6М020800-Археология және этнология мамандығы бойынша магистратураға түсуге арналған емтиханның бағалау өлшемдері


  Оңтүстік  Қазақстанның  ортағасырлық  қалалары



Pdf көрінісі
бет2/3
Дата22.12.2016
өлшемі0,54 Mb.
#197
1   2   3

4.  Оңтүстік  Қазақстанның  ортағасырлық  қалалары.  VI-XIII  ғасырларда  Оңтүстік 

Қазақстанда  қалалардың  өсу  динамикасы.  Қалалардың  орналасуы.  Баба-Ата  және  Ақтөбе-1 

қалаларындағы  археологиялық  қазбалар.  Отырар  және  Отырар  оазисінің  ерте  ортағасырлық 

қоныстары, керуен сарайлар. Төрткүлтөбе және қалалар. Отырар туралы жазба деректері. Отырар 

қаласының  топографиялық  құрылымы  мен  стратиграфиясы.  Отырардағы  археологиялық 

зерттеулер. Отырар апаты. Қаланың тұрғын үйлері. Қоғамдық ғимараттар.  



5.  Шу  –  Талас  өнірінің  ортағасырлық  қалалары  мен  елді  мекендері.  Ұлы  Жібек  жолы 

және  қалалардың  пайда  болу  проблемалары.  Соғдылықтар  мен  түркілердің  арақатысы.  Талас 

өңіріндегі қалалар туралы дереккөздер. Көне Тараздың археологиясы. Қаланың абаттандырылуы: 

монша,  су  құбырлары.  Тараз  және  оның  маңындағы  архитектуралық  ескерткіштер.  Қарахан 

мавзолейі,  Айшабибі, Бабажақатын  ескерткіштері.  Саз  ыдыстарының  ерекшелігі  және  жіктелуі. 

Оққұм, Тектұрмас, Кіші Барсхан, Садыр Қорған археологиялық қазбалары. 



6.  V-XIII  ғғ.  Баласағұн  қаласының  проблемасы.  Тақырып  өзектілігі.  Баласағұн 

қалашығының  орналасуы  туралы.  Ақтөбе  ескерткішінің  стратиграфиясы.  «Мәдени  мұра» 

бағдарламасы  бойынша  Ақтөбе  (Баласағұн)  қалашығын  археологиялық  зерттеу.  Ескерткішті 

консервациялау және қайта өңдеу және оны туристік орталыққа айналдыру. Ақтөбе (Баласағұн) 

қалашығын зерттеу қорытындыларын жариялау. 

7. Солтүстік-Шығыс Жетісудің ортағасырлық қалалары мен елді мекендері. Солтүстік-

Шығыс Жетісудің географиялық орналасуы. Ортағасырлық Талғар және сол аймақтың қалалары, 

бекіністері мен керуен сарайлары. Алматы аумағындағы көне қалалар, археологиялық қазбалары. 

Көне Алмалық қаласының тарихы. Ақсеңгір, Қастек, Шілік, Жақсылық т. б. көне қалашықтардың 

топографиясы мен типологиясы. 

8. Орталық Қазақстанның қалалары мен елді мекендері. Кейінгі ортағасыр қалаларының 

кезеңделуі.  Алтын  Орда  қалалары.  Сарайшықтың  археологиялық  қазбалары.  Тұрғын  үйлер. 

Қоғамдық  құрылыстар.  Қазақ  хандығы  және  Сырдария  маңындағы  қалалар  –  Сүткент,  Сайрам, 

Сауран,  Сығанақ,  Яссы,  Отырар.  Ежелгі  Яссы  археологиясы.  Шавгар-Яссы-Түркістан.  Чары, 

Аспара  және  Күлтөбе  қазбалары.  Материалдық  мәдениет.  Кейінгі  қалалар  саны,  типологиясы, 

топографиясы. Әлеуметтік қатынастар.  Қала тұрғындарының демографиясы.  



9.  Қазақстан  аумағындағы  ортағасырлық  архитектуралық  ескерткіштер.  Оңтүстік 

Қазақстанның  архитектуралық  ескерткіштері.  Айша  бибі,  Бабажа-Қатын  кесенелері. 

Архитектуралық  композициялар.    Архитектура  және  исламның  ықпалы.  Қожа  Ахмет  Иассауи 

кесенесі  және  Орта  Азия  архитектурасы.  Есімхан,  Рабиа  Сұлтан  Бегім  кесенелері.  Алаша  хан, 

Жошы  хан,  Домбаул  сағаналары,  олардың  салыну  кезеңдері.  Қозы  –  Көрпеш  ескерткішінің 

архитектуралық ерекшелігі.  

 

 

 

 

 

«Қазақ халқының этногенезі және этникалық тарихы» пәні 

 

1. 

Тарихи-энтографиялық 

қауымдар 

типологиясы. 

Этникалық 

қауымдардың 

географиялық  алуан  түрлері.  Тарихи-этнографиялық  провинция,  олардың  таксономиялық 



дәрежесі. 

Тарихи-этнографиялық 

облыс, 

олардың 


ерекшеліктері. 

Адамзаттың 

дифференциациялану  себептері  мен  заңдылығы.  Қауымның  интеграциялану  факторлары, 

олардың қалыптасуы. Халықтар туыстығы және оның реконструкциясы. 



2. 

Антропологиялық 

материалдардың 

этногенетикалық 

буманы 

реконструкциялаудағы  ролі.  Тарихи-антропологиялық  проблемалар:  морфологиялық, 

физиология-генетикалық  маркерлер,  кеңістіктегі  және  уақыттағы  этногенетикалық  бумалар, 

олардың  типологиясы.  Морфологиялық  сипаттамалар  реконструкциясы.  Психофизиологиялық 

сипаттамалар  реконструкциясы.  Экологиялық  жағдай  рекнострукциясы.  Демографиялық 

сипаттамалар. Этногенетикалық интерпретация. Этногенез проблемасы пәнаралық проблема. 

3.  Бастапқы  сатылардағы  этногенез  проблемалары.  Нәсілқұру  және  нәсілқалыптастыру 

сатылары  мен  модельдері.  Этногенез  процестері.  Соматологиялық  ерекшеліктер.  Генетикалық 

маркерлер, генетика-антропологиялық, морфо-антропологиялық зерттеулер. Нәсілдерді біріктіру 

модельдері.  В.В.  Бунактың  краниологиялық  тұжырымда-малары.  Этнолингвистикалық  фактор. 

Развитие  коммуникативтік  құралдардың  дамуы  және  этноқалыптастырушы  фактор. 

Этнопсихоло-гиялық фактор. 



4.  Ежелгі  кезеңдерден  бергі  Қазақстан  аумағындағы  этникалық,  этногепетикалық 

үрдістерді  зерделеу.  Этникалық  үрдістер  мен  этногенез  проблемалары.  Этногентикалық 

зерттеулердің  жалпы  тарихи  ракурстары.  Этногенезді  зерттеудің  тарихи  тамырлары. 

Археологиялық, этнологиялық, антропологиялық, жазбаша тарихи дереккөздер. Қазақ халқының 

этногенезінің тарихнамасы.  



5.  Қола  және  ерте  темір  дәуірлерінде  Қазақстан  мен  көршілес  өңірлерді  мекендеген 

халықтардың  этномәдени  және  этногенетикалық  сипаттамалары.  Андроновтықтардың 

шығу  тегі  мен  қоныстану  проблемалары  туралы.  Андроновтықтардың  бет-бейнесі.  Беғазы-

Дәндібай мәдениеті, олардың тайпалары. Сақтар және андроновтықтар арасындағы генетикалық, 

мәдени  сабақтастық.  Сақтардың  антропологиялық  типі.  Ғұндардың  шығу  тегі,  таралу 

географиясы. Үйсіндер. Қаңлылар. Олардың таралу ареалы.  

6.  Қазақтар  этногенезіндегі  түркі  дәуірі.  Ежелгі  түркілердің  этникалық  тарихы  бойынша 

жалпы  тұжырымдама.  Түркілер  этногенезінің  және  глотогенезінің  ежелгі  орталықтары.  Ғұндар 

мемлекетінің  құлдырауы.    Жаңа  түркі  дәуірі  қарсаңындағы  жаңа  саяси-этникалық 

бірлестіктертердің  құрылуы.  VІ-ІХ  ғғ.  ежелгі  империя  дәуірі.  Түрік,  ұйғыр  қағанаттарының 

құрылуы.  Этникалық  үрдістер  –  бірігу  және  бөліну.  Тоғыз-оғыздар.  Олардың  этномәдени 

ерекщеліктері, ұқсастығы. Қарлұқтар, олардың құрылымы, қоныстануы.  



7.  Қазақтар  этногенезіндегі  қыпшақтардың,  оғыздардың,  наймандардың  орны. 

Оғыздар, қимақтар. Қоныстануы. Этникалық құрамы. Арабтардың Орта Азияға басқыншылығы. 

Қазақтардың  этногенетикалық  тарихындағы  қидандардың,  наймандардың,  жалайырлардың, 

керейіттердің орны.  9. (Қидандардың этникалық нәсілқұруы. Түркілердің батысқа көшіп-қонуы. 

Қидандардың  құлдырауы.  Қарақытайлар  коефедерациясының  этносаяси  негізі.  Жергілікті  этно-

саяси  ортаға  қарақытайлардың  сіңуі.  Қыпшақтардың  этногенезі.  Қыпшақ  конфедерациясының 

құрылуы.  Қыпшақтардың  этникалық  құрамы.  Таралу  ареалы.  Қазақтар  этногенезіндегі 

қыпшақтар орны. Қыпшақ-қазақ параллельдері. Қазақ аумағындағы ХІV-ХV ғғ. саяси жағдай. Ақ 

Орда аумағы. Этникалық құрамы. Ноғай Ордасының этникалық құрамы.  

8. Қазақ халқы қалыптасуының аяқталу үрдісі. Моңғол басқыншылығы. Қазақ халқының 

қалыптасу үрдісіне оның теріс әсері. Моңғол жаулап алуы кезеңіндегі Қазақстан тұрғындарының 

антропологиялық  типінің  өзгеруі.  Жүздердің  пайда  болу  проблемалары.  Жүздер  -  саяси-

этникалық  бірлестіктер.  Қазақ  этнонимінің  пайда  болу  проблемасы.  Қазақ  хандығының 

қалыптасуы. Қазақ хандығы ортасындағы консолидация үрдістері. Қазақ халқы қалыптасуының 

аяқталуы. Ұлы, Орта, Кіші Жүз қазақтарының рутайпалық құрамы. 

 

 

 

«Евразияның тас ғасыры» пәні 

 

Тас ғасыры туралы ғылымның тарихы. 


К.Ю.Томсеннің  үш  ғасыр  жүйесі.  Ағылшын  Джон  Леббок  және  оның  тас  ғасырын  бөлуі. 

«Мезолит»  (орта  тас  ғасыры)  терминін  қолданған  А.Браун,  Г.  де  Мортильенің  сыныптауы.  Тас 

ғасыры  саласындағы  Буше  де  Перт  зерттеулері.  Тас  ғасыры  ескерткіштерінің  ең  алғашқы 

археологиялық  қазбалары.  Үңгірлік  өнердің  ашылуы.  Альтамира  (Испания)  үңгіріндегі 

Марселино  де  Савтуоланың  1875  ж.  қазбалары.  Анри  Брейль.  Д.Пейрони.  Ф.Борд  және  тасты 

үгіту  техникасына  арналған  еңбектері,  леваллуа  мен  мустьерлік  индустрияларды  сыныптау 

проблемалары,  Францияның  жоғарғы  палеолиті  үшін  типлистерді  әзірлеген  Дж.  де  Сонневиль-

Борд және Ж. Перро. Андре Леруа-Гуранның (1911-1986) «Қоныстық археологиясы». 



Тас ғасырын зерделеу жөніндегі заманауи мектептер. 

Классикалық  француз  мектебі.  Француздардың  стратиграфиялық-типологиялық  мектебі. 

Ағылшын-америкалық  энвиронменталистік  мектеп.  Л.Бинфорд,  Ф.Борд,  Х.Мовиус.  Ресейлік 

мектеп.  А.А.Спицын,  В.А.Горадцов,  Г.А.Бонч-Осмоловский,  П.П.Ефименко,  С.Н.Замятин, 

П.И.Борисковский,  А.Н.Рогачёв,  А.П.Окладников,  В.Н.Гладилин,  Г.Г.Григорьев,  З.А.Абрамова, 

В.А.Ранов, С.А.Семёнов т.б. 



Тас ғасырының кезеңденуі және хронологиясы. 

Абсолюттік  және  шамалық  даталау.  Жаратылыстану  ғылымдарының  әдістері.  Спорлық-

тозаңдық  (палинологиялық)  талдау.  Типологиялық  әдіс.  Салыстырмалы  талдау  әдісі. 

Радиокөміртектік  әдіс.  Палеомагниттік  әдіс.  Термолюминесценттік  әдіс.  Электрондық-

парамагниттік резонанс әдісі. 

Тас ғасыры ескерткіштерінің типтері.  

Қиратылған  мәдени  қатпарлы  ескеркіштер.  Ашық  типтегі  тұрақтар.  Үңгірлік  ескерткіштер. 

Стратифицияланған тұрақтар. Қоныстар. Тұрақ-шеберханалар. 

Тас және сүйек индустриясын зерделеу негіздері және зертханалық зерттеу әдістері. 

Тастың  үгітілуі.  Бастапқы  бөліну.  Тас  артекфактілерін  екінші  рет  өңдеу.  Типология. 

Сүйектен  жасалынған  өнімдер.  Технологиялық  әдіс.  Трассологиялық  және  эксперименталды 

әдістер.  Планиграфия  және  жөндеу.  Статистикалық-математикалық  әдістерді  және 

информатиканы қолдану. 

Адамзат бастауы және антропогенездің жалпы проблемалары. 

Адамның  пайда  болуы.  Ежелгі  гоминидтер.  Австралопитек.  Питекантроп.  Синантроп. 

Презинджантроп. Неоантроп. Homo habilis. Homo erectus. Homo sapiens.  

Тас ғасырының өнері және нанымдары.    

Палеолит өнері. Графика. Живопись. Мүсіндеу. Барельеф. Гравюрлеу. Кескіндеу. Суреттер. 

Нанымның ерте нысандары; анимизм, тотемизм, фетишизм, магия. 

Ежелгі (төменгі) палеолит. 

Олдувай дәуірі. Ашель дәуірі. Мустьерлік кезең. Олдувай тұрақтары. Теңіз жағалауы Альпісі 

гроттарындағы  олжалар.  Кооби-Фора.  Ашельдік  индустриялар.  Венгриядағы  Вертёшселлеш 

майда  тастық  мәдениет  тұрағы.  Шелльдік  мәдениет.  Закарпатьедегі  Королёво  көп  қатпарлы 

орындары.  Клектон  мәдениеті.  Леваллуа  мәдениеті.  Терра  Амата  (Ницца  маңындағы)  және 

Бильцингслебене  ертешелдік  тұрақтары.  Сібірдің  Домустьерлік  тұрақтары:  Мальта,  Буреть, 

Улалинка, Филимошки, Диринг. 

Орта  Азия  мен  Қазақстанның  көне  палеолиті.  Күлдара,  Қаратау  1,  Лахути  1,  Селүңгір. 

Бөріқазған, Тәңірқазған, Қызылтау, Шақпақата, Мұғаджар, Семізбұғы, Қосқұрған, Шоқтас. 

Азия құрлығының төменгі палеолиті. Мадрастық мәдениет. Соандық мәдениет. Чжоукоудянь 

1,13  үңгірі.  Синантроп.  Наньмоу  адамы.  Ланьтян  адамы.  Ордос  адамы.  Табун  үңгірі,  Убейдия, 

Латамна,  Ябруд  (Таяу  Шығыс).  Кобдо,  Сайншад,  Мандах,  Гурбан-Сайхан  (Ярх)  ауданындағы 

орындар (Моңғолия).  

Нихэвань, Сяочанлян, Сихоуду (Қытай) тұрақтары. Чонгокни, Кульпхо1, Сокдянии 2 (Корея) 

тұрақтары. 

Орта палеолит – мустьерлік дәуір. 

Мустьерлік мәдениет. Ле-Мустье үңгірі, Ла-Ферраси, Ла-Шапель-о-Сен, Ла-Кина (Франция). 

Неандр үңгірі (Германия). Қара теңіз жағалауында, Кубань маңында, Волганың төменгі жағында 

орналасқан  Мустьерлік  тұрақтар.  Қырымдағы  Шайтан-Коба,  Чокурча  тұрақтары.  Кавказдағы 

Джругуля тұрақтары, Кударо 1 үңгірі, Цона, Ахштырлық, Воронцовтық. Орта Азиядағы Тешик-

Таш, Ходжикент үңгірі, Капчигай тұрағы. Ильское және Молодово 1 қоныстары. Қазақстанның 



мустьерлік ескерткіштері: Өгізтау, Мұғаджар, Мұзбел, Хантау, Ақтоғай, Тоқалы, Қосқорған т.б. 

Сібірдің мустьерлік орындары: Окладников ат. үңгір, Усть-Канск, Страшная, Денисов, Тюмечин 

1,  Усть-Каракол,  Мохово  2.  Шетелдік  Азияның  мустьерлік  орындары.  Ябруд    1  (Палестина). 

Табун  үңгірі,  Кафзех, Схул  2,  Хазар-Мед,  Шанидар,  Ке-Арам  1,  Бисутин  шатқалы,  Кара-Камар 

(Таяу Шығыс, Иран, Ирак). Орхон 7, 1, Бого-Богдо, Хуйтын-Булак (Моңғолия). Чжоукоудянь 15, 

Тошиуйхэ, Гуйчжоу (Қытай). Сокдянни, Кульпхо 1-2 тұрақтарының (Корея) мәдени қатпарлары. 



Кейінгі (жоғарғы) палеолит. 

Гримальди  гроты,  Ла-Мадлен,  Солютре  (Франция).  Павиленд  үңгірі  (Англия).  Дольни 

Вестонице (Чехословакия). Жоғары палеолиттің үш сатысы: ориньяк, солютре, мадлен. Граветт 

мәдениеті.  Шательперрон  мәдениеті.  Перигорлық  мәдениет.  Селеттік  мәдениет.  Ориньяктық 

мәдениет. Солютрейлік мәдениет. Жоғарғы (кейінгі) палеолиттің Мадлендік мәдениеті.  

Шетелдік Азияның жоғарыпалеолиттік мәдениеті. 

Левант  жоғары  палеолитінің  дамуы.  Кзар-Акилл,  Бокер  Тачтит  тұрақтары  (Кіші  Азия). 

Кебари мәдениеті. Барадост мәдениеті. Зарзи мәдениеті. Ак-Купрук тұрағы (Ауғанстан). Жоғары 

(кейінгі)  палеолиттің  ортаазиялық  мәдениеттері.  Шугноу  (Оңтүстік  Тәжікстан),  Самарқандық, 

Кульбулак, Янгаджа 2, Ходжа-Гор (Өзбекстан). 

  Қазақстандық  жоғарыпалеолиттік  кешендер:  Семізбұғы,  Мұғаджар,  Соркөл,  Қарабас  3, 

Майбұлақ,  Ангренсор  2,  Ш.Уәлиханов  ат.  тұрақ  т.б.  Салавусу  тұрағы,  Фуйхэ,  Шарасу, 

Шуйдунгоу,  Шайси  т.б.  (Қытай).  Орхон  1;7  тұрағының,  Мойылтынның  (Моңғолия)  мәдени 

қатпары. Кореядағы Менмок-тон, Кульпхо 1, Санмурённи 1, Чанне, Сокдянни 1 тұрақтары. 



Мезолит дәуірінің мәдениеттері. 

Мезолиттің  жалпы  сипаттамасы.  Еуропаның  мезолиттік  мәдениеттері.  Мас  д’Азиль  үңгірі. 

Азильдік  мәдениет.  Советтерлік  және  тарденаулық  мәдениеттер.  Лингби  мәдениеті.  Фосна 

мәдениеті.  Маглемозе  мәдениеті.  Балтық  жағалауы  мемлекеттерінің  мезолиттік  кешендері. 

Мәдени  қатпарлы  Қырымның  мезолит  мәдениеттері:  Шан-Коба,  Замиль-Коба,  Мурзак-Коба, 

Сюрень 2, Фатьма-Коба. 

Кавказдың  мезолиттік  ескерткіштері:  Чох  қонысы,  Ачинск  үңгірі,  Шаулегет.  РФ  мезолиті. 

Гремячее,  Борки,  Скнятино  тұрақтары,  Соболево  қонысы,  Дмитровская  2,  Золоторучье  3, 

Борщево,  Елисеевичи  2,  Ильмурзинская,  Романовка  2  т.б.  Украина  мен  Белоруссия  мезолиті. 

Орта Азия мен Қазақстанның мезолиттік мәдениеттері.  

Шетелдік  Азияның  мезолиті.  Сирия  мен  Палестинаның  натуфийлік  мәдениеті.  Шанидар 

үңгірі  (Ирак).  Лангхнад  мезолиттік  қонысы  (Гуджарат)  және  Багор,  Сарай-Нахар-Рай  т.б. 

(Үндістан).  Ниа  үңгірінің  мезолиттік  қатпары,  Рухтар  Үңгірі  қонысы  (Оңтүстік-Шығыс  Азия). 

Хоре-Уул  қонысы  (Моңғолия).  Чжалай  мәдениеті,  Умин  мәдениеті,  Шаюань  мәдениеті,  Яншао 

мәдениеті, Луншань мәдениеті (Қытай). 

Неолиттік мәдениеттер дәуірі. 

Сызықтық-таспалық  керамика  мәдениеті.  Еуропаның  керамикасыз  неолиті.  Кампиния 

мәдениеті.  Пресескло,  Караново  1,  Старчево  мәдениеттері  (оңтүстік-шығыс  Еуропа).  Сескло 

мәдениеті. Боян мәдениеті. Гумельница мәдениеті және т.б. Кескіндік керамиканың  Трипольдік 

мәдениеті.  Шұңқырлы-бедерлік  керамика  мәдениеті.  Мөртабандық  керамика  мәдениеті. 

Мегалитикалық құрылыстар. 

Буг-Днепрлік  мәдениет.  Днепр-донецкілік  мәдениет.  Сурск-днепрлік  мәдениет.  Қырымдық 

неолит.  Таш-Аир  1,  Кая-Аралы,  Замиль-Коба  2  және  т.б.  қоныстары.  Кавказдың  неолиттік 

ескерткіштері. Төменгі-Шилов тұрағы, Одиши, Кистрик. Ресейдің еуропалық бөлігінің орманды 

аумағының  неолиті.  Льяловтық,  Нарва-немандық,  волга-камалық  және  сперринг  мәдениеті 

(Ресейдің  Қиыр  Солтүстігі).  Уралдың  неолиттік  мәдениеттері.  Жоғарыобьтік  мәдениет.  Байкал 

маңы неолиті. Громатухиндік мәдениет. 



 

 

«Әлем халықтарының этнографиясы» пәні 

Пәннің теориялық-методологиялық аспектілері 

Әлем  халықтарының  этнографиясы  пәні  және  оның  міндеттері.  Әлем  халықтарын 

географиялық  классификациялау  принциптері.  Австралия  және  Мұхиттық  аралдар  халықтары. 

Азия  халықтары.  Африка  халықтары.  Америка  халықтары.  Европа  халықтары.  ТМД  елдері 



халықтары.  Кавказ  халықтары.  Сібір  халықтары.  Әлем  халықтарының  шаруашылық-мәдени 

классификациясы. Алғашқы тип: терімшілік, аңшылық және балық аулау. Екінші типі: кетпенді 

қол  егіншілігі  және  мал  шаруашылығы.  Негроидты  нәсіл.  Эфиопиялық  (аралас)  нәсіл. 

Европеоидты  нәсіл.  Американдық  метистер.  Монголоидтық  нәсіл  және  аралас  типтер. 

Австралоидты  нәсіл.  Тілдік  классификация.  Тілдік  классификацияның  ұстанымдары.  Әлем 

халықтарының діни нанымдарының пайда болуы. Әлемдегі негізгі діндер.  



Австралия  және Тасмания халықтары 

Австралия  мен  Мұхиттық  аралдардың  тарихи-мәдени  аудандастырылуы:  Австралия  мен 

Тасмания,  Меланезия,  Папуа  -  Жаңа  Гвинея,  Микронезия,  Полинезия  және  Жаңа  Зеландия. 

Австралия мен Мұхиттық аралдар халықтарының этногенез мәселелері, осы аймақтың этникалық 

тарихының  негізгі  кезеңдері.  Австралия  мен  Мұхиттық  аралдарға  еуропалықтардың  енуі  және 

оның салдары. Аумақтағы қазіргі заманғы этникалық және этномәдени үдерістер. Австралия мен 

Тасмания  халықтары.  Меланезия  халықтары.  Полинезия  және  Жаңа  Зеландия  халықтары. 

Микронезия халықтары.  



Алдыңғы Азия халықтары. Алдыңғы Азия халықтарының этногенезі, этникалық тарихы 

және қазіргі кезеңдегі этникалық құрамы. Месопотамия территориясындағы ежелгі өркениеттер. 

Шумер.  Урарту  мемлекеті.  Арабтардың  жаулауы.  Түркілердің  ықпалы.  Этносаяси  үдерістер. 

Шаруашылығы. Соқалы егіншілік және көшпенділік. Материалдық мәдениет. Селолық қоныстар. 

Көшпелі  баспаналардың  түрлері.  Дәстүрлі  ыдыс-аяқтары.  Дәстүрлі  киімі.  Тағамы.  Қозғалыс 

көлік құралдары. Отбасы. Көп әйел алушылық (полигамия). Қоғамдық қатынастар.  



Оңтүстік  Азия  халықтары.  Оңтүстік  Азия  халықтарының  этногенезі  мен  этникалық 

тарихы.  Инд  жазығындағы  Хараппа  және  Мохенджо-Даро  мәдениеті.  Арийлер.  Моңғол 

шапқыншылығының  әсері.  Еуропалықтардың  отарлауы  және  зардабы.  Антропологиялық  және 

тілдік  сипаттама.  Суперэтникалық  интеграция  (индиялықтар,  пакистандықтар    және  т.б.). 

Шаруашылығы.  Көшпелі  және  жартылай  көшпелі  мал  шаруашылығы.  Қол  жер  шаруашылығы. 

Дәстүрлі  өртнмелі  егін  шаруашылығы.  Ирригациялық  құрылыстар.  Кәсібі  және  үй 

кәсіпкершілігі. Материалдық мәдениет.  

Оңтүстік-Шығыс  Азия  халықтары.  Оңтүстік-Шығыс  Азия  халықтары  тарихи-

географиялық  аймақ.  Аймақтағы  халықтардың  этногенезі  және  этникалық  тарихы.  Оңтүстік-

Шығыс  Азия  антропогенездің  бір  аймағы.  Мьянма,  Тайландтың  ежелгі  тұрғындары.  Лаос, 

Вьетнамның  этникалық  тарихы.  Индонезия  және  Филиппин  аралдарының  халықтары.  Малай 

архипелагы  және    Малайзия.  Қазіргі  кезеңдегі  Оңтүстік  Шығыс  Азия  елдерінің  этникалық 

құрамы  және  этникалық  үдерістері.  Шаруашылығы.  Материалдық  мәдениеті.  Шығыс  Азия 

халықтары.  Шығыс  Азияның  географиялық  сипаты.  Этногенезі  және  этникалық  тарихы. 

Қытайдағы Цинляньган және Яншао мәдениеті.  



Шетелдік Еуропа  халықтары. 

Батыс,  Орталық,  Солтүстік  және  Оңтүстік  Еуропа  халықтары.  Этногенез  және  этникалық 

тарих.  Тілдік  және  антропологиялық   классификация.  Этникалық  құрамы. Шаруашылығы және 

материалдық мәдениеті. Әлеуметтік тұрмысы және рухани мәдениеті.  



Шығыс Еуропа халықтары. 

Шығыс  славян  халықтары  (орыстар,  белорустар,  украиндықтар).  Этногенезі  және 

этникалық  тарихы.  Субэтникалық  топтар.  Шаруашылығы  кәсіптер.  Әлеуметтік  құрылымдары 

мен  институттары.  Қоғамдық  тұрмыс.  Отбасы  және  отбасылық  дәстүрлері.  Дәстүрлі  халықтық 

мәдениеті. Баспанасы. Киімі. Діні және наным-сенімдері. Халық өнері және фольклоры. Шығыс 

Еуропаның славян емес халықтары. Еділ-Кама халықтарының этногенезі және этникалық тарихы 

ерекшеліктері. Повольже және Казань татарлары. Чуваштар. Башқұрлар. Мордвалар. Удмурттар. 

Марийлар. Материалдық мәдениеті. Рухани мәдениеті. Прибалтика халықтары.  



Кавказ және Сібір халықтары. 

Кавказ  халықтары.  Этногенезі  және  этникалық  тарихы.  Тілдік  классификациясы. 

Шаруашылығы. Материалдық мәдениеті. Баспанасы. Киімі. Тағамы. Қоғамдық және отбасылық 

тұрмысы.  Қонақжайлылық  салт-дәстүрлері.  Кек  алуы.  Тиымдық  дәстүрлер.  Діни  наным-

сенімдер. Сібір халықтары. Материалдық және рухани мәдениеті.  

Солтүстік  және Шығыс Африка халықтары. 


Африканың  тарихи-мәдени  және  географиялық  сипаттамасы.  Африка  халықтарының 

этногенезі  және  этникалық  тарихы.  Солтүстік  Африка  халықтары.  Солтүстік  Африканың 

өндіруші  шаруашылық  ошақтары.  Солтүстік  Африка:  Алжир,  Египет,  Батыс  Сахара,  Ливия, 

Мавритания,  Марокко,  Судан  және  Тунис  халықтары.  Тілдік  классификация.  Шаруашылығы 

және  материалдық  мәдениеті.  Соқалы  және  қол  егіншілігі.  Араб-малшылары.  Рухани  мәдениет 

және  халық  шығармашылығы.  Отбасы  және  отбасылық  қатынастары.  Нилоттардағы  неке.  Қек 

алу.  Діні.  Шығыс  Африка  халықтары.  Бурунди,  Джибути,  Замбии,  Зимбабве,  Кения,  Комор 

аралдарының,  Мадагаскар,  Малави,  Мозамбик,  Руанда,  Сейшель  аралдарының,  Сомали, 

Танзания,  Уганда  және    Эфиопия  тұрғындары.  Шығыс  Африка  халықтарының 

этнолингвистикалық классификациясы. 



Батыс, Орталық және Оңтүстік Африка халықтары. 

Батыс  Африка  халықтары.  Бенин,  Буркина-Фасо,  Гамбия,  Гана,    Гвинея,  Гвинея-Бисау, 

Кабо-Верде,  Кот-де-Ивуар,  Либерия,  Мали,  Нигер,  Нигерия,  Сенегал,  Сьерра-Леон,  Тогоның 

халқы.  Тілдік  семьялар  және  антропологиялық  топтар.  Шаруашылық  әрекеттер  түрі  және  діни 

нанымдары.  Дәстүрлі  киімі.  Тағамы.  Баспанасы.  Кәсіптері.  Мәдениет  ескерткіштері.  Орталық 

Африка  халықтары.  Ангола,  Габон,  Заир,  Камерун,  Конго,  Сан-Томе  және  Принсип,  Орталық 

Африка  Республикасы,  Чад,  Экваторлық  Гвинеяның  халқы.  Чадтық  және  сахарлық 

антропологиялық  типтер.  Этнолингвистикалық  сипаттама.  Дәстүрлі  шаруашылық.  Тамағы. 

Киімі.  Баспанасы.  Әлеуметтік  қатынастары.  Отбасы  және  отбасылық  қатынастары.  Рухани 

мәдениеті. Діні.Оңтүстік Африка халықтары.  




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет