6 практикалық жұмыс Тақырыбы: Үйілмелі жүктердің көлемді массасын және меншікті салмағын анықтау. Сұрақтар
жүктеу/скачать 32,9 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. Сапаны анықтаудың зертханалық әдісі 4. Сапаны анықтаудың табиғи әдісі
| Дәріс: Жүктердің сапасын бағалау.
Жоспар 1. Жүктің сапасы туралы түсінік және оны анықтау әдістері 2. Органолептикалық сапаны анықтау әдістері 3. Сапаны анықтаудың зертханалық әдісі 4. Сапаны анықтаудың табиғи әдісі Жүктің сапасы – бұл тағайындалу бойынша пайдалануға өнімнің қажеттілігін анықтайтын қасиеттері мен сипаттамаларының жиынтығы. Өнімнің әрбір түрінде сапа көрсеткіштерінің өзіндік жүйесі болады, ол тұрақтанған болып табылмайды және уақыт өте келе өзгеруі мүмкін. Сапаның негізгі көрсеткіштері тағайындау, сенімділік, қауіпсіздік, экологиялылық, эстетикалық, технологиялық, эргономикалылық,үнемділік, патентті-құқықтық тазалық болып табылады. Экологиялық және қауіпсіздік сияқты сапа көрсеткіштері міндетті сертификациялауға жатады. Сапа көрсеткіштері мемлекеттік және салалық стандарттарда (МЕСТ, ССТ), техникалық шарттарда (ТШ) бекітілуі мүмкін, базалық үлгілермен, эталондармен анықталады, жеткізу келісімдерімен немесе басқа да шаруашылық келісімдермен қарастырылады. Сапаға қойылатын талаптар тауарға, этикеткаға немесе ярлыкқа берілген техникалық төлқұжатта (паспортта), тауардың өзінде немесе оның орамында (МЕСТтар, ССТтар, ТШтар немесе кесімдердің нөмірлері, артикул, дайындау мерзімі, пайдалану мерзімі, штрих коды, экологиялық маркалануы (экомаркалану), тауарлық белгісі және т.с.с.) келтірілуі мүмкін. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 231 бұйрығымен бектілген - Жүк тасымалдаумен байланысты тасымалдау үдерісін, операцияларды жүзеге асыру, құжаттарды ресімдеу және актілерді жасау, арнайы зерттеулер мен сараптамалар жүргізуді жоспарлаудың технологиясы мен қағидаларын бекіту туралы. Барлық физикалық және химиялық мәліметтердің жиынтығы жүктің сапа дәрежесін анықтайды. Бұл параметр өнімнің сәйкестігін шот-фактура мен спецификация деректеріне сәйкес тексеруге мүмкіндік беру үшін қажет. Жүк тасымалының жалпы тиімділігі жөнелтушінің өз өнімдері үшін сапалық сипаттамаларды анықтаудың қандай әдісіне байланысты. Мамандар қандай әдістерді қолданады Қазіргі уақытта жүктердің сапасын анықтаудың тек 3 әдісі қарастырылған, олар бойынша өнімді жөнелтуші мен алушы үшін жүкқұжаттармен және өзге де құжаттармен көзделген параметрлер мен өзге де мәліметтер анықталады. Қабылданған Әлемдік және Бүкіл классификаторларға сәйкес, жүктің сапалық сипаттамаларын анықтаудың келесі жүйелері қарастырылады: Органолептикалық нұсқа. Бұл сапа нұсқасы визуалды деп те аталады. Бұл әдістің айрықша ерекшелігі-көру, есту, сондай-ақ жанасу және иіс сезу және сәйкесінше дәм сезу үшін табиғи қасиеттерді қолдану арқылы өнімнің сапалық параметрлерін анықтау. Сипаттамаларды анықтау комбинацияларының жиынтығы күндізгі жарықтың, сондай-ақ тиісті температура режимінің болуын қамтамасыз етеді. Кейбір жағдайларда параметрлерді анықтау үшін өнім үлгілері қолданылады. Бұл стандарттың артықшылығы-қажетті сипаттамаларды тез анықтау мүмкіндігі. Кемшіліктерге сапа үшін ақпарат берудің айқын субъективтілігі және өнімнің нақты санын анықтау мүмкін .стігі жатады. Зертханалық нұсқа. Бұл жүйе үшін аспаптармен және басқа құралдармен анықталатын сенімді деректер негізінде жүк тасымалдау тиімділігін есептеу көзделеді. Аспаптар немесе өзге де технологиялық жабдықтар физикалық болуы мүмкін (тығыздық, от жарқылы, мәжбүрлі тұтану, қатаю); механикалық (серпімділіктің, тұтқырлықтың, бұралудың, жыртылудың нақты параметрлерін анықтау); оптикалық (микроскоптар мен лазерлік техниканың көмегімен); химиялық аспаптар (химия өнімдері, сілтілер, қышқылдар және т. б. үшін); биологиялық аспаптар (бұзылуға әкелетін микроорганизмдердің болуы). Тасымалдау сапасын заттай бағалау. Өлшеу үшін қарапайым құралдарды қолданыңыз-рулеткалар, бұрыштық өлшегіштер, термометрлер, таразылар және т. б. Жүктің сапасы-бұл өнімнің мақсатына сай пайдалануға жарамдылық дәрежесін анықтайтын қасиеттер жиынтығы. Әр түрлі өнімдер сапасының негізгі көрсеткіштері Стандарттармен және техникалық шарттармен анықталады. Қасиеттерді зерттеу және олардың сапасын анықтау үшін үш әдіс қолданылады: органолептикалық; зертханалық; табиғи.
Органолептикалық әдіс жүктің сапалық қасиеттерін тек адамның сезім мүшелерінің - көру, есту, жанасу, иіс пен дәмнің көмегімен анықтауды қамтиды. Жүктің немесе оның ыдысының сыртқы түрін, гранулометриялық құрамын, түсін, қаттылығын, икемділігін, кедір-бұдырлығын, ластануын, зиянкестермен зақымдануын, бөгде иістердің болуын және т.б. анықтайды және бағалайды.
Бұл әдістің артықшылығы-кең қолдану мүмкіндігі, қарапайымдылығы және тез орындалуы, сондай - ақ зерттеу кезінде өнімнің қосымша шығынының болмауы; кемшіліктері-бағалаудың субъективтілігі және жүктерге сандық сипаттама беру мүмкін .стігі. Зерттеу үшін зертханалық әдіспен әр партиядан сынамалар алынып, аспаптар мен реактивтердің көмегімен зерттеулер жүргізіледі. Бұл әдіс бірнеше түрге бөлінеді: * физикалық-тығыздықты, ылғалдылықты, табиғи көлбеу бұрышын, тұтқырлықты, жарқыл температурасын, тұтануды, қатаюды анықтау; * механикалық-серпімділікті, созылуды, сдысуға, бұралуға, жыртылуға төзімділікті анықтау және сандық бағалау; оптикалық - микроскоптардың, лазерлік құрылғылардың және т. б. көмегімен заттардың табиғаты мен ішкі құрылымын зерттеуге арналған.; химиялық-заттың химиялық құрамын анықтау, оның әртүрлі ортадағы белсенділігін зерттеу; * биологиялық-өнімде оның бұзылуына ықпал ететін тірі микроорганизмдердің болуын тексеру. Зертханалық зерттеулердің нәтижелері паспорттарда, сапа туралы куәліктерде, ветеринариялық куәліктерде және сертификаттарда келтірілген. Жүктерді зерттеудің заттай әдісі өнімнің немесе оның ыдысы мен қаптамасының сыртқы жай-күйін тексеру, өндірістік жағдайларда көлемдік-массалық сипаттамаларын, температурасын, ылғалдылығын, табиғи еңіс бұрышын анықтау үшін қолданылады. Адамның сезім мүшелерінен басқа, бұл әдіс рулеткаларды, бұрыштық өлшегіштерді, таразыларды, термометрлерді қолдануды қамтиды. Көбінесе іс жүзінде жүктің сапасын анықтаудың жоғарыда аталған барлық әдістерінің жеке элементтерін қамтитын кешенді әдіс қолданылады. 12. Жүктердің сапасын анықтау әдістері және олардың салыстырмалы сипаттамасы. Жүктің сапасы-бұл тауардың мақсатына сай пайдалануға жарамдылық дәрежесін анықтайтын қасиеттер жиынтығы. Сапаның негізгі параметрлері тиісті стандарттармен және техникалық шарттармен анықталады. Жүктердің қасиеттерін анықтау және зерттеу үшін үш әдіс қолданылады: Органолептикалық әдіс-жүктің сапалық қасиеттерін тек че-ловек сезім мүшелерінің көмегімен анықтау үшін қолданылады (көру, жанасу, иіс, есту және т.б.). Олардың көмегімен жүктің және ыдыстың сыртқы түрі, гранулометриялық сос-тав, түсі, қаттылығы, икемділігі, бөгде иістердің болуы және т. б. анықталады. "+"әдісі: кең қолдану мүмкіндігі, орындаудың қарапайымдылығы мен жылдамдығы және зерттеу кезінде өнім шығындарының болмауы. "- "әдісі: бағалаудың субъективтілігі және жүктің қасиеттерін сандық сипаттау мүмкін .стігі. Зертханалық әдіс-бұл жүктің әр партиясынан сынамалар алынатын зертханалық зерттеулер жүргізу. Зертханалық зерттеулердің келесі түрлері бар: а) физикалық-тығыздықты, ылғалдылықты, тұтқырлықты, табиғи көлбеу бұрышын, жарқыл мен қату температурасын анықтау; б) механикалық – серпімділікті, созылуды, сдысу кедергісін, жыртылуды және т. б. анықтау үшін.; в) оптикалық-микроскоптар мен лазерлердің көмегімен заттардың ішкі құрылымын анықтау; г) химиялық-заттың химиялық құрамын анықтау және оның әртүрлі ортадағы мінез-құлқын зерттеу; д) Биологиялық – өнімде оның бұзылуына ықпал ететін тірі организмдердің болуын анықтау және тексеру. Зерттеу соңында жүктердің сапасын куәландыратын арнайы сертификат беріледі. "+"әдісі: жүктің қасиеттері туралы толық сурет. "- "әдісі: зерттеу жүргізудің қымбаттығы. Табиғи әдіс-жүктің және қаптаманың сыртқы күйін анықтау, көлемдік-массалық сипаттамаларды анықтау, өндіріс жағдайында температура мен ылғалдылықты анықтау үшін қолданылады. Олар таразылар, рулеткалар, термометрлер және басқа құрылғылар арқылы зерттеледі. Бұл әдіс органолептикалық және зертханалық әдістер арасында аралық орынды алады. жүктеу/скачать 32,9 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|