Алипбаева Г. А., Нурова А. К. ҚОршаған әлемді оқыту әдістемесі
Бағдарламаны құру принципі
жүктеу/скачать 1,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Алипбаева Г.А. Қоршаған әлемді оқыту әдістемесі 6
| 3.
Бағдарламаны құру принципі. " Қоршаған айналаны" курсының мазмұны өте кең ауқымды мәселе- лерді қамтиды: жеке гигиенаның қарапайым ережелерінен біздің плане- тамыз туралы білімдерге дейін. Бұл ретте адам, табиғат пен қоғам олар- дың ажырамайтын, органикалық бірлігінде қаралады. " Қоршаған айналаны" оқу курсының мазмұнын іріктеу келесі жетекші идеялар негізінде жүзеге асырылды: - әлемнің алуан түрлілігі идеясы; - әлемнің экологиялық тұтастығы идеясы; - бейбітшілікті құрметтеу идеясы. Әралуандық әлемнің өмір сүруінің нысаны ретінде табиғи және әлеуметтік салаларда да өзін айқын көрсетеді. Қоршаған айналаны-ғы- лыми, географиялық, тарихи мәліметтердің интеграциясы негізінде курс- та табиғат пен мәдениеттің, адам қызметінің түрлерінің, елдер мен ха- лықтардың алуан түрлілігін бейнелейтін шындықтың жарқын көрінісі құрылады. Курстың экологиялық бағытына сәйкес, біз кіші мектеп оқушы- ларын табиғи алуан түрлілігімен таныстыруға ерекше көңіл бөлеміз, оны дербес құндылық ретінде және онсыз адамның өмір сүруі, оның мате- риалдық және рухани қажеттіліктерін қанағаттандыру мүмкін емес шарт ретінде қарастырамыз. Әлемнің экологиялық тұтастығы-тұтастықтың іргелі идеясының ма- ңызды аспектісі. Әлемнің экологиялық тұтастығының идеясы түрлі эколо- гиялық байланыстарды ашу арқылы жүзеге асырылады: жансыз табиғат пен тірі, тірі табиғат ішінде, табиғат пен адам арасында. Атап айтқанда, адам өміріндегі әрбір табиғи компоненттің мәні қарастырылады, адам- ның осы компоненттерге оң және теріс әсері талданады. Балалардың та- биғат пен қоғамның біртұтастығын, қоғамның өзінің тұтастығын, адамдар- дың өзара тығыз тәуелділігін сезінуі үшін, сондай-ақ бағдарламаға әрбір сыныптың бағдарламасына қатысатын экономика саласындағы қара- пайым мәліметтерді енгізу маңызды мәнге ие. " Қоршаған айналаны" оқу курсы бастауыш мектептің оқу пәндері арасында ерекше орын алады. Бейнелі айтқанда, бұл "әрқашан сені- мен", өйткені балалардың қоршаған айналаныді тануы сабақ шеңберімен шектелмейді. Ол мектепте және оның қабырғаларында үнемі жалғасады. Оқу курсының өзі осы процестің жүйе құраушы өзегі болып табылады. "Біздің айналамыздағы әлем" үйірмесінің бағдарламасы білім алу- шылардың қажетті білімдерін меңгеруіне ықпал етеді, білім алушыларға балаларды қызықтыратын барлық сұрақтарға жауап табуға, сонымен қа- тар қызығушылықты қанағаттандыруға, білім алушыларда қоршаған айналаны-ғылыми пәндерге, экологиялық мәдениет негіздеріне қызығу- шылықты қалыптастыруға көмектеседі. Әлемнің тұтас бейнесін қалып- тастыру және әлемге бағалау, эмоционалдық қарым-қатынасты қалып- тастыру-қоршаған айналаны курсының құралдарымен білім алушының жеке тұлғасын дамытудың маңызды бағыты. Үйірме қызметі жалпы мәдени бағыт аясында ұйымдастырылған. Бағдарлама қағидаттар негізінде құрылады: - оқушылардың қоршаған орта элементтерінің ажырамас байланы- сын түсінуді қалыптастыруға және ондағы адамның мінез-құлық страте- гиясын әзірлеуге бағытталған қоршаған ортаның тұтастығы принципі; - әр түрлі ғылымдардың: биология, экология, география білімдерін логикалық қосу және біріктіруді көздейтін пәнаралық қағидат; - экологиялық проблемаларды бейнелеудегі өлкетану, өңірлік және жаһандық көзқарастар өзара байланысы қағидаты; - оқушылардың психологиялық-жас ерекшеліктеріне, формалары мен әдістеріне, мазмұнының сәйкестік принципі. "Біздің айналамыздағы әлем" үйірмесінің бағдарламасы қоршаған орта, экология бойынша алынған базалық білімді есепке ала отырып құ- рылады. Оқу материалының болжамды құрылымы сабақта алған білім- дерін кеңейтуге мүмкіндік береді, оларды әртүрлі Жоспары:лы қолдану мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Сабақтың теориялық және практикалық материалдары арасындағы логикалық байланыс жаңа материал мен алдыңғы материал арасындағы байланысты ашуға мүмкіндік береді, бі- лім берудің метапәндік нәтижелерін арттыру үшін жағдай жасайды, қыз- меттің түрлі түрлерімен қамтамасыз етеді, танымдық қызығушылықты белсендіреді және реттеушілік УУД-ды неғұрлым табысты қалыптастыру үшін мүмкіндік береді. Бағдарламаны әзірлеу кезінде оқушылардың білімін меңгерудің психологиялық-педагогикалық заңдылықтары, олардың қол жетімділігі, алдыңғы дайындық деңгейі ескерілді. Бағдарламаның мазмұнында танымдық іс-әрекет түрлерінің әртүрлі- лігімен ерекшеленетін практикалық жұмыстар ұсынылған. Практикалық қызметке зерттеулер мен эксперименттердің элемент- тері, өсімдіктер мен жануарларға күтім жасау, жақын маңдағы табиғи жә- не әлеуметтік ортаға экскурсиялар кіреді. Дағдыны дамыту қарапайым – күрделіге, бақылау, талдау және жал- пылау іскерлігінен-тәжірибе қою, эксперимент жүргізу іскерлігінен жүзеге асырылады. Барлық практикалық жұмыстар жақын маңдағы табиғи орта- ны танып білудің нақты сипаты бар және нақты шешімдер қабылдау үшін жағдай жасайды. Орындалған практикалық жұмыстардың нәтижелері бойынша мате- риалдар схемалар, диаграммалар, графиктер, макеттер түрінде ресімде- леді және шағын жобалардың қорғауларында ұсынылады. Шағын жоба- ларды қорғау жұмысты орындау кезінде реттеушілік және жеке УУД қа- лыптастыру тәсілдерінің бірі ретінде қарастырылады. Сондықтан бағдарламаны іске асыруда оқушылардың жобалық жұ- мысына ерекше орын беріледі. Экологиялық білімді игерудегі көмекші құрал туристік қызметті пай- далану болып табылады. жүктеу/скачать 1,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|