А. М. Сма но ва Кө ке баева Г. К



Pdf көрінісі
бет10/38
Дата07.01.2022
өлшемі1,19 Mb.
#18969
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   38
Байланысты:
Тарихи түсініктер мен терминдер сөздігі by Кокебаева Г.К. (z-lib.org)

Кор тес – Ис па нияда ғы пар ла мент.

Ка пи ту ля ций  –  шетел дік  алпауыт тар дың  өкіл де рі  ар қы лы  ел-

дің  аума ғын да  ерек ше  құ қық тар ды  қам та ма сыз  ете тін  ке лі-

сімшарт тар,  қол  қойыла тын  ке лі сімшарт тар  ( сау да  жа сауға 

же ңіл дік тер, жер гі лік ті би лік тің қол сұ ғыл мауы, өзін-өзі бас-

қа ру дың әр түр лі гі жә не т.б.).

Ка пи ту ля ция  –  со ғы сып  жат қан  бір  жақ тың  қа ру лы  қар сы лық 

біл дір уін  тоқ та туы жә не қар сы ла сы на қа ру лы кү шін өт кі зуі. 



Клас сы – қо ғам дық өн ді ріс жүйе сін де мен шік түр ле рі мен ала-

тын ор ны на бай ла ныс ты құ ры ла тын әлеу мет тік топ тар. Тап-

тар – әлеу мет тік-эко но ми ка лық ка те го рия лар ре тін де өн ді ріс 

үде рі сін де мен шік ке жә не мәр те бе ие рар хия сын да  ба сым қа-

ты нас тар ға ие болатын кез кел ген қо ғам дық жүйе нің бө лін-

бес ком по нен ті. Алай да тек ин ду ст риал ды тех но ген ді қо ғам да 

әлеу мет те ну дің да ра ла на түс уін ің тап тық фак тор лары өзін дік 

игі лік ке қол жет кі зе ді жә не шы найы әлеу мет тік құ ры лым ды 

қа лып тас ты ру дың  ба за сы на  айна ла ды.    Кең  ма ғы на да  «тап-

тар»  ұғы мы  әр түр лі  мән де  ор тақ  мүд де сі,  құн ды лық та ры, 

өзін дік өн ді ріс тік қа ты нас та ры бар, тұ рақ ты әлеу мет тік топ-

тар ға қа тыс ты қол да ны ла ды.




19

Коль бертизм – XVII ға сыр да Фран цияда Ж.Б. Коль бер ен дір ген  

мер кан тил ді сая сат атауы ның бі рі. Бұл сая сат тың өзін дік бел-

гі ле рі нің бі рі – қа таң ке ден дік про тек цио низм жә не іш кі өн-

ді ріс те то лық ба қы лау ор на ту, сон дай-ақ бір уа қыт та үкі мет 

та ра пы нан  эко но ми ка ны  бейім дел гіш  мем ле кет тік  рет теу ді 

қол да ну.



Ком мер ция – сау да жә не сау да-дел дал дық қыз мет,  сау да-сат тық-

та ара ла су не ме се тауар лар ды са ту ға, қыз мет көр се ту ге ық пал 

ету. Кең ма ғы на да – іс кер лік қыз мет. 

Конт рре фор ма ция  –  рим-ка то лик тік  шір кеуі нің  еуро па лық  қо-

ғам да ғы се ку ля ри за циялы үде ріс тер ге, со ның ішін де Ре фор-

ма ция қо ға лы сы на  реак циясы. Ре фор ма цияға қар сы ті ке лей 

кү рес тен өз ге (со ның ішін де иезуит тер ор де нін құ ру ар қы лы 

Әулие  инк ви зи цияның қыз ме ті) Конт рре фор ма ция «ка то лик-

тік жа ңа ру ды» жә не осы үде ріс ті өріс те ту ді ойла ды. Бұл үшін 

ма ңыз ды  бо лып  1545-1563  жыл дар да ғы  Все лен  Три дент  со-

бор ының қаулы ла ры са нал ды (Биб лия мен Әулие өсиет те се-

нім де ре гі ре тін де бе ріл ген тең дік ті, па па лық ру ха ни би лік тің 

Все лен  со бо ры ның  бе де лі нен  ар тық шы лы ғы  ту ра лы  қа тып-

сен ген қа ғи да ны, мес ті бе кі ту, құл шы лық ету, це ли бат тәр ті бі, 

әулие лер ге та бы ну, ең ал ғаш қы кү нә һар лық жө нін де гі мыз ғы-

мас қа ғи да ны бе кі ту, се нім мен рас тау, же ті құ пия ту ра лы дог-

ма ны ны ғайту, се ми на рия лар ды құ ру ту ра лы қаулы,  ин дуль-

генция лар ды  са ту ға  тыйым  са лу,  та за ла ну  ту ра лы  дог ма ны 

бе кі ту,  дін  ба сы ла ры ның  ді ни  пән ді  қайта  жаң ғыр туы  ту ра-

лы өкі мі, олар дың пас тер лер дің мін дет те рін ат қа руы, не ке нің 

киелі гі ту ра лы дек рет).



Кон вен ция – ха лы қа ра лық ке лі сім, ке лі сімшарт. 

Кон до ми ниум – бел гі лі бір ау мақ та мем ле кет тік би лік ті екі не ме се 

одан да көп мем ле кет тік би лік тің бір ле суімен жү зе ге асы ру. 



Қо сыл мау қоз ға лы сы – Үн діс тан ның бас та ма сы мен 1955 ж. Бан-

дунг те бол ған, 29 ел қа тыс қан кон фе рен цияда не гіз дел ген қозға-

лыс. Қо сыл мау қоз ға лы сы на қа ты су шы ел дер әлем де гі әс ке ри-

саяси одақ тар дың бір де бі ре уіне кір мейт ін ді гін мә лім де ді.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   38




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет