Намаз мәкрүһтері
Намаздағы мәкрүһтер – тахрим мәкрүһ (харамға
жақын) және тәнзиһ мәкрүһ (харамнан қашық) болып екіге
бөлінеді. Намазда бір уәжіпті тәрк ету – тахрим мәкрүһ,
намазда бір сүннетті тәрк ету – тәнзиһ мәкрүһ
209
.
Намаздағы мәкрүһтер:
1. Намаздың уәжіптерінің бірін әдейі тәрк ету.
Мысалы «Фатиханы» оқымау. Немесе әдейі құпия
оқылатын намазды жария оқу яки жария оқылатын на-
мазды құпия оқу секілді. Тахрим мәкрүһ болған мұндай
намаз дұрыс десек те, қайта оқылуы уәжіп. Өйткені,
кемістік ұмытылмай, әдейі тасталынып отыр. Ұмытылып
тәрк етілсе, қателік (сәһу) сәждесі арқылы түзетіледі.
2. Екінші рәкатты бірінші рәкатқа қарағанда ұзақ
оқу – мәкрүһ.
3. Намаздың сүннеттерінің бірін әдейі тәрк ету –
мәкрүһ. Мысалы, рүкүғтегі тәсбихті оқымау.
208
ДИА. 255-226.
209
Кәсани, I, 215-220; әз-Зуһайл, а.а.е., I, 770.
173
Намаз
4. Намаз оқыған кезде ешқандай себепсіз бір
нәрсеге сүйену (қабырғаға, тірек, т.б.).
5. Намазда себепсіз бір-екі қадам жүру. Бірақ,
жылан немесе шаянды өлтіру секілді белгілі бір себеп-
термен жүрсе – мәкрүһ емес. Бірақ бұл жүру көп іс-
қимылды тудырса намаз бұзылады. Бұндайда зиянкесті
жою үшін намазды бұзуға болады.
6. Қырағатта сүрелердің кезекпен оқылмауы –
мәкрүһ. Мысалы, бірінші рәкатта «Нас» сүресін оқып,
одан кейін «Ықылас» сүресін оқу тәрізді.
7. Бір рәкатта бір сүренің екі рет оқылуы немесе
парызда екі рәкатта да «Фатихадан» кейін дәл бірдей
сүрені қайталап оқу – мәкрүһ. Бірақ бұл нәпіл намаздарда
мәкрүһ емес.
8. Намаз оқыған кісі қолымен киім, дене, сақалымен
ойнауы және алақанымен аузын басуы, т.б. Хадисте бар:
«Аллаһ сендер үшін үш нәрсені мәкрүһ санады: Намазда
бос нәрселермен айналысу, оразада жаман сөз айту,
мазаратта күлу»
210
. Бірақ жүздегі терді сүрту немесе
сәжде ететін жердегі ұсақ тастарды бір рет түзетуді
дұрыс санаған
211
.
9. Намазда қиям (түрегеп тұру), қырағат, рүкүғ және
сәжде кездерінде қолдарды сүннет болған мүшелерге
себепсіз қоймауы – мәкрүһ. Мысалы, қиямда екі қолын
екі жаққа тастауы секілді.
10. Намазда бит, шыбын, т.б. өлтіру, қуалау –
мәкрүһ. Бірақ құмырсқа секілді жәндіктер шағып маза-
сын кетірсе, алып тастауға болады.
210
Бухари, Зәкәт, 53.
211
Ибн Абидин, I, 600.
174
Достарыңызбен бөлісу: |