Өзіне өзі қызмет көрсететін бөлшек сауда кəсіпорындары. Бүгінде бөлшек сауда дүкендерінің қызметін қоғамның барлық
топтарының өкілдері, əсіресе күнделікті сұранысқа ие тауарларды
жəне алдын ала таңдалатын тауарларды сатып алу кезінде
қолданады. Өзіне өзі қызмет көрсету жеңілдікпен сатылатын кез
келген саланың негізі болып табылады. Көптеген тұтынушылар
үнемдеу үшін тауарды іздеумен, салыстырумен жəне таңдаумен
дербес айналысуға əзір.
Тауарды еркін іріктейтін бөлшек сауда кəсіпорындары. Мұн-
дай жерлерде қажет жағдайда көмек сұрауға болатын сатушылар
болады. Клиент сатушының жанына барып, онымен сатып алған
тауар үшін есеп айырысып, келісімді аяқтайды. Еркін іріктеу
бойынша дүкендердің үстеме шығындары өзіне өзі қызмет көрсету
дүкендерімен салыстырғанда, едəуір жоғары. Бұл қосымша қыз-
меткерлерді ұстау қажеттілігімен байланысты.
Шектеулі қызмет көрсететін бөлшек сауда кəсіпорындары сатып алушыға сауда қызметкерінің тарапынан жоғары деңгейде
қызмет көрсетуді қамтамасыз етеді. Себебі, мұндай дүкендерде
алдын ала таңдауға болатын тауарларды көбірек сатады жəне
сатып алушыларға көбірек ақпарат қажет болады. Бұған қоса,
бұл дүкендерде тұтынушыларға несие арқылы сатып алуды жəне
сатып алған тауарды кері қабылдау бойынша қызметтерді ұсынады.
Əдетте, едəуір шектеулі қызмет көрсетілетін дүкендерде мұндай
қызметтер жоқ.
158
159
ҚЫЗМЕТТЕР
САНЫНЫҢ
ҚЫСҚАРУЫ
Өзіне өзі
қызмет
көрсету
Толық қызмет
көрсету
Тауарларды
еркін іріктеу
ҚЫЗМЕТТЕР
САНЫНЫҢ
АРТУЫ
Шектеулі қызмет
көрсету
Көрсетілетін
қызметтердің
минимальды
саны
Бағаның
тартымдылығы
Тұрақты
сұраныстағы
негізгі тауарлар
саудасы
Күнделікті
сұраныстағы
тауарлар
саудасы
Көрсетілетін
қызметтердің
шектеулі саны
Бағаның
тартымдылығы
Тұрақты
сұраныстағы
негізгі тауарлар
саудасы
Күнделікті
сұраныстағы
тауарлар
саудасы
Қызметтердің
шағын
əралуандығы
Алдын ала
таңдалатын
тауарлар
саудасы
Қызметтердің кең
əралуандығы
Сəнді тауарлар
саудасы
Ерекше
сұраныстағы
тауарлар саудасы
Бөлшек сауда
дүкендері —
қоймалар
Бакалея-
гастрономдық
дүкендер
Төмен бағалар
дүкені
Жіберу
саудасының
кəсіпорындары
Сауда
автоматтары
Төмен бағалар
дүкендері
Галантереялық
дүкендер
Жіберу
саудасының
кəсіпорындары
Үйді-үйге
апарып сату
Универмагтар
Телефон
арқылы сату
Галанте-
реялық
дүкендер
Мамандан-
дырылған
дүкендер
Универмагтар
