А. М. Сма но ва Кө ке баева Г. К
жүктеу/скачать 1,19 Mb. Pdf көрінісі
|
Тарихи түсініктер мен терминдер сөздігі by Кокебаева Г.К. (z-lib.org)
| Де мок ра тиялық со циа лизм тұ жы рым да ма сы – со ци ал-де мок-
ра тиялық пар тия лар дың қо ғам ды әлеу мет тік әді лет ті лік, ер- кін дік, ын ты мақ тас тық, бей біт ші лік, тең дік пен туыс қан дық не гі зін де өз гер ту ге ба ғыт тал ған саяси ст ра те гиясы. Бұл тұ жы- рым да ма бо йын ша, со циализм – қо ғам ның мүл де жа ңа үл гі сі емес, қо ғам ды ұйым дас ты ру қа ғи да сы, яғни ын ты мақ тас тық жә не ұйым шыл дық жо лы мен қо ғам ның бар лық мү ше ле рі не тең ер кін дік пен да му мүм кін дік те рін қам та ма сыз ету қа ғи- да сы. Осы қа ғи да ны іс ке асы ру дың не ғұр лым тиім ді инс- ти ту цио нал дық бей не сі қан дай бо ла ты нын қо ғам мү ше ле рі нің көз қа рас та ры, саяси күш тер дің пі сіп-же ті лу дә ре же сі, саяси мә- де ниет тің түп-та мыр ла ры ның те рең ді лік дә ре же сі, т.б. жағ дай- 14 лар анық тайды. Сон дық тан ал дын ала со циалис тік қо ғам ның нақ ты үл гі сін анық тау мүм кін емес. Әр бір же ке со ци ал-де мо- к ра тиялық пар тия өз елі нің ерек ше лік те рі не орай со ци ализм- нің іс ке асы ры лу бей не сін қа лып тас ты руы мүм кін. Алай да со циализм құ ру да ғы не гіз гі жә не бас ты идеяны үне мі ес ке ру қа жет, ол – де мо кра тия со ци ализм нің бө лін бес бө лі гі екен ді гі ту ра лы идея. Де мо кра тия жоқ жер де со циализм да бол майды. Де нон са ция – бір мем ле кет тің екін ші мем ле кет ке өза ра жа са ған ке лі сім шар ты ның кү ші жойыл ған ды ғы ту ра лы ес кер ту ха- ба ры. Ес кер ту ха бар сол ке лі сім шарт та көр се тіл ген мер зім де жә не бел гі лен ген рет пен жа са ла ды. Деп рес сия – өнер кә сіп тік да му айна лы мы ның ар тық өн ді ру ден ке- йін гі са ты сы; ол эко но ми ка ның то қы рау жағ дайы мен, тауар- лар ға сұ ра ныс тың аз ды ғы мен си пат та ла ды.
ни жә не саяси көз қа ра сы на бай ла ныс ты аза мат тар ды құ қы ғы- нан айыру. Дис си дент – үс тем идеоло гиямен ке ліс пейт ін, бас қа ша ой лай- т ын адам.
бө лік те рі нің атауы; 1931 жылдан бас тап тәуел сіз ді гін ал ған, бі рақ Бри тан Ұлт тар Дос тас ты ғы құ ра мын да қал ған бұ рын- ғы ағыл шын отар ла ры, олар мем ле кет бас шы сы ре тін де ағыл- шын мо нар хын та ни ды, оның өкі лі ре тін де бұл ел дер де ағыл- шын ге не рал-гу бер на то ры бо ла ды. Еге мен ді лік – мем ле кет тің іш кі іс те рін жә не сырт қы қа ты нас та- рын іс ке асы ру да бас қа мем ле кет тер ге мүл де тәуел сіз бо луы. Ересь – шір кеу мо йын да ған ді ни тү сі нік тер жүйесі нен бө лек, ай- рық ша ді ни ілім. Ең бек бир жа сы – жұ мыс кү шін жал дау да ғы дел дал дық ме ке ме. Жан та ла са қа ру ла ну – же ке ле ген ел дер дің бір-бі рі нен қор ға ну мақ са тын да ел дің қа ру лан уын кү шейт уі. «Жа сыл ре во лю ция» – ХХ ғасырдың екін ші жар ты сын да ауыл шар уашы лы ғы на ғы лым ның же тіс тік те рін ен гі зу, со ның нә- ти же сін де бір қа тар да му шы ел дер де ас тық тың көп өн ді рі луі жә не ха лық ара сын да аш тық ты бол дыр мау. 15 «Жа сыл дар» – 1970 жыл дар да Ба тыс Еуро па да пай да бол ған, қор ша ған ор та ны лас тау ға жә не атом энер гия сын пай да ла ну- дың зар дап та ры на қар сы шық қан, со ғыс мақ са ты на жұм са ла- тын қар жы ны азайтуды, қо ғам дық өмір ді де мок ра тиялан ды- ру ды та лап ете тін қо ғам дық-саяси қоз ға лыс.
жүктеу/скачать 1,19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|