Абдуллаева перизат тураровна университеттік білім беру жүйесінде болашақ педагог- психологтардың диагностикалық құзыреттілігін қалыптастыру

ҚОСЫМША Г

Жұмыс дәптерінен үзінділер

3. диагностикалау құралдарын таңдау (критерий, деңгей, әдістеме);

   
   

4. нысан жайында ақпарат жинау (нысанның нормативті- оңтайлы күйімен нақты күйінің арақатынасы);

   
   

5. алынған ақпаратты өңдеу (талдау, жүйелеу, жіктеу);

   
   

6. диагностикалаудан өтетін нысан құраушыларын дұрыс ақпаратты талдау негізінде жаңа бірлікке синтездеу;

   
   

7. диагностикадан өтетін нысанды ары қарай дамыту, келешектерін болжау және педагогикалық диагнозды бағалау;

   
   

8. педагогикалық диагнозды тәжірибелік пайдалану, диагностикадан өтетін нысанды түрлендіру мақсатында педагогикалық үрдісті басқаруға түзету жүргізу.

   
   

2. 
   
   нұсқа. Т. В. Куприянчик Аналитико-диагностическая деятельность учителя и учащихся как фактор обновления воспитательной работы в школе: автореф. … канд. пед. наук. Красноярск, 1991. - 18 с.
   

3. 
   
   нұсқа. Дудина М.М. Основы психолого-педагогической диагностики: учебное пособие / М. М. Дудина, Ф. Т. Хаматнуров. Екатеринбург: Изд-во Рос. гос. проф.-пед. ун-та, 2016. - 190 с. (с.25)
   

Педагогикалық диагностика кезеңдері:

1. мақсатты нысаналы-пәндік бағыттылық (оқу, бақылау);

   
   

2. субъектілік-нысандық қатынастар және ұйымдастыру (сыртқы диагностика және өзін-өзі диагностикалау);

   
   

3. диагностикалаудың техникалық жабдықталуы (аппаратуралық, соның ішінде, компьютерлік және аппаратурасыз диагностика);

   
   

4. көлемді зерттеулер (жеке, топтық, бұқаралық);

   
   

5. терең (кезеңділік) зерттеулер: бастапқы (негізгі, кіріспе, бірциклды) және тереңдетілген (көпциклды)

   
   

6. диагностикалаудың зерттеу нысандарына ықпал ету сипаты (тұрақтандыру және тұрақтандыру-түрлендіру, түзету диагностикасы);

   
   

7. зерттеу жүргізу уақытының ұзақтығы (оперативті, жылдам- диагностика және ұзақмерзімді, монографиялық);

   
   

8. зерттеу жүргізу кәсібилігі (дилетантты немесе кәсіби диагностика);

   
   

9. қалыптасқан диагноз сипаты (симптоматикалық, алдын-ала, этиологиялық, анықтаушы, типологиялық, қорытындылаушы).

   
   

4. 
   
   нұсқа. Ануфриев А. Ф. Диагностика кезеңдері
   

Диагностика кезеңдері диагностика процедурасының өзара байланысқан ортақ мақсаттар жиынтығынан тұрады. Диагностикалаудың 8 негізгі кезеңдерін бөледі Ануфриев А. Ф. Практическая психодиагностика. Система основных понятий. Москва: Ось-89, 2012. - С. 53.

1. Диагностика тапсырмаларын, мақсатын, нысандарын анықтау

   
   

2. Нысанды (құбылысты) диагностикалау көрсеткіштерін, критерийлерін анықтау;

   
   

3. Диагностиканың қойылған тапсырмаларын шешуге арналған әдістерді таңдау;

   
   

4. Диагностикалық әдістер көмегімен ақпарат жинау;

   
   

5. Алынған нәтижелерді сандық және сапалық өңдеу;

   
   

6. Диагностикадан өтетін нысан (құбылыс) күйі, осы күйді тудыратын себептер туралы қорытынды ретінде диагноз жасау;

   
   

7. Диагностикадан өтетін нысанның (құбылыстың) даму тенденциясын болжауды қалыптастыру;

   
   

8. Қажетті күйге жеткізу мақсатында нысанға (құбылысқа) ықпал етудің нақты жоспары формасында түзету шараларын дайындау (мысалы, педагогикалық үрдіс тапсырмалары мен мақсаттары тарапынан).

   
   

Психологиялық диагнозды аяқтау критерийіне жеке-психологиялық құбылыстарды ескертетін психологиялық механизмдер моделі жатады. Толық психологиялық диагнозды жасау үшін жеке тұлғаның деректерін басқа адамдармен салыстыруға мүмкіндік беретін стандартталған әдістер және өміріндегі біртұтастық контекстінде қандай да бір көріністердің орнын көрсететін сапалық әдістер жинағы талап етіледі. Диагноз негізінде аталған тұлғаның ары қарай дамыту болжамы құрылады және осы дамуды оңтайландыру бойынша нұсқаулықтар ұсынылады.