А. Байтурсынов 1-том final indd

27
Баланың сол бидайға көзі түсіп,
Білмекке кетті көңілі жөнін сұрап:
«Құбылып бидайлар тұр басын салып, 
Жіберген мырза Құдай нұрға қанып.
Әй, әке! Мұның мәнін түсіндірші?
Бір іске тұрмын өзім қайран қалып!
Бұл бидай көтеріп тұр басын көкке; 
Қарайды шекірейіп өзге көпке.
Өзіне өзгелерді теңгермейтін,
Соншама бұл бидайдың дәні көп пе?»
«Айтайын мұның мәнін, балам, саған: 
Шырағым, түрін көріп таңданба оған. 
Өзгесі төмен қарап бүгілгенге,
Ойлама, кем екен деп бәрі сонан».
Және де әкесі айтты баласына: 
«Сұқтанба, құр сорайған қарасына! 
Құдайым өзгесіне дән бергенде 
Бұл бидай дәнсіз қапты арасында.
Бидайлар басы толық иіліп тұр,
Дән берген қожасына сыйынып тұр. 
Басында бұл бидайдың дәні болмай, 
Кекірейіп, көкке қарап, бүлініп тұр».
* * *
«Елде көп бұл бидайдай адам дейді, 
Тәкаппар, оны халық жаман дейді. 
Қалпы емес тәкаппарлық данышпанның, 
Тұтынба, бұл мінезді, балам» дейді.
6. ӨГіз Бен БАҚА
Бір Өгіз айдын шалқар көлге келді, 
Жағалап суаты бар жерге келді. 
Шілденің сарша-тамыз ыстық кезі,
Бек қатты қаны қашып шөлдеп еді.

28
Су ішіп, көлдің шықты жағасына,
Мал еді көз тоятын қарасына.
Артынша бір көлбақа күншіл екен,
Сол көлдің бақасының арасында.
Өгізді суға тойған Бақа көрді, 
Секіріп, көршісіне жетіп келді. 
«Боламын мен де сонау Өгіздей, – деп, 
Жел тартып, ісіп, кеуіп, қарнын керді.
Сұрады жолдасынан: «Толдым ба? – деп, 
Өгіздей, анау тұрған болдым ба?» – деп. 
Өгіз бен екеуіне қарап тұрып,
Жолдасы жауап берді сонда бүй деп:
«Өгіздей болу саған қайда, шырақ?! 
Араңыз екеуіңіздің тым-аң жырақ!
Онымен бірдей болып толмақ түгіл, 
Қалпыңнан асқан жоқсың артығырақ».
«Қарашы! Енді қандай болдым? – деді, 
Міне, мен жаңа әбден толдым!» – деді. 
Жолдасы тағы қарап денесіне:
«Қалпында қараң менен формың», – деді.
Дүниеде мұнан күншіл кем-ді Бақа! 
Зорланды қарнын керіп, енді Бақа. 
Шыдамай жұқа қарын керуіне,
Жарылып, сол арада өлді Бақа.
* * *
Күнәсі күндегеннің жаман қатты,
Күндеме біреуге Алла берген бақты?!
Өгізді күндеп, сондай боламын деп,
Көлбақа онан қанша пайда тапты?!
Әуелде Құдай өлшеп берген дене, 
Қаншама зорланғанмен артылмапты.
Нақыл сөз: «Әлін білмес әлек» деген, 
Осындай әуре болған жаннан қапты.

29

жүктеу/скачать 1,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: