Ілгерілемелі қозғалыстағы дене нүктелерінің траекториялары, жылдамдықтары және үдеулері туралы теорема –
Ілгерілемелі қозғалыста дене нүктелерінің траекториялары, жылдамдықтары мен үдеулерінің әрбір уақыт кезінде мәндері мен бағыттары бірдей, яғни дене нүктелері конгурентті қозғалыста болады. Aнүктесінің жылдамдығы B нүктесінің(геометриялық, яғни векторы) жылдамдығына тең.
Aнүктесінің үдеуі B нүктесінің(геометриялық, яғни векторы) үдеуіне тең.
Сонымен, ілгерілемелі қозғалыстың барлық кинематикалық сипаттамаларын( траектория, жылдамдық және үдеу) оның жалғыз ғана нүктесінің қозғалысы арқылы анықтауға болады.
Қатты дененің айналмалы қозғалысы– егер қозғалыстағы дененің кем дегенде екі нүктесі қозғалмайтын болса, онда мұндай дене тұрақты өстен айналмалы қозғалыста болады.
P Q ω - Айналмалы қозғалыстың теңдеуі
Бұрыштық жылдамдық – бұрылу бұрышының уақытқа тәуелді бірінші туындысы.
бұрыштық жылдамдық Бұрыштық жылдамдықты доғалық бағытпен көрсетеді. ω P Q ω ε
Бұрыштық үдеу – бұрылу бұрышының уақытқа тәуелді екінші туындысы.
бұрыштық үдеу
Бұрыштық үдеу доғалық бағытпен көрсетіледі . Бірқалыпты айналу – бұрыштық жылдамдық тұрақты.
Бірқалыпты айнымалы айналу – бұрыштық үдеу тұрақты.
Енді φ айналу бұрышы мен N айналым саны және бұрыштық жылдамдық пен техникада жиі кездесетін айналу жиілігінің (n, ) араларындағы механика есептерін шығаруда пайдаланатын байланыстарды қарастырамыз.
Шеңбер бойымен дене өз өсінен бір рет айналғанда, φ=2π радианға () бұрылады, ал N айналым санына сәйкес айналу бұрышы:
φ=2π N. Егер дененің бір минуттағы айналу жиілігін n, деп алсақ, онда дененің пен өлшенетін бұрыштық жылдамдығы
ω = =
Айналмалы қозғалыстағы дене нүктесінің жылдамдығы -
R – дөңгелек радиусы, айналу өсі мен нүктенің арасындағы арақашықтық.
