63-сурет. Ми кыртысының қозғалыс (алдыңғы орталық қатпар) аймағында
жэне таламуста тұлға булшықеперінің жобаланысы. (Пенфилд бойынша).
Тактилдік талдагыш
'Гсрідс орналасқан көптегсн қабылдагыштар сипап ссзугс, ягни сыртқы
орта тітірксндіргіштердің эсерін түйсінуге мүмкіндік бсреді. Олар сыртқы
дүние танымда да айтарлықтай орын алады.
Сондықтан көру мүмкіндігінен айырылган адамдарда ол белгілі
дәрежеде жетіспейтін галдагышты алмастыра отырып, ерекше маңызга ие
болады.
Тсрінің сезімталдық жүйссінің аумагы өтс үлкен - 1,4-тсн 2,1 кв. м-ге
дсйін болады. Теріде жанасуды, қысымды, тсрбелуді, жылылыкты, суықты
кабылдайтын, сонымен катар ауырганды сезетін көптеген жүйке үшы
жинакталган. Қүрылысы бойынша олар әралуан (64-сурст) тсрінің эртүрлі
кабатында орналасады жэнс оның бетіндсгі таралуы біркелкі емес. Олардын
ең көбі саусақтардьщ терісінде, алақанда, табанда, сріиде және жыныс
мүшелерінде орналасады.
Тактилдік қабылдағыштар негізгі үш түрге бөлінсді:
1) қысым
кабылдагыштары - механикалык эссрдің күшін анықтайды (Меркель
тегеріштері, Руффини денеешіктері); 2) жанасу кабылдагыштары
(Мейснер
денешіктері) әсердің ш^пшандығын кабылдайды; 3) діріл қабылдағыштары
күштің тербелісін немесе үдемелі өзгерісін мэлімдейді (Пачини денешігі).
|