№6 (99) 19 наурыз, 2015 жыл. «Нұр Отан» партиясының ХVI съезінде Елбасы
жүктеу/скачать 6,6 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сайлау ҚАЖЫБЕКҰЛЫ, филология және журналистика кафедрасының меңгерушісі. Табиғатты аялау және оны
- Құрметті оқырман қауым! Ұлыстың ұлы күні қарсаңында редакциямызға Талдықорған қаласындағы К. Ушинский атындағы №7
- Редакция ұжымы. Наурыз-көктем
- Әмір САЙЛАУБАЙ, 5-сынып оқушысы. Апамның көжесі ТАБИҒАТ ТАМАШАЛАРЫ
- Ақбар БИСАРЕВ, 5-сынып оқушысы. Көктемді жақсы көремін
- Аяжан МЫРЗАҒАЛИЕВА, 5-сынып оқушысы. Жетісу университеті ТАҒЫЛЫМ
- ИМАНДЫЛЫҚ ИІРІМДЕРІ
- Аман МЕДЕТБЕКОВ, Еркін ауылдық мешітінің бас имамы.
- Гүлназ БАҒДАТОВА, 3-курс білімгері. НАУКА И МЫ
Үсен ӨМІРЗАҚОВ ЖАУҚАЗЫН ЖЫР МӨЛТЕК СЫР Жетісу
университеті ҚҰТ - БЕРЕКЕ ЕЛІМДЕ бейсенбі, 19 наурыз, 2015 жыл 7 н±рыњмен бірі - тал егу, көшет отырғызу, бұлақ көзін ашу. Дана халқымыз: «Бір тал кессең, он тал ек», «Бұлақ көрсең көзін аш»,- деген. Осындай айтулы күндері еліміздің әрбір азаматы өзі ауласына, көшесіне ағаш отырғызса, бұлақ көзін ашып, арықтарды, аулаларды тазартса нұр үстіне нұр болары хақ. Жаңа жылдың 22-інші наурыздан бас- талуы жыл мезгілдерінің астрономиялық заңдылығымен де сәйкес келеді. Қазақ есепшілері жылдың айларын дұрыс есептеу үшін айдың қозғалысын үнемі бақылап отырған. Жердің, айдың 12 фазасына сәйкес жылды он екі айға, ал айды айдың тууына, толуына, со- луына қарай үш ондыққа бөлген. Жыл мезгілдерін айдың үркер шоқ жұлдызына жақындауына қарап белгіледі. ТМД Астрономия-гео- дезия қоғамының толық мүшесі, фантаст-жазушы Ж. Сахиев «Жаңа жылдың наурыздың 22-сінен басталуы жердің күнді айналуы жолындағы қозғалу ерекшелігімен де сәйкес. Жер бір жылдың айналым жолында біркелкі жылжымайды. Наурыздың 21 тәулігінен қыркүйектің 23 тәулігіне дейінгі жол – жазғы жартыжылдығын 186 тәулікте, ал 23 қыркүйектен 21 наурызға дейінгі жол – қысқы жартыжылдығын 179 тәулікте жүріп өтеді. Бұл ғаламшарымыздың да
жаңа жылдың
көктемнен наурыздан басталуын қалайтындай. Көктемгі жаңару биосфераға да қатысты», - дейді. Шындығында жер көктің бәрі жаңарып, көк шығып, кейбір аңның ұйқысынан оянуы, жәндіктердің тірілуі, ағаштың бүршік жаруы, жан-жануар мен мал төлдеуінің көктем айымен сәйкес келуінің өзі – жаңа жылдың, жаңарудың, көктеудің, түлеудің ныша- ны емес пе? Наурыз қазақ жерінде 1925 жылға дейін тойланып келгені, тек кеңестік кезеңде “Наурыз - діни мейрам”, “ескілік сарқыншағы” деп көсемсінген идеологтардың кесірінен наурызды тойлауға тыйым салынғаны аян. Деген- мен халық өзінің төл мерекесін ұмыт қалдырмаған. Туыстар ортасында, жеке отбасында атап өтіп тұрған. Бала кезімізде әке-шешеміз көршілердің, ағайындардың үйіне кіріп құшақтасып көрісіп, бата берісіп жататын. На- урыз көженің дәмін сол кездерде де татқанбыз. Наурыз көже–молшылыққа жоралғы ретінде берілетін ас. Сүр ет - қыс тағамымен қоштасу, сүт - ақпен, ақжарылқап несібемен қауышу де- ген ырымды білдіреді. Наурыз көженің құрамында қандай тағам түрлері болу керектігі туралы да түрлі пайымдар бар: бірінде – бидай, тары, қамыр, ет, тұз, сүт, су, сонымен қатар соғымнан ар- найы сақталған сүрі қазы, қарта, шұжық, жамбас немесе сүрі ет, сүт, езілген құрт, бидай не тары, күріш, пияз, сәбіз т.б. қосылады. Шығыс шайырлары мен ғұламалары Махмұт Қашқари, Әбу Райхан Беруни, Ә.Фердоуси, Ә.Науаи, О.Хайямнан ба- стап қазақтың Абай, Әлихан, Ахмет, Міржақып, Сәкен сынды біртуарлары да наурыз туралы ізгі ойлары мен жыр- ларын жазып қалдырған. Наурыз шығыс елдері үшін көктемнің мерекесі ғана емес, ынтымақ-татулықтың, еңбек пен зейнеттің, ізгілік пен имандылықтың, бақыт пен шаттықтың мерекесі ретінде тойланған. Самарқанның көк тасы еритін бұл күні шаттанбайтын, қуанбайтын, мейірленбейтін адам болмаған. Нау- рызда салтқа айналған ізгі тілек тілеу, құттықтау, табысу, көрісу, кешірім жа- сауды ұрпақтар жаңғыртып, жақсы өнегеден үлгі алып жатса нұр үстіне нұр емес пе? Айрықша тәлім-тәрбиелік, үлгі- өнегелік, сән-салтанаттылық, мәрттік- жомарттық, мейірімділік пен ізгілік, білімділік қадір-қасиеттер әр адам- ды жоғары саналылыққа, әдептілікке, өнегелікке, бауырмалдылыққа, көрген- ділікке, ізеттілік пен білімділікке бау- райды. Наурызды әр халықтың асыға күтетіні де осыдан болса керек. Ғылыми тұжырымдарды айтпағанда логикалық қисынды ойдың өзі наурыздың жыл басы екендігін айғақтай түседі. Наурыз пар- сы сөзі болғанымен өте ерте заманнан қазақ тіліне, тұрмысына сіңісіп кеткен сөз. Наурыз – көне заманнан бері келе жатқан төл мерекеміз.
Көктем келді жарқырап, Жер әлемді шарпып ап. Бүршік жарып ағаштар, Түрленеді жалтылдап. Қуанамыз, күлеміз. Күн шуақта жүреміз. Наурыз-көктем кезінде, Айтылады жыр-егіз. Наурыз ұлттық салтымыз, Тойлап жатыр халқымыз. Мерекеде шаттықпен, Әндетейік жалпымыз.
Мен үшін табиғаттың ең әсем мезгілі – көктем. Жер жүзі бусанып, табиғатқа тіршілік бітіп, серпілетін кез. Көктемде күн ұзарады. Адамдар да ерек- ше құлпырып жүретін сияқты. Оның бәрі адам мен табиғат арасындағы байланыс деп ойлай- мын. Мәселен, күн суытса, адамдар тұнжырап жүреді.
Әсіресе, маған көктемде бақша отырғызған сәт ұнайды. Көшеттеріміз бой көтеріп гүлдей бастаса
қуанамыз. Тазалаған арықтарымыздан жазда сылдырап су ағып тұрады. Ауаны салқындатып, бақшаны суарып тұратын арық суын адамдар қажеттеріне пайда- ланады.
Бір сөзбен айтқанда мен көктемді жақсы көремін. Тіршілікке жан беретін, елге қуаныш әкелетін көктемде Аналар күні, Наурыз мерекесі, Жеңіс күні, Халықтар бірлігі күні, мерекелері тойланады. Ақбар БИСАРЕВ, 5-сынып оқушысы. Көктемді жақсы көремін Мен Наурыз айын асыға күтемін. Себебі, апам Наурыз көже пісіріп, көпке ауыз тигізеді. Оның дәмі ерекше. Мен анама «көжені апам сияқты ешкім дәмді әзірлей алмайды» десем, бұл сөзімді анам да құптап, -барлық ауыл адамдары сол кісіден үлгі алады, апаңның дастарқанынан Наурыз көже үзіліп көрген емес,- дейді. Қаладан немерелері кел- генде апам бізге арнайы көже дайындап береді. Ондағы мақсаты - Наурыздың бас тағамының қалай әзірленетіндігін бізге көрсету, көжеге не салып, қалай пісіретіндігін айтып отырып жасау. Менің ойымда жатта- лып қалғандықтан, енді «қатық саламыз, құрт еземіз» деп айтып қалсам, апам «асықпа, бұл қасиетті ас, өте баптауды, жауапкершілікпен дайын- дауды қажет етеді» деп сабырға шақырады. Кей кездері жылдамдатып өзім жасап, көрсем деген ой келеді. Бойжеткенде апамның тәсілдерін меңгеріп, мен де Наурыз көже жасағым келеді. Шынымен, бұл көже өте қасиетті. Оны ішкен адам күні бойы тоқ жүреді. Дәмі аузыңнан кетпейді. Молшылықтың белгісі болған көже бір ай бойы бар қазақтың қазанында дайындалып, шаңыраққа құт-береке сыйлайды. Биыл да көктемгі демалысқа шығысымен апамның ауылына баруды жоспарлап отырмын. Наурыз көжені тойып ішіп, бір жылға қуаттанып қайтамын.
Жетісу университеті ТАҒЫЛЫМ бейсенбі, 19 наурыз, 2015 жыл 8 И мандылық тәрбиесі өркениетті ел болуға ұмтылған бүгінгі қазақ елінің алдындағы ең өзекті, ең негізгі мәселе. Ал жас ұрпақтың жүрегіне имандылық дәнін сеуіп, оны одан әрі дамыту аға буынның бірден-бір парызы болмақ. Әрбір пенде имандылық иірімдерін дінмен байланыстырғанда ғана түпкі мақсаттарына жетеді. Сондықтан да құран хадистерін, данышпан ақын-жазушылардың имандылық, адамгершілік туралы даналық сөздерін негізге ала отырып, Ұлыстың ұлы күні ислам дінінің беріктігі, имандылықтың қадір-қасиеті туралы айтуды жөн санадық. Редакция қоржынына келіп түскен тәрбиелік мәні зор мақалаларды назарларыңызға ұсына отырып, Сіздерден тағылымды дүниелер күтеміз, Қадірменді оқырман. Салт-дәстүріне, ұлттық ерекшеліктеріне айырықша мән берген елдің іргесі берік, келешегі кемел. Қазақ халқының Ислам дінімен таныс болғанына мың екі жүз жылдан астам уақыт өтті. Содан бері салт–санасы, әдет-ғұрпы, әдебиеті мен мәдениеті мұсылмандыққа бейімделіп, ақырында Ислам діні халық ділімен біте қайнасып, ұлттық болмыстың ажырамас бөлігіне айналды. Ислам шариғаты дұрыс ұғымдарды, ізгі мұраттарды бекітіп, бұрыс ұғымдарды тоқтату үшін келді. Сондықтан мұсылман халықтарындағы дәстүрлерді елеп- екшейтін басты құрал шариғат бо- лып саналады. Халық ұстанған дұрыс әдет-ғұрыптар Ислам заңнамасындағы құқықтық норма
бастауларының бірі болып саналады. Алла Тағала: «Ғафу жолын ұста, ғұрыппен әмір ет және надандардан теріс айнал»,-деп бұйырған. Пайғамбарлық түскен кезде арабтардың арасында да алуан түрлі ИМАНДЫЛЫҚ ИІРІМДЕРІ Дєст‰рдіњ діндегі орны «Дәстүр» арабша «дус- тур» деген сөздің қазақша баламасы. Арабша мағынасы іс-әрекет жасалған ереже, заң дегенді білдіреді. Қазіргі араб тілінде бұл, негізінен, бір елдің конституциясы деген мағынада қолданылады. әдет–ғұрыптар, дағдылары бар бола- тын. Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) олардың Алла Тағаланың әмір-тыйымына кереғар келмейтінін қабылдап, қарсы келетініне тыйым салды. Қазақша «ғұрып» сөзі «әл-ьурф» сөзінен шыққан. Араб тілінде адамдарға үйреншікті болған, әдеттегі іс-әрекет, үрдіс деген мағыналарды білдіреді. «Әдет» сөзі арабтың «әл- ьаадад» сөзінен шыққан. Мағынасы адам- дар арасында көп қайталанатындықтан дағдыға айналған істер дегенді білдіреді. Ендеше, әдет және ғұрыптың мағынасы бір десе де болады. Қазақ халқында қалыптасқан ұлттық дәстүрлердің, ділдегі ұғымдардың басым көпшілігі Ислам дінімен бірге өрілген. Кейбір хақ, діннің негізінде пайда болған. Сондықтан ұлттық салт-дәстүрлер төл мәдениеттің аясында қарастырылады. Ал әрбір халықтың мәдениетін, танымдық тұғырын айқындап беретін таразы – сол халық ұстанған идеологиялық рухани жол, яғни діні. Осы себепті дін дегеніміз діл мен дәстүрдің негізі болып табылады. Ал халық дінін ұмыта бастағанда сол діннен қалған сарқыншақтар әдет-ғұрыптарда ғана көрініс береді. Әдет-ғұрып заман ауысқан сайын өзгеріске ұшырап, да- мып отыратын құбылыс. Сондықтан да ғұламалар әр заманға және қалыптасқан әдет-ғұрыпқа сай тармақты үкімдердің өзгеріп отыратындығын айтқан. Осы се- бепке байланысты түрлі мәселелерге дін жолындағылардың шариғат ғылымынан, өзі отырған аймақтың әдет-ғұрпы мен мәдениетінен толыққанды хабардар бо- луы талап етіледі. Халық арасында қалыптасқан, тамы- ры тереңде жатқан салт-дәстүрлермен бірге шариғат құптамайтын ырымдармен қатар, жасыратыны жоқ, қалыптасып қалған әдеттер де бар. Мысалы, болашақты болжау, балгерлікпен ай- налысу, құмалақ ашу, өлілерге табы- нып, олардан жәрдем сұрау, әр нәрсені киелі тұтып сыйыну, табыну үрдістері мұсылманшылыққа жат қылықтар. Міне, өскелең ұрпақ ненің жөн, ненің бұрыс екендігін бойына сіңіріп өсуі ке- рек деген қағиданы жанымызға берік ұстанып, құлақтандыру мақсатында кез- десуге шақырған білім ошақтарында, қоғамдық орталарда сөз алып,
жамағатты тура жолдан адаспауға бағыт-бағдар беретін жайымыз бар. Қаланың бірнеше оқу орындарын- да болғанымызда аңғарғанымыз соңғы кезде жастардың жат қылықтардан бойларын аулақ салып, дінге де- ген сенімдері артып, ұлттық салт- дәстүр, әдет-ғұрыптарды сақтануға бой ұсынғандықтарын көріп шүкіршілік етеміз. Түрлі кездесулерде қойылатын сауалдар мен айтылатын пікірлерде қызығушылық ғана емес, тұрақтылық пен сенімділікті аңғару қиын емес. Тағы бір түсінгеніміз, дәстүр мен мәдениет діннің ықпалымен дамып, өзіндік өң қалыптастырады. Тілдің дамуына да діннің тигізер әсері мол. Қазірде біз діни нанымы әлсіз болған халықтардың дәстүрімен бірге тілінің де жойылып, ақырында ұлт ретінде жер бетінен мүлде жоғалып жатқанына куә болып отыр- мыз. Елбасымыз бір сөзінде «Адамның санасында діни және ұлттық сезімдер әрдайым тығыз астасып жатады» деді. Расында да, санада сақталған салт- дәстүрдің орны ерекше. Қорыта келгенде айтпағымыз, дін – дәстүрдің таразысы. Ал діни рәсімдерді әдет-ғұрып деп есептеуге болмайды. Салт-дәстүр адамдардың арасында көп әдеттенгендіктен пайда болған дағдылар. Қанша ғасырлар өтіп, қаншалықты қоғам өзгерсе де, діни құндылықтар сол күйі қалады да, ұрпақтан-ұрпаққа өзгеріссіз ауысып отырады. Тек соны саф алтын- дай сақтап, мөлдір қалпында жеткізе білсек игі.
Жалған дүниенің есігін ашқаннан бастап сәбиін қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай, еркелетіп, ешкімнен кем қалдырмай мәпелеп өсірген, жан жүрегімен тек жақсылықты тілеген, қуанғанда шын қуанып, шын күлетін нағыз жан ол – Ана! "Құрметтейік, Ананы! "Адамда не қасиет болса, бәрі күннің көзімен, ананың сүтінен алынған қасиет. Ананың құрметі әлі жет- кен жоқ!» деп М.Горький айтқандай, Ана – тіршіліктің қайнар көзі, шексіз махаб- бат иесі, мейірімнің кәусар бұлағы. Оның көздерінен даналық төгілген, жүзі нұрлы, аялы алақаны мамықтай жұмсақ, жүрегі баласына деген риясыз махаббатқа толы, құшағы лаулаған оттан да ыстық, тек ана ғана баласын тоғыз ай құрсағында, екі жыл бауырында, өмір бақи жүрегінде көтеретін, ардақты жан! Ана туралы айтып тауысу мүмкін емес.. Мына жер бетінде анаға тең келер ешкім де, ешнәрсе де жоқ. Өмірдің бар мәні анада. Ананың махаббатында. Бір күні ардақты Пайғамбарымыздың (с.ғ.с) алдына бір әйел келіп: - Сіздің жақын сахабаңыз әрі сырласыңыз болған Алқама қатты қиналып, өлім төсегінде жатыр,- деді. Пайғамбарымыз (с.ғ.с) Әбу Бәкір Сыдық және Біләл азан- шыны (р.ғ) жіберіп, Алқамадан хабар алу- ды бұйырды. Әбу Бәкір келіп, Алқамамен сұхбаттасқанда, Алқама барша сөздерді сөйлеп, өзінің жағдайынан хабар берді. Алайда тілін кәлимаға келтіріп, «Лә-иллаһа- иләллаһ» деп айта алмады. Бұл ғажайып жағдайды естіген Пайғамбарымыз (с.ғ.с) өзі келіп көрді де, сахабаларына қарап: Пенделердің ішіндегі періште - Бұл Алқаманың ата- анасы барма? - деп сұрады. Сахабалар: - Әкесі ертеректе дүние салған, ана- сы болу керек деді. Пайғамбарымыз (с.ғ.с): - Ол қасиетті Анаға хабар беріңіздер. Егер келе алса, менің құзырыма келсін. Ал келе алмаса мен өзім ба- райын,- деді. Хабарды алған Алқаманың анасы: - Ол ұлық Пайғам- барымыздың алды-
на мен өзім барамын, - деп, Расулалланың құзырына келді.
Сыртта көлеңкеде ау- ырып
жатқан бала-
сына бұрылмастан, Расулалланың алды-
на келіп, сәлемін берді. Пайғамбарымыз одан: - Сіздің балаңыз Алқама қандай бала еді? - деп, сауал қойды. - Балам жақсы, сіздің маңайыңызда қызмет
атқарады, - деді. Сонда Пайғамбарымыз: -Жоқ сізбен мәмілесі қалай еді?- деп сұрады.
-Мен баламнан көңілім қалғаны қашан, бұл бала- ны балам деп ұмытқалы көп уақыт болды,- деп көз жасын тыя алмады. Пайғамбарымыз (с.ғ.с) себебін сұрағанда: -Балам сәби күнінде әкесі дүние салды, жесірліктің тауқыметін тартып, күйеуге де
шықпадым. Осы
жалғыз балама өгей әкесі көзін тігіп, қабағын шы- тып қараса, жүрегім бұл жағдайға шыдай алмай- тынына сендім. Балам өсті, үлкен азамат болды. Үйлі болды. Бірақ, сол уақыттан бастап бар тәтті тамақты әйеліне тасы- ды, бар жылы сөзді әйеліне арнады. Осы жағдайларды көріп, бұлармен бір үйде тұра алмайтынымды білген соң, жүгімді жинап, кетуге даяр- ландым. Сонда балам, «Анашым сіз мені бағып–қаққан едіңіз. Енді қайда барасыз?"- деп сұрауға да шамасы келмей, баратын жеріме жүгімді басып, өзі апарып тастады. Міне, сол сәттен бастап аналық мейірім- махаббатым бұл балаға теріс болды, -деді анасы Пайғамбарымыз: - Балаңыз жалған дүниемен қош айтысқалы отыр. Разылығыңызды білдіріңіз, – деді. Ол "разы емеспін" деді. Пайғамбарымыз сахабаларына бұйырды: -«Ағаш отын жинаңдар да үлкен алау жағыңдар! Анасын наразы еткен баланың отта жануын анасы және баршаларыңыз көріңіздер», - деді. Сонда, Алқаманың анасы: «Ей, Расулалла балам отта жанғанша, сол отта мен өзім жанайын, балама "разымын мен" деп, бірнеше рет қайталап,сұранды. Сол сәтте баласы Алқама «Лә-иллаһа-иләллаһ», деп жан беріпті. Міне, осының өзінен ананың балаға деген махаббатының шексіз екендігін, оның ұлылығын көруге болады. Ана – бақыт атты кітаптың ең тама- ша бөлімдері. Баласы үшін жанын қиюға дайын тұратын жалғыз жан. Өмірдің раха- тын, жәннатты аяғының астында ұстаған пенделердің ішіндегі періште.
НАУКА И МЫ Жетісу
университеті ЗНАЙ НАШИХ бейсенбі, 19 марта, 2015 жыл 9 Профессор Лениншил Зиябеко- вич Рустемов родился 8 августа 1932 года в отделе «Коммуна» Чимкентской области в семье служащих. Отец, Рустемов Зия- бек – коммунист и поэт, воспев- ший Ленина и революцию и свято уверовавший в идеалы ленин- ской национальной политики, на- звал младшего сына Лениншил, то есть ленинец. В 1953 году Лениншил Зиябе- кович окончил восточный фа- культет Среднеазиатского го- сударственного университета по специальности «Восточная филология» (ирано-афганская филология). Работал учителем русского языка и литературы в средней школе имени Алтынсарина Аксу- ского района Талды-Курганской области, первым секретарем Келесского райкома ЛКСМ Казах- стана, обучался в аспирантуре на кафедре казахского языка КазГУ (1958-1962 гг.), занимал должно- сти инспектора, заместителя на- чальника управления вузов Ми- нистерства высшего и среднего образования КазССР (1969-1973 гг.), начальника управления пе- дагогических учебных заведений (1973 г.), был первым ректором Талды-Курганского педагогиче- ского института (1973-1976 гг.), заместителем заведующего от- делом науки и учебных заведе- ний ЦК Компартии Казахстана (1976-1977 гг.), заместителем министра просвещения КазССР (1977-1978 гг.). В 80-е годы рабо- тал во Вьентянском университете Лаосской Народной Республики. Руководя Центром по изучению русского языка, исследовал про- блемы и принципы словообразо- вания в лаосском языке в сопо- ставлении с русским языком. В 1989 году, вернувшись в КазГУ им.аль-Фараби, стал проректо- ром университета по учебной работе, первым заведующим ка- федрой ирано-турецкой филоло- гии факультета востоковедения. С 1991 года - декан факультета востоковедения. Знавшие лично Лениншила Зиябековича говорят о нем как о выдающимся ученом, мудром руководителе, талантливом ор- ганизаторе, блестящем ораторе, прекрасном и жизнерадостном человеке. Вот,что вспоминает о нем про- фессор Б.К.Дамитов (первый заведующий кафедрой физики Так как наша страна выбрала де- мократический путь развития, сей- час как никогда важно привлечь об- щественность к участию в принятии решений. Это относится и к работе в классе: учащиеся должны быть более активны на уроках. Методиче- ские приёмы, способствующие росту активности учащихся, часто называ- ют интерактивными. Интерактивную методику обычно выбирают потому, что она требует от учащихся моделирования и раз- вития таких навыков участия, кото- рые необходимы в современном де- мократическом обществе. Мы называем преподавание и обучение интерактивным, если во время занятия между учащимися, а также между учащимися и учителем наблюдается высокий уровень взаи- модействия. Такие взаимодействия обычно происходят в форме обсуж- дения, каким образом решить ту или иную проблему и насколько прием- лемо предложенное решение. Пожалуй, наиболее важно здесь понять, что процесс решения про- блемы становится таким же важным или, возможно, даже важнее, чем сам ответ. Это связано с тем, что целью интерактивной методики является не просто передача информации, а при- витие учащимся навыков самостоя- тельного нахождения ответов. Интерактивная методика охваты- вает широкий спектр задач и видов взаимодействия. Однако каким бы ни был методический прием, жизнен- ный опыт самих учащихся считается основным образовательным источ- ником. В процессе обучения проис- ходит взаимодействие учащегося c: 1.учителем (т. е. когда учащийся отвечает на вопрос учителя); 2.приглашенными людьми (или класс может посещать какие-либо организации и людей); 3.другим учащимся (работа в паре);
4.малой группой (3-5 ученика); 5.большой группой учеников (за- частую разновидность ролевой игры / дебатов, классного обсуждения и т.д.); 6.группой учащихся и населени- ем (группа делает социологический опрос);
7.некоторыми видами техники (на- пример, компьютером). Количественный состав группы не определяет качество учебы или вза- имодействия. Ключевая особенность метода «взаимодействия» состоит в том, что он представляет собой ПРОЦЕСС ОТКРЫТИЯ, сущность которого заключается в овладении учащимися навыками обучения че- рез взаимодействия. Учителя, которые активно ис- пользуют интерактивные методы, убеждены, что наиболее успешно обучение может проходить именно в процессе взаимодействия. Они считают, что так школьники учатся быстрее и запоминают лучше то, что узнали во время дискуссии. Это про- исходит по следующим причинам: - учащиеся не только получают информацию, они также вынуждены дать логическое объяснение, почему их путь к решению и само решение является правильным или, по край- ней мере, лучшим из имеющихся ва- СЛОВО О ПЕРВОМ РЕКТОРЕ
жүктеу/скачать 6,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|