Алимхан Жунисбек verstka 19 06 18 indd indd


и дыбысына аяқталып, келесі буын дауысты ы



Pdf көрінісі
бет131/221
Дата13.02.2023
өлшемі10,2 Mb.
#67422
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   221
и дыбысына аяқталып, келесі буын дауысты ы дыбысынан баста-
лып тұр ма? Онда қазақ сөзінің ішінде 
«буын дауысты дыбыстан 
басталмайды» деген ережені қайда қоямыз? Оның үстіне сөз соңында
«дауысты буын тұрған деген не?» деп аң-таң боламыз.
- суы сөзінің буын құрамы су-ы болып, алғашқы буын
дауысты 
у дыбысына аяқталып, келесі буын дауысты ы дыбысынан 
басталып тұр ма? Ендеше, қазақ сөзінің ішінде 
«буын дауысты дыбыс-
тан басталмайды» деген ережені тағы еске сала кетеміз. Оның үстіне 
«сөз соңында дауысты буын неге тұр?» деп, тағы аң-таң боламыз.


197
Тасымал талданым:

жиын сөзі жи-ын болып тасымалданып, тасымал жігі екі да-
уыстының арасынан өтіп тұрады ма? Онда 
«қазақ сөзінің ішінде екі 
дауысты қатар тұрмайды» деген ережені қайда қоямыз? Оның үстіне 
«сөз соңында тұйық буын тұрған деген не?» деп әрі-сәрі боламыз.

суық сөзі су-ық болып тасымалданып, тасымал жігі екі дауыс- 
тының арасынан өтіп тұрады ма? Ендеше, 
«қазақ сөзінің ішінде екі 
дауысты қатар тұрмайды» деген ережені тағы қайталаймыз. Оның 
үстіне «сөз соңында тұйық буын неге тұр?» деп әрі-сәрінің үстіне дел-
сал боламыз.
Көріп отырғанымыздай, аттаған сайын сұрақ белгісі алдымыздан 
шығып отыр. Бұл – бүгінгі қазақ жазуының күмәнді тұстары көп деген 
сөз.
Енді дәлелдемеге көшейін.
Қазақ сөзінің құрамындағы кірме и, у, я, ю, щ, һ, х таңбаларының 
дыбыс мәні жайлы фонетика-фонологиялық тұрғыдан бұған дейін көп 
жазылған, сондықтан оған тоқталып жатпаймын. Тек қана дыбыс құра-
мын көрсетіп өтейін:
и
 – [ый, ій] у – [ұу, үу]
я
 – [йа, йә] ю – [йұу, йүу] 
щ


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   221




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет