1)Тұжырымдама-Объектінің жалпы және маңызды қасиеттерін растайтын ой.
2) Пайымдау -бұл объект туралы бір нәрсені растайтын немесе жоққа шығаратын ой.
3)Қорытынды (қорытынды) — бірнеше пайымдаудың психикалық байланысы және олардан жаңа пайымдау.
Қорытынды мысалы: егер a > b және b > c болса, онда a > C.
Сезімдік таным
Рационалды таным
Объектінің тікелей көбеюінде көрінетін жеделдік.
Таным нәтижесінде пайда болатын бейнелердің көрнекілігі мен объективтілігі.
Объектілердің сыртқы жақтары мен қасиеттерін көбейту.
Сенсорлық таным нәтижелеріне сүйену.
Таным нәтижесінде пайда болатын бейнелердің абстрактілі және жалпылануы.
Ішкі табиғи байланыстар мен қатынастар негізінде объектілерді көбейту.
Ғылыми таным – танымның ең жоғарғы пішіні. Ғылыми таным рационалдық сипатының басымдылығымен сипатталатын өте күрделі құбылыс. Ол негізінен ұғымдар жүйесі, теориялар, заңдар сияқты басқа да ойлау процестерінің түрлері арқылы айқындалады. Әрине, мұнда сезімдік танымның рөлі де жоққа шығарылмайды, алайда ол ғылыми танымның теория ауқымында жанама, екінші рөл атқарады. Ғылыми танымның ең маңызды міндеті – мейлінше ақиқатқа жету, оның мазмұнын жан-жақты ашу. Осы міндетті іске асыру үшін ғылыми танымның көптеген тәсілдері кеңінен пайдаланылады, оларға: абстракциялау, идеализациялау, синтез, дедукция, асбстрактіліктен нақтылыққа өрлеу, тарихилық және логикалық әдістер жатады.
Ғылыми танымның ерекшеліктеріне тоқталатын болсақ:
Ғылыми танымның ерекшеліктеріне тоқталатын болсақ:
Біріншіден, оның негізгі міндеті — шындықтың, болмыстың объективті заңдылықтарын — табиғи, әлеуметтік және ойлауды ашу, табу және түсіндіру.
екіншіден, ғылыми танымның тікелей мақсаты және ең жоғарғы құндылығы — объекттивті ақиқат, және осы объекттивті ақиқатқа рационалды амал-тәсілдер мен әдістермен жету.
Үшіншіден, танымның басқа түрлеріне қарағанда ғылыми таным едәуір дәрежеде іс жүзеге, яғни практикада жүзеге асырылуға бағытталған.
Төртіншіден, ғылыми танымда ғылыми терминдерді, символдарды, схемаларды қолданудың дәлдігімен сипатталатын арнайы тілдің болуы.
Бесіншіден, ғылыми таным — бұл күрделі процесс, яғни үнемі дамып отыратын ұғымдар, теориялар, гипотезалар, заңдылықтар жүйесіне ұласатын және оны құрайтын білімді өндіретін күрделі процесі.
