А. Р. Рустенов, Н. Ж. Елеугалиева генетика практикумы
жүктеу/скачать 4,96 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Нуклеин қышқылдарының гибридизациясы
- Облигатты
- Онтогенез
- Оказаки фрагменттері
- Ортологиялық гендер
| Нуклеотидтерді
қою (инсерция) - ДНК молекуласындағы нуклеотидтерді нуклеотидтермен толықтыру. Генентикалық ақпаратты берілген ген арқылы жеткізеді. Нуклеин қышқылдарының гибридизациясы – ДНК және РНК комплементарлы әрекеттесуінен екі сақиналы молекуланың (дуплекс) түрлі құрылымдарының түзілуі: ДНК:ДНК, ДНК: РНК, РНК: РНК. Облигатты – бір ағзаның міндетті қалпын анықтайтын термин, мысалы, О. аэроб немесе О анаэроб. Олигонуклеотидтер – бірнеше нуклеотидті қалдықтардан тұратын (2 ден 20 дейін) РНҚ мен ДНҚ тізбегі. Онкогендер – эукариоттың дұрыс жасушаларын обырісіктіге айналуына ықпал етуші гендер. Онкогендердің әсері өздері кодтайтын онкоақуыз арқылы іске асырылады. РНҚ (ретровирустар) мен ДНҚ (аденовирустар, паповавирустар) ие вирустар, обыр ісігі жасушаларының геномында бар. 30 О аса онкогендер белгілі. Онтогенез – жұмыртқа жасушасының ұрықтануынан бастап, қартайып өлгенге дейін ағзанаң жеке дамуы. Оперон – бір бірімен функциональды байланысқан бактериялардағы гендер тобы. Бір оперон генімен кодталатын ақуыздар – бұл бір метаболитті жолдың жеке кезеңдерін катализдеуші ферменттер. Ең жақсы зерттелгендерінің ішінде лактозалық (lac - оперон), галактозалы (gal) және триптофонды (trp - оперон). Осы әрбір оперонның құрамында ферменттерді кодтаушы (цистрондар) құрылымдық гендер бар, және облыстарды реттеушілер: промотор, оператор и терминатор. Оказаки фрагменттері – ұзындығы 1000-2000 тұратын ДНК-ның қысқа фрагменттері. Ковалентті үзіліссіз байланыста болады. Репликация кезінде үзілу саладарынан түзіледі. Ортологиялық гендер – гомологиялық гендер және бір және бірнеше ақуыздарды детерминанттаушы болып саналады. Түрлер геномының бұрынғы генінде болады. Паралогиялық геннен айырмашылығы дупликациямен байланыспайды. Өзгергіштік — организмнің бойындағы түрлі белгілер мен қасиеттердің сыртқы орта факторларының әсерінен өзгеруі, соған байланысты ол жаңа белгі- қасиеттерге ие болады немесе өзінің кейбір белгі-қасиеттерін жоғалтады. жүктеу/скачать 4,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|