Адам физиологиясы


Ішкі солініс бездерін зерттеу эдістері



Pdf көрінісі
бет121/472
Дата04.04.2022
өлшемі28,52 Mb.
#29809
түріОқулық
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   472
Ішкі солініс бездерін зерттеу эдістері

Ішкі  сөлініс  бездерінің  қызметін  зерттеу  үшін  әртүрлі  тәсілдер 

кодланады.  Олардың негізгілері  мынадай:

1.  Эктомия  немесе  экстирпация  -   алын  тастау.  Бүл  безді  толық  немесе 

болектеп  алып  тастау  әдісі.  Операцияда  белгілі  бір  безді  алып  тастаганда, 

олардың  реттейтін  қызметтері  бұзылады.  Мысалы,  кал-қансерік  бездерін 

алып  тастаганда  жүйке  ет  козгыштыгы  жоғарылап,  қатты  жиырылады.  Бү 

әсерленіс  организмже  паратгормонның  жетіспеушілігі  мен  қандағы  кальци» 

деңгейінің  күрг  гомендеп,  жасушаның  қозғыштыгына  эсер  етуінен  пайда 

болады.


2.  Эндокринді  бездерден  алынган  сықпаларды  жэне  химиялық  жагынан 

таза  гормондар  мен  гормондык  препараттарды  кэдімгі  немесе  безі  алынган 

жануарларға енгізу.



3.  Эндокринді  бездерді  трансплантация  арқылы  алмастырып  тігу. 

Жануарларда  зерттелетін  безді  алып  тастап,  пайда  болтан  өзгерістерді 

бакылау.  Одан  кейін  алып  тастаған  безді  канмен  қамтамасыздандыра  отырып 

дененің  басқа  бөлігіне  отыргызады.  Егер  осыдан  кейін  бұзылған  қызметтер 

қалпына кслсе, бездің ішкі сөлінісі бар деген сөз.

4.  Парабиоз  әдісі  -   екі  жануардың  тиісті  қан  тамырларын  жалгастырып, 

қан  айналысын  ортақтасгыру,  содан  кейін  біреуінің  безін,  я  бездерін  алып 

тастап, оның дене қызметіндегі өзгерісгерді зерттеу.

5.  Ішкі  сөлініс  бездерш  эксплантация  әдісі  арқылы  зерттеу.  Без  немесе 

оның  бір  кішкене  бөлігін  денеден  тыс  қорсктік  ортага  орнадастырып,  онын 

тіршілік  жағдайын  зерттеу.  Бездің  коректік  ортада  гормон  жасауының  саны 

мен сапасына эртүрлі үрдістердіц эсерін зерттеу.

6.  Биологиялық сұйықтықтардагы  (қан, лимфа,  несеп т.б.) гормондар  мен 

олардың  метаболиттерінің  мөлшерін  химиялық,  иммунологиялық  жэне  басқа 

әдістер аркылы зерттеу.

7.  Радиоактивті  изотоптарды  қолдану  аркылы  зерттеу  әдістері,  нысана 

гормондар.

8.  Флюоресция  беретін  карсы  денелер  ең  дэл  дұрыс  әдіс.  Кейбір 

гормондардын  қай  жерде  көбірек  орналасканын  анқытауга  мүмкіншілік 

береді.  Бұл көбінесе гистохимиялык зерттеу әдісімен коса жүргізіледі.

9.  Клиникалық-анатомиялық  әдіс.  Ауруханаларда  ішкі  сөлініс  бездері 

өзгерген  адамды  бақылап  зерттеу.  Өлген  адамдағы  белгілі  бір  бездің  гипер- 

жэне  гипоэрекеттік,  патологиялық  анатомиялық  жоне  гистологиялық, 

сонымсн катар денедегі  нысана тіндерде пайда болатын өзгерістер зерттеледі.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   472




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет