64. Қазақтардың ұлттық мәдениетінің ерекшеліктері 68. Тауелсіздік кезең философиясы 71. Орта ғасыр философиясындағы діни дүниетаным



бет83/99
Дата10.05.2022
өлшемі244,65 Kb.
#33920
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   99
59. К.Маркс: таптық қоғам

“Маркстiк философия - дүниежүзiлiк 2,5 мың жылғы тарихы бар философияның ең биiк шыңы болып табылады.Содан кейiн, өтпелi қоғамның шеңберiнде, оған қарама-қарсы, маркстiк философияның жетiстiктерiн жоққа шығаруға бағытталған уақыттың талабына сай өзгерiп отыратын адамдардың пiкiрлерi де көптеп пайда болды.

Карл Маркс Фридрих Энгельспен бірге 19 ғасырдың ортасында марксистік философия жүйесін құрды. Карл Маркс философиясы саяси-экономикалық зерттеулерге, әлеуметтік және мәдени мәселелерге негізделді, олар ғылыми коммунизм сияқты философиялық ағымға, сондай-ақ Этикалық мәселелерге негізделді.
Карл Маркс философиясы материалистік сипатқа ие. Сондықтан, материализм барысында Карл Маркс негізін қалаған философияны материалистік-диалектикалық деп санауға болады. Сонымен қатар, Карл Маркс бірқатар жаңалықтарды енгізді: тарихи материализм – оған дейін ешкім материалистік мәдениеттің прогрессиясын зерттемеді (ол формалардың ауысуында көрінеді) – бірақ ол жеке қызмет ететін философиялық көзқарастар емес, Диалектикалық материализмнің бір бөлігі ретінде ғана қарастырылады.

К.Маркс өз заманында таптар туралы ілімді дамытуға тырысып, таптар туралы теориясын алға тартқан.Сонда: құл иеленушілік қоғамдық-экономикалық фармацияның негізгі таптары-құл иеленушілер мен құлдар,феодалдық қоғамда-феодалдар мен шаруалар болып табылады.

Маркстің адамзат қоғамының сатылары жайында айтқан ойлары ерекше болды. Себебі капиталист қоғамға «жаппай жезөкшелікке құрылған қоғам» деп сипаттама берген болатын.

Маркс адам – өз қоғамының жемісі. Карл Маркс философиясынан логикалық қорытынды экономика деңгейі неғұрлым дамыған, материалдық қоғамдасоғұрлым дамыған. Өндірістік қатынастар қоғамның даму бағытын реттейді, өйткені экономиканың байланыстырушы элементі болып табылады. Сонымен қатар, олар қоғамның даму бағытын анықтайды, олар оның қозғаушы күші болып табылады, яғни тарих барысын үнемі алға итермелейді, қоғамды түрге ауыстыруға мәжбүрлейді.

Еңбек көмегімен адамның өзі де өзгереді. Ол дамып келеді, сондықтан тәжірибе соншалықты құнды және қозғаушы күш ретінде пайдалы. Карл Маркстің пікірінше, тұтас және жақын болып жатқан еңбекті иеліктен шығару қажет, сол кезде адам өзін жоғалтқан, толық емес сезінбейді. Еңбек қарапайым жұмысшы еңбегінің нәтижесін алып, жұтатын конгломераттарға емес, оны құрған адамға тиесілі. Карл Маркстің философиялық көзқарастары шеңберінде адамның дамуы диалектикалық болып табылады: қарама-қайшылықтардың бірлігінде, саннан сапаға (еңбекке) көшуде адам ұғымы құрылып, дамиды



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   99




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет