  Да,  наша  земля  ни  с  чем  не

сравнимая,  какая красота, какой воздух,

какие просторы. Я счастлив видеть тебя,

Ажар – кыз, и хочу послушать твои имп-

ровизации  .

Ажар – кыз:  Послушай мою музыку в

исполнении  моей  ученицы.

.  Чокан:  Спасибо  тебе,  выскопочти-

мая Ажар – кыз, видишь на звуки кобыза

пришли  старейшины  нашего  аула.  Не

может  считаться отсталым народ, у ко-

торого есть женщины – поэты! Прими от

меня  этот  дар  (подает  ей  красивый  бе-

лый платок). Этот белый платок как сим-

вол  чистоты  твоей  поэзии,  которая  так

нужна  нашему  народу.

Отец:  А  теперь  сын,  послушай,  что

скажут тебе наши аксакалы.

Аксакал:  Чокан,  ты  дорог    всем  нам.

Ты выучился грамоте,  стал ученым, встре-

чаешься с русским царем, ты молод, но

много  уже  успел  достичь  в  этой  жизни.

Мы – старейшины нашего аула, пришли

тебе  сказать,  береги  нашу  землю,  чти

обычаи предков и не забывай своих ро-

дителей: отца, что стоит во главе наше-

го рода; матери, которая вскормила тебя

своим  молоком.

Чокан:  Спасибо вам, дорогие мои стар-

шие наставники. Я постараюсь быть до-

стойным сыном своих родителей и свое-

го народа! Я сделаю все для того, чтобы

мой народ был счастливым.

Ведущий.Творческая атмосфера дома

Уалиханова  воспитала  не  одного  Шока-

на. У него были три талантливых брать-

ев:  Сахиб-Керей-поэт,  Макажан/1844-

1923гг/ –художник, получил образование

в  Петербурге,  где  прожил  11  лет,  рабо-

тая в научных учреждениях и библиоте-

ках.  Махмуд/1844-1918гг/-  поддерживал

связи  с  русскими  учеными,  писателями.

В  1908г.передал  в  Петербургскую  биб-

лиотеку  письмо  Достоевского  к  Шокану

Уалиханову.

5-ая  страница  «Духовное  наследие»

Стих «Память»

Ведущий:Осенью 1865 г. после продол-

жительной  болезни  Ч.  Валиханов  скон-

чался. Похоронен Ч. Валиханов близ по-

чтовой  станции  Алтын-Эмель  на  терри-

тории нынешнего района имени 28 гвар-

дейцев-панфиловцев Алма-Атинской об-

ласти.

Г.АКТОБЕ

Ж.  ЖОЛДЫБАЕВА,

кітапханашы,

А.  ОТАРАЛИНА,

бастауыш  класс  мұғалімі.

№31 қазақ орта мектебі.

Сабақтың    мақсаты:  Білімнің

кітап  арқылы  берілетінін  ұғындыру.-

Кітаптың  адам  өміріндегі  маңызы,

ғылым  мен  білімнің  пайдасы  жайлы

түсіндіру.Кітапқа деген қызығушылы-

ғын арттыру, оны кітап ұстауға үйре-

ту.

Көрнекілігі:  Ұлы  адамдардың

кітап  оқу – білім  туралы  айтқан

сөздері  жазылған  плакат.  Балалар

ақын  жазушыларының  суреттері.

Кітаптар  көрмесі.

Сабақтың  барысы:

І.Негізгі  бөлім

Жүргізуші:

-  Қазақстан  азаматтары  білімді,

мәдениетті,  өнерлі  болуы  керек.  Ол

үшін терең білім, ғылым жаңалықта-

рын,  өткен  тарихымызды,  өнерімізді

білу үшін кітапты көп оқу керек. Кітап,

қағаз  –ағаштан  жасалады.  Ағаш    -

табиғат  байлығы.  Кітап  жасау  үшін

көптеген мамандық иелері тынымсыз

еңбек етеді. Ел басымыз Н.Ә.Назар-

баев еліміздің барлық балаларының

оқып, білім алуы, оларды оқулықтар-

мен  қамтамасыз  етуіне  көп  көңіл

бөлуде.

ІІІ. Кітап туралы өлеңдер

Аружан:

 Адамның досы – кітап, өмір кілті,

Тең  келмес  оған  жиған  дүние

мүлкі.

Ақылшы,  жанға  серік  жол  бастау-

шы,

Асыл ой, қазынасы, өмір көркі.

Еркеназ:

Тұрады  басын  құрап  әріп  неден,

Басталған  білім  басы  әліппеден.

Қарасаң шалқар теңіз, түпсіз мұхит,

Оқысаң  кітап  сырын  алып  неден.

Жүргізуші:Кітап – біздің  рухани

құндылығымыз,  теңдессіз  байлығы-

мыз,  өткен  замандардың  тұңғиық

тереңінен сыр шертетін тарихты да,

әдебиетті де, басқа ғылым керемет-

тері  де,  талай  оқиғалардың  куәсі,

талай  жаңалықтардың  көзі  –осы

кітаптар.  Рухани  білімнің,  мәдени-

еттің  ауадай  қажеттілігі,  маңызды-

лығы  ешқашан  мәнін  жойған  емес.

Нұрсұлтан: Біздің елімізде бірде –бір

бала мектептен тыс қалмайды. Жал-

пыға бірдей білім беру туралы Мем-

лекеттік  маңызы  бар  «Білім  туралы

Заң» қабылданған.

Ақерке:  Елімізде  кітап  шығаруға,

оны  безендіруге  көп  көңіл  бөлінеді.

Оған  қыруар  қаржы  жұмсалады.

Қазіргі кезде барлық мектеп оқушы-

ларына оқулықтар тегін берілуде.

Әділет:Оқулықты бүктеп, жыртып

ПРОМЕЛЬКНУВШИЙ МЕТЕОР

НАД НИВОЙ ВОСТОКОВЕДЕНИЯ

(УСТНЫЙ ЖУРНАЛ)

өзіңнің?

-  Сыртымды  қайтесің?  Сыртым

бүтін  болғанымен  ішім  түтін.  Ана

тілімін. Мені басып шығару үшін қан-

шама  адам  еңбек    етті.  Балалар

оқысын,  сауаттарын  ашсын,  адам

болсын деген ниет қой бәрінікі. Мен

де өзімнің білімімді беруге тырыстым.

-  Бәріміз  де  сондай  ниетте  едік.

Адырбай  деген  баланың  қолына

түстім.  Бір  жыл  болмай  осы  күйге

түстім.

-  Мен  Сотқарбай  деген  баланың

кітабымын.  Ол  парақтарымды  жыр-

тып алып, кептер жасап, ұшырып ой-

нағанда «қой» демеді ғой үлкен ағасы.

-  Онда  мұңдас  болдық  қой,  дос-

тым.  Біздің  Біздің  Артықбай  көзімді

бақырайтып қойып, суреттерімді ба-

стырып,  бетімді  шимайлады.

- Адам мүлкіне ұқыпты болса ,ой.

Әдепті балалар көп. Мысалы, менің

көршім  бар.  Ол  екеуміз  парталас

болдық. Соның иесін айт, оқушы деп!

Бүлдірмек  түгілі,  шаң  мен  кір  жуыт-

пайды.

- Енді алдағы күніміз не болар екен?

Мүмкін, бәрімізді жинап, отқа жағар?!

-  Кітап  шығару  үшін  қаржы  керек.

Жанашыр бала бізді түптеп, қажетке

жаратар?!

-  Бәріміздің  де  арманымыз  сол.

Білімге қызығатын ұқыпты балалар-

дың қолына түссек екен!

Жүргізуші:

Жанелова Ақбота мен Асау Ақжар-

маның 

орындауында 

«Бала

тілегі»әнін қабыл алыңыздар.

ҮІ.  Қорытынды

АҚТӨБЕ  ҚАЛАСЫ

бүлдіруге  болмайды.  Өйткені,  әр

кітап – оған  байлығы,  аға-апалары-

мыз  бен  әже-аталарымыздың  маң-

дай тері.

ІҮ.Кітап қалай жасалады?

Кітап:

-Мен  адамның  досымын.Менің

атым-кітап.Мені жасау үшін адам ба-

ласы көп еңбек сіңірді.Алдымен адам

орманнан  ағаш  кеседі.Оны  фабри-

каға  апарады.Фабрика  ол  ағаштан

қағаз  жасап  шығарады.Содан  соң

оған  авторлар  жазады,суреттер  са-

лады.Баспахана жазулар мен сурет-

терді басып,кітап етіп шығарады.Ж-

ұмысшылар  машина  мен  поездарға

тиеп,ауыл-аылға  ,қала-қалаға  тара-

тады.Міне,мен,енді  сенің  қасыңда

тұрмын.Мені күтіп,жыртпай ұста!Мен

сенімді  досыңмын!

Жүргізуші: Асау Ақжарма мен Ос-

панов Әлішердің орындауында «Мек-

тебім» әнін қабыл алыңыздар.

Ү. «Кітаптар мұңы»Т.Дәуренбеков

әңгімесінен көрініс.

Беттерін шаң басқан бір топ кітап-

тар бөлменің бұрышында шашылып

жатыр.  Көзін  сығырайта  ашып,  бір

кітап  жан-жағына  қарайды.  Аздап

керіліп, жанындағы кітапқа:

- Ей, тұрсаңшы! Біз қайда келдік?

Тірімісің өзің?

-  Ой,  мазамды  алмашы,  бүйткен

тірлігі  құрысын!  Бұдан  да  парақта-

рымның жыртылып жерге ұшып кет-

кені жақсы еді ғой.

- Не болды, соншама? Жалғыз сен

деймісің? Сосын келесі жағына бұры-

лып:

- Сен кімсің, сыртың бүп-бүтін ғой

КІТАП - БІЛІМ БАЙЛЫҒЫ

БІР ШАҢЫРАҚ АСТЫНДА

дың  жалпы  психикалық  жағдайы

төмендейді,  өзін-өзі  реттеп-бағыт-

тауы бұзылады, көңіл күйі жабырқау

болады.

Ақтөбе қаласы №42 орта мектеб-

іне  қарасты  мөлтек  ауданда  потра-

наттық тәрбиедегі ата-ананың қамқ-

орынсыз қалған 4 оқушы және жетім

1  о қушы  тіркеуде  бар.Патронат

тәрбиеші 

С.Д.Жанганашева

07.10.2010 жыл «Үміт» сәби үйінен 4

бірдей  баланы  өз  тәрбиесіне  алып

отыр. Қазіргі таңда Сатканов Альта-

ир,  Сатканов Альмансур, Сатканов

Альдиян  №42  ОМ-де  білім  алуда,

сабақ үлгерімдері «орташа», ал, Ба-

заркулов  Темирхан  Ақтөбе  сервис

колледжіне  кондитер  мамандығына

грантқа  о қуға  түсті.  Патранттық

тәрбиешісі  С.Д.Жанганашева  өз

тәрбиесіндегі  балаларға  жақсы

қарайды. Сабақтарына қадағалайды,

балалар  музыкалық  студияға  дом-

быра үйірмелеріне қатысады.

Мектеп  тарапынанда  жылма  жыл

«Мектепке  жол», «Қамқорлық»  ак-

цияларында  бұл  отбасы  балалары-

на көмек көрсетіліп келеді.

Жетім сөзінің түпкі мағынасын мен

«жалғыздық»  деп  ұғындым.  Халқы-

мызда  ата-ананың  қадірін  балалы

болғанда білерсің деген сөз бар ғой.

Дұрыс-ақ.  Дегенмен,  ата-ананың

қадірін әлдеқайда ерте түсінген жан-

дар болса, олар әрине «жетімдер». -

Қамкөңіл  балалар  өздеріне  назар

аударғанды  жақсы  көреді  ғой.  Ия,

олармен бірақ әңгімелесу өте қиын.

Қазіргі қоғамда шетелдік азаматтар-

дың жетімдерді асырап алуы көптеп

кездесуде.

Өз  елі  өгейсіткен  баланың  шетел-

ден  бақ  табарына  кім  кепілдік  бере

алады? Кейбір мәліметтерге сүйенсек

бала 10 жасқа толғаннан кейін «өзін

шетел  азаматтары  асырап  алуына

өтініш» білдіре алады екен. Өкінішті-

ақ...

Пайғамбарымыз 

Мұхаммед

(с.ғ.с.)  ұлағатты  сүннет  қазынасын-

да жетімдердің жайын ойлауға жігер-

лендіретін хадистер өте көп. Солар-

дың кейбіреуінен мысал келтірейін. 

Бір жетім дастарханда елмен бірге

отырса,  дастарханына  пәле  жола-

майды;

Құл  мен  жетімдерге  көмек  еткен

кісі, Алла жолында соғысқан немесе

күндіздерде  ораза  ұстап,  түндерде

ғибадат еткен кісі сияқты;

Кім  Алла  ризалығы  үшін  бір

жетімнің басынан сипаса, оның қолы

тиген әр тал шашы сайын жақсылық

болады.

Өзіне  ғана  құлшылық  етіп,  мінсіз

мойынсұнуды  әмір  еткен – Алла  та-

ғаланың кітабы Құран Кәрімде Пайғ-

амбарымыз  Мұхаммедтің  (с.ғ.с.)

сара жолы – сүннеті де жетім-жесір-

ге  қамқорлық  жасауға,  жетімдердің

басынан  сипап,  көңілін  аулай  жүру-

ге  шақырады.  Пайғамбарымыздың

(с.ғ.с.)  сол  өнегесін  сан  ғасыр  бойы

ұстанып келген қазақ халқы жетімін

жылатпай,  жесірін  қаңғыртпай,

«жетім көрсең жебей жүр» деп, асыл

дініміз – Ислам қағидаларынан ауыт-

қымай, иман беріктігі мен ахлақи ке-

мелдігін танытып келгені даусыз.

  АҚТӨБЕ  ҚАЛАСЫ

жүктеу/скачать 31,88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: