Алматы 2011 Мұхитдин исаұлы мәҢгі мұҒжиза ислам мәдениеті мен білімін

323

Құран бақтары

кеңпейіл  және  жеңіл  етті.  Онда  ешқандай  зорлық, 

ауырлық және қиыншылық жоқ, – деген

356

.

Әбу Хаян да: «Көкірегін ашуы оған уахи етілген-

ді  жеткізуі  үшін  жүрегін  хикметпен  нұрландырып, 

рахатқа бөлеуі», – дейді

357

.

Кейбір  тәпсіршілер  де  аятты  «Пайғамбардың 

көкірегін ашуында» екі мағына жатқанын айтады. Бірін-

шісі:  Аллаһ  елшісі  пайғамбарлықтан  бұрын-ақ  араб 

мүшріктері,  христиан  және  еврей  мен  мәжусилердің 

діндерінің бұрыс екендігін іштей сезіп білетін. Сондай-

ақ, арабтар арасындағы Ханифтерге де көңілі разы емес-

ті. Өйткені, олардың сенімдері шым-шытырық, күңгірт 

тұғын.  Алайда  Аллаһ  елшісі  сол  кезде  Ибраһимнен 

қалған діннің туралығын ұстанып келсе де, шариғаттың 

қандай  екенін  білмеген  ді.  Сондықтан,  екіұдай  күйде 

жүрген  болатын.  Аллаһ  Тағала  пайғамбарлық  беріп 

елшісінің  күмәндарын  сейілтіп,  ап-айқын  тура  жол-

ды  көрсетіп,  жүрегін  толықтай  қанағаттандырып, 

сүйіндірді.  Келесі  мағынасы:  Аллаһ  Тағала  елшісіне 

пайғамбарлықпен  бірге  батылдық,  өткір  сана,  талмас 

ерік  және  жүрек  қуанышын  берген.  Аллаһ  елшісін 

пайғамбарлық жауапкершілікті орындауы үшін қажетті 

зор ілімге ие қылды. Егер осы ілім өзгеге берілетін бол-

са,  олардың  санасы  көтере  алмас  еді.  Сонымен  қатар 

оған ең үлкен жамандық атаулыны жойып, қоғам сана-

сын өзгерту мақсатымен ерекше хикмет те берілді. 

Кейбір тәпсіршілер болса, «Көкірегін ашу, кеңейту» 

аятын  –  «көкірегінің  жарылуы»  деп  түсіндірген.  Ха-

дистерде  көкірегінің  жарылуы  балалық  шағы  мен 

пайғамбарлық  кезінде,  яки,  Миғраж  түнінде  болған. 

356

 Ибн Кәсир. Тәфсирул-Қуранил-Азим, Қаһирә, 4. 524-бет.

357

 Әбу Хаян. Бахрул-Мухит, 8, 487-бет.

324

Мәңгі мұғжиза

Сол кезде періштелер оның көкірегін жарып, жүрегін 

шығарып,  бізге  беймәлім  сұйық  заттармен  жуып, 

қайта  орнына  қойған.  Сонан  соң  көкірегін  хикметпен 

толтырған.  Бұл  –  Пайғамбарымыздың  Хақтан  алған 

мұғжизаларының бірі. 

Хақ Тағала: «Біз ашпадық па?» – деу арқылы Өзінің 

ұлылығын  танытуда.  Яғни,  «Біз»  деуі  ұлылығының 

белгісі. 

2-3. 

َكَرْزِو   َكنَع  اَنْع َضَوَو    يِذَّلا   َكَرْهَظ   َضَقنَأ

  –  «Беліңді 

қайыстырған  ауыр  жүгіңді  түсірмедік  пе?». 

رْزِو

 

«Уизр»  –  ауыр  жүк  деген  сөз.  Пайғамбарлық  жүгінің 

ауырлығы,  яки,  Оның  пайғамбарлықтан  бұрынғы  не-

месе пайғамбарлық басталғандағы төтеп беруі мүмкін 

емес  орасан  кейбір  қиыншылықтары.  Сондықтан 

«Беліңді  қайыстырған»  деп  берілген.  Пайғамбарлық 

басталғанда Аллаһ елшісі өзге жандар төзе алмас біз-

ге  беймәлім  ауыртпалықтарды  көтерген.  Бұл  бәлкім 

алдағы  пайғамбарлық  жүгін  тасып,  дінді  тәблиғ  ету 

жолында жасалған дайындық та болуы мүмкін. Міне, 

қара нар көтере алмастай арқалаған ауыр жүгін Аллаһ 

Тағала алып тастап жеңілдетеді. 

4. 

َكَرْكِذ  َكَل اَنْعَفَرَو

  – «Һәм сенің абыройыңды көтермедік 

пе?». 

رْكِذ

 «Зикр» бұл жерде абырой, атақ мағынасында 

берілген. Аллаһ Тағала жалпы пайғамбарлар арасында 

оның есімін бәрінен де үстем еткен. Оның белгісі Аллаһ 

Тағаланың есімі айтылған жерде оның да аты аталмақ. 

Бір хадисте Аллаһ елшісі (с.а.с.): «Жебірейіл маған 

келіп:  «Раббым  және  Раббың:  «Сенің  абыройыңды 

қалай көтергенін білесің бе?» – деп сұрады. Мен: «Аллаһ 

Тағала ең жақсысын біледі», – дедім. Сонда: «Мен зікір 

етілген  кезде,  сен  де  Менімен  бірге  еске  алынасың» 

325

Құран бақтары

деді»,  –  деп  айтқан

358

.  Бұл  оның  беделінің  ең  биікке 

шыққандығын дәлелдейді. Өйткені, «Аллаһ» деген кез-

де елшісі де бірге еске алынады. 

للا لاا هلا لا

  деген  кезде 

للا لوسر دمحم

 қосыла айтылады. Бұл – иманның негізі. 

Әбу Хаян: «Аллаһ Тағала Сүйікті Пайғамбарының 

атын шаһадат кәлимасында, азанда, қаматта, тәшаһүтта, 

хұтбаларда  және  Құранда  көптеген  жерде  Өз  атымен 

бірге айтқан», – деген.

Иә,  дүниенің  мұсылмандар  тұрған  жерінің 

барлығында да азан оқылып, Аллаһ елшісінің есімі ай-

тылады.  Сондай-ақ,  жыл  он  екі  айда  оның  аты  айты-

лады. Дүние жүзінде тәуліктің жиырма төрт сағатында 

оның есімі қашан да жаңғырып тұрады. 

5.  ً

ار ْسُي  ِر ْسُعْلا  َعَم  َّنِإَف

    –  «Қашанда  да  ауырлықпен 

бірге  жеңілдік  бар».  Пайғамбарлық  ауыр  жүкті 

көтеру, алғашқыда қиын болды. Ендеше, сенің көрген 

қиыншылығыңмен бірге үлкен жеңілдік те бар. Өйткені, 

әрбір  ауырлықтың  бір  жеңілдігі  болады.  Сондықтан 

саған жеңілдік бердік. 

Кейбір  тәпсіршілердің  көзқарасына  қарай,  Аллаһ 

Елшісі (с.а.с.) мен сахабалары мүшріктерден көп жапа 

шегіп,  Меккеде  қиын  кезеңді  бастан  кешірген  еді. 

Аллаһ  Тағала  оны  жұбатып  сүйіндіру  мақсатымен 

сүренің басындағы нығметтерді жеке-жеке айтса, мына 

аятта  оның  көңілін  жайландыру  әрі  үміттендіру  үшін 

жеңілдік бар екендігіне уәде берді. Сондықтан да осы 

уәдесіне назар аударту мақсатымен қайталады

359

.

358

 Әт-Тәбәри. Жамуил-Бәян, Бәйрут 1998, 15, 235.

359

 Тәфсирул-Бәғәуи, 8-том, 464-бет.

326

Мәңгі мұғжиза

6. 

َّنِإ ًار ْسُي ِر ْسُعْلا َعَم

 – «Шын мәнінде қиыншылықпен 

бірге  оңайлық  бар».  Бұл  да  алдыңғы  аятты  нақтылау 

мақсатымен  берілген.  Яғни,  бұдан  кейін  де  бір 

қиыншылыққа  тап  болсаң,  оның  да  бір  жеңілдігі  бар 

екендігін ұмытпа. Ауыртпалықтан шаршама. Оларға да 

төзімділік таныта біл.

Аят  мұсылмандарға  әрбір  қиыншылықта  екі 

жеңілдік бар екенін айтады. Бірі – дүниедегі екіншісі – 

ақыреттегі жеңілдік болса керек.

Аллаһ  Елшісі  осы  аят  түскенде  жүзі  қуанышқа 

толып  күлім  қағып:  «Бір  қиыншылық  екі  жеңілдікті 

жеңе алмайды «Қиыншылықпен бірге бір жеңілдік бар, 

қиыншылықпен бірге бір жеңілдік бар» дейді

360

. 

Сонымен қатар қиыншылықтан кейін жеңілдіктің 

орын алуы әрбір адам үшін бола береді деген сөз емес. 

Әбу  Убәйдә  хазіреті  Омарға  римдіктердің  көптігін 

айтып,  абыржыған  хат  жібереді.  Хазіреті  Омар  оған: 

«Сөзсіз иманды жүрекке қандай бір қиыншылық туса 

Аллаһ  Тағала  оған  артынан  бір  жеңілдік  береді.  Бір 

ауыртпалық екі жеңілдікті жеңе алмайды», – деп жауап 

хат жазады

361

.

7. 

ْب َصناَف  َت ْغَرَف اَذِإَف

  – «Ендеше бір істі бітіргенде де-

реу жаңа іске баста». Өмірде ешқашан бос тұрма. Мы-

салы, алған уахиды үмбетіңе жеткізген кезде, яки, па-

рыздарды орындап болған сәтте, дереу басқа құлшылық 

пен міндетке көш

362

. Ісім бітті екен деп, бейқамдыққа 

салынба. Әрқашан Хақ ризалығын іздеп, бір істен ке-

360

 Муатта. Жиһад, 6.

361

 Муатта. Жиһад, 6.

362

 әс-Сағди. Тәйсирул-Кәримир-Рахмән, 5-том, 416-бет. 

327

Құран бақтары

лесі іске көше бер. Бұл жарлық тек қана Елшісіне тән 

емес, әрбір мұсылманға да қатысты

363

.

Бұл  аят  Исламда  еңбек  етудің  маңыздылығын 

танытқан  аяттың  бірі.  Өйткені,  мұсылманға  маңызды 

бір қарекет-пәлсапасы мен өмір ұстанымын ұсынады. 

Иә,  мұсылман  әрқашан  қарекет  үстінде,  тіпті  дем 

алғанда да қарекетте болуы тиіс. Басқа сөзбен айтқанда, 

өмірін жүйелі түрде өткізіп, ғұмырының бос өткен жері 

болмауы тиіс. 

8. 

ْبَغْراَف  َكِّبَر ىَلِإَو

 – «Әрқашан Раббыңа ғана бел бай-

лап, бет бұрып, Оған ғана жақында». Яғни, қалауың 

жалғыз  Хақ  Тағала  болсын.  Не  тілесең  де  Одан  тіле. 

Одан өзгені мақсат тұтушы болма. Әрқашан да тоқтауды 

білмей, құбыланы бетке алып, Оған жақындай түс. 

«ТИН» СүРЕСІ

ِمي ِحَّرلا  ِنم ْحَّرلا ِللا ِم ْسِب

  ْدَقَل }3{  ِنيِمَ ْلأا ِدَلَبْلا اَذَهَو }2{ َنيِنيِس ِروُطَو }1{ ِنوُتْيَّزلاَو ِنيِّتلاَو

 }5{  َنيِلِفا َس  َلَف ْسَأ ُهاَنْدَدَر َّمُث }4{ ٍميِوْقَت ِنَس ْحَأ يِف َناَسنِ ْلا اَنْقَل َخ

 اَمَف }6{ ٍنوُنْمَم ُرْيَغ ٌر ْجَأ ْمُهَلَف  ِتا َحِلا َّصلا اوُلِمَعَو اوُنَمآ َنيِذَّلا  َّلاِإ

}8{  َنيِمِكا َحْلا ِمَك ْحَأِب ُ َّللا  َسْيَلَأ }7{ ِنيِّدلاِب ُدْعَب  َكُبِّذَكُي

Мағынасы

1.  «Інжір мен зәйтүнге.

2.  Сина тауына.

3.  Және осы бейбіт қалаға серт!

4.  Біз адамды ең көркем бейнеде жараттық.

363

 Уәһбә Зухәйли. әт-Тәфсирул-мунир, 15-том, 681-бет.

328

Мәңгі мұғжиза

5.  Сосын оны төмендердің ең төменіне тастадық.

6.  Бірақ,  иман  келтіріп  салиқалы  амал  жасағандар 

басқа. Оларға түгесілмейтін сыйлық бар.

7.  Осыдан кейін, ей адам, сенің мақшар мен есеп бе-

ретін күнге сенуіңе қандай кедергі қалды?

8.  Аллаһ үкім берушілердің ең жоғарғысы емес пе?»

Меккеде  түскен  сүре.  Сегіз  аяттан  тұрады.  Мек-

келік сүре екендігіне «Осы бейбіт қалаға серт» аяты куә. 

Сүреде інжір, зәйтүн, Сина тауы және Бейбіт қалаға ант 

етіп, адамның ең ғажап түрде жаратылған соң, ең төмен 

шыңырауға тастағанын, бірақ, иман келтіріп жақсы іс 

істегендерге түгесілмес сый-сияпат берілетінін айтады. 

Ақырғы аятта осыншалық ап-анық дәлелдерден кейін 

ақыретте  жақсылық  жасағанға  сыйлық,  жамандық 

жасағанға жаза берілетін күнді жоққа шығару мүмкін 

еместігін, өйткені, Аллаһ Тағала үкім берушілердің ең 

жоғарғысы екендігін баяндайды.

Тәпсірі

1. ِ

نوُتْيَّزلاَو  ِنيِّتلاَو

  – «Інжір мен зәйтүнге». Тәпсіршілер 

аяттағы  інжір  мен  зәйтүн  хақында  негізінен  екі 

көзқараста  болған.  Оның  бірі  –  інжір  мен  зәйтүн  бұл 

жерде кәдімгі жеміс ағаштары. Хасан, Мұжаһид тәрізді 

атақты ғұламалар: «Бұл кәдімгі жеп жүрген інжір мен 

зәйтүн»

364

 – деп түсіндірген. Өйткені, бұл аятта ешқандай 

астарлы мағына жоқ. Олай болса, адам жаратылысының 

ғажайыптылығы мен ақырының ащылығы, яки тәттілігін 

баяндауда  інжір  және  зәйтүнмен  ант  етіп  бастауында 

қандай хикмет болуы мүмкін деген ой әркімнің сана-

сында тууы хақ. Інжір мен зәйтүн адам өмірі үшін аса 

364

 Қуртиби.  Ахкамул-Қуран,  10,  110;  Тәфсирул-Бәғәуи,  8-том, 

458-бет.

329

Құран бақтары

пайдалы. Ол һәм азық, һәм жеміс, әрі дәрі және сауда 

тұрғысынан да пайдасы көп. Олар жемістердің ішіндегі 

ең ғажап және мүбарәк жеміс саналады. Ендеше Аллаһ 

Тағала  осы  екеуінің  ең  пайдалы  жағын  назарға  алып, 

ант еткен. 

Екінші  көзқарасқа  келсек,  інжір  мен  зәйтүнді 

айтудағы  мақсат  жеміс  ретінде  емес,  хазіреті  Исаның 

туып-өскен  жері  болғандықтан.  Сол  жерлер  осылар-

мен аты шыққан. Өйткені, Тұр тауы Аллаһ Тағаланың 

хазіреті  Мұса  пайғамбармен  сөйлескен  жері

365

.  Бей-

біт қалада Пайғамбарымызға (с.а.с.) уахи келген жер. 

Ғұлама  Алуси:  «Бұлар  мүбарәк  абыройлы  жерлерге 

ант», – деп осы көзқарасты қуаттайды. 

2. َ

نيِني ِس ِرو ُطَو

  – «Сина тауына». Бұл – Аллаһ Тағала 

Хазіреті  Мұса  пайғамбармен  сөйлескен  тау.  Бұл  тау 

Мысырдың Қызыл теңізге жақын жерінде орналасқан. 

«Синин» – берекелі деген мағынаға саяды. Тәпсірші әт-

Табари де: «Тур синин» кәдімгі білетін Тұр тауы» – деп 

осы көзқарасты қуаттайды.

3. 

ِنيِمَ ْلأا ِدَلَبْلا اَذَهَو

  – «Осы Бейбіт қалаға ант етейін!». 

Яғни, ей, Мұхаммед! Мынау тұрған, туып өскен және 

пайғамбар  етіп  жіберілген  бейбіт,  сенімді  сипатымен 

танылған осы қалаға ант етейін. Бұл қаланы тәпсіршілер 

бір ауыздан Мекке қаласы деген. Аяттағы:  ِنيِمَْلا ِدَلَبْلا – 

«Бәләдул-әмин» бейбіт, сенімді қала деген сөз. Хазіреті 

Ибраһимнен  бері  қарай  барлық  арабтардың  құрмет 

көрсетер  қасиетті аймағы ретінде қабыл етілген. Бұл 

жерде біреу біреуге тиіспейді. Бұл жердің аңдары ау-

ланбай,  ағаштары  кесілмейді.  Сахарада  қарақшылар 

өріп жүрсе, бұл аймақта жан сақтайтын қала болған. 

365

 әс-Сағди. Тәйсирул-Кәримир-Рахмән, 5-том, 417-бет.

330

Мәңгі мұғжиза

4 

ٍميِوْقَت   ِن َس ْحَأ  يِف  َنا َسنِ ْلا  اَنْقَل َخ   ْدَقَل

  –  «Біз  адамды  ең 

көркем бейнеде жараттық». Яғни, адам түрін заттық 

және рухани етіп ең көркем суретте жараттық. Бұл жер-

де «көркем бейне» адамның тек сыртқы көрінісі емес. 

Оның жан-дүниесі, ішкі сезімдері, шексіз қабілеттері, 

ой-санасы,  ақылы,  т.б.  бәрін  де  ең  көркем  бейнеде 

жаратылғандығы айтылады. 

5. 

َنيِلِفا َس   َلَف ْسَأ  ُهاَنْدَدَر  َّمُث

  –  «Сосын  оны  ең  төменгі 

шыңырауға  тастадық».  Өзінің  ең  ғажап  түрде 

жаратқанымызға  сай  міндетін  орындамағандықтан 

түпсіз  шыңырауға  тастадық

366

.  Яки,  ғажап  жаратылы-

сынан айырып қор етіп, жәһаннамның түбіне тастадық. 

Яғни,  адамдықты  аяққа  таптап,  адамзатқа  қиянат 

көрсеткені  үшін,  барлық  шен-шекпенінен  айырылып 

қалмақ.

Тәпсірші  Мәудиди  аятты  былайша  тәпсірлейді: 

Бір адам ең ғажап түрде жаратылған соң сана-сезімдері 

жамандыққа бой алдырса, Аллаһ Тағала оған тек қана 

жамандық  жолында  табысқа  жеткізеді.  Сондықтан  да 

әлгі адамның қатты азғындағаны сонша – ешбір мақлұқ 

оған жете алмайды. Бұның мысалын қоғамда ап-айқын 

көруге болады. Өлермендік, менмендік, нәпсіқұмарлық, 

арсыздық, есірткі, ішімдікке салыну, көреалмаушылық, 

т.б.  жаман  пиғылдарға  берілген  адам,  мінез-құлық 

жағынан шынында да ең төменгі шыңырауға құлайды. 

Бірақ,  осы  құлауы  адамның  өз  қолымен  жасаған  іс-

тері  арқылы  болмақ.  Дәлірек  айтқанда,  бұл  жерде 

адамның  өзінің  ой-санасы  мен  еркіне  қатысты  нәрсе. 

Аллаһ Тағала оны ең көркем етіп жаратып тектен-текке 

шыңырауға тастамайды. 

366

 Тәфсирул-Бәғәуи, 8-том, 472-бет.

331

Құран бақтары

6. 

ٍنوُنْمَم ُرْيَغ ٌر ْجَأ ْمُهَلَف  ِتا َحِلا َّصلا اوُلِمَعَو اوُنَمآ َنيِذَّلا  َّلاِإ

 – «Бірақ, 

иман келтіріп салиқалы амал жасағандар басқа. Оларға 

түгесілмейтін сыйлық бар». Аллаһ Тағаланың ең ғажап 

түрде жаратқандығына сай міндетін атқарған адам ба-

ласы төменгі шыңырауға құламақ емес

367

. Өйткені, олар 

Аллаһтың  жарлықтарын  орындап,  ризалығын  алу  ни-

етімен иман келтіріп салиқалы амалдар жасайды. Хакім 

Абайдың: «Өлді  деуге сыя ма ойлаңдаршы, өлмейтұғын 

артында сөз қалдырған» дегенінде салиқалы ой жатыр. 

Олар өмір бақи Хақ Тағалаға құлшылық қылып, Оның 

ұлы есімін ғаламзатқа паш етіп, Онсыз ғұмыр кешкен 

бейбақ жандарды Хақ Тағаламен қауыштыруға бар күш-

қайратын  жұмсап,  өшпестей  өнегелі  өмір  қалдырған, 

Хақты сүйіп, Оған фәни болған тақуа жандар. Осы ерен 

ерліктері үшін Ұлы Жаратушы оларға түгесілмес, сый-

сияпат әзірлеген. Әсіресе, олар Хақ Тағаланың ең үлкен 

сыйы – ризалығына жетіп,  мәңгілік әлемде шаттыққа 

бөлене бермек. 

7. 

  ِنيِّدلاِب ُدْعَب  َكُبِّذَكُي اَمَف

– «Осыдан кейін, ей, адам, сенің 

мақшар мен есеп беретін күніне сенуіңе қандай кедер-

гі қалды?». Аяттағы 

نيِّدلا

 – «әд-дин» сөзінің мағынасы 

Ислам  діні  болумен  қатар  «ақырет  күні»  мағынасы 

да  болуы  мүмкін

368

.  Өйткені,  «дін»  сөзі  –  «қарымын 

қайтарды»  мағынасына  саятын  «дәнә»  етістігінен 

шыққан. Ендеше, сөз ақыретті жоққа шығарған адамға 

айтылып тұр. Осы ақиқат, мына сый-сияпат пен жаза 

дүниенің өзінде де көрініп тұрған жоқ па? Мынадай ап-

анық дәлелдерден кейін есеп күнін жалғанға балауыңа 

сені не итермеледі? 

367

 Қараңыңыз; Тәфсирул-Бәғәуи, 8-том, 472-бет.

368

 Уәһбә Зухәйли. әт-Тәфсирул-мунир, 15-том, 691-бет.

332

Мәңгі мұғжиза

Немесе басқа тәпсірде: Ей, адам! Ең көркем бей-

неде  жаратылған  адамдардың  бір  тобы    мінез-құлық 

жағынан ең төменгі деңгейге дейін құлдырайды және 

бір тобы да иман мен салиқалы амалы үшін шыңырауға 

түспей  аман  қалады.  Өздеріне  берілген  «ең  көркем 

жаратылуға» лайық болады. Міне, ақиқат осы. Осыдан 

кейін сен қалай ғана тиісті жазасы мен сыйын беруді 

жоққа шығарасың? Шындығында осы екі түрлі адамның 

ақыры  бірдей  болады  дегенге  сен  иланамысың?  Ең 

төмен шыңырауға құлағандарға жаза берілмеуі сеніңше 

әділдік пе? Олар өмірде Хақ Тағаланы жоққа шығарып, 

Оның жарлығын көзге ілмей, күнәға белшесінен бата-

ды. Бар жамандықты жасап, әлсіздерді езіп, ел үстінен 

күн көреді. Кісі ақысын жеп, адам өлтіреді. Зинақорлық 

жасап,  жер  бетінде  істемеген  зұлымдығы  қалмайды. 

Олар  осылайша  бұл  дүниеде  білгенін  жасап,  бейпіл 

ғұмыркешіп өлген де, Хақ Тағала оларды қайта тіріл-

тіп  жазасын  бермей  ме?  Егер  тиісті  жазасын  бермесе 

нағыз әділетсіздік сол емес пе? Ақысы желініп, небір 

зұлымдыққа  ұшыраған  бейкүнә  пенделердің  құқықын 

кім  қорғамақ  сонда?  Адамдар  қайта  тірілмесе  нағыз 

әділетсіздік сонда болмай ма? 

8. 

َنيِمِكا َحْلا  ِم َك ْحَأِب  ُ َّللا   َسْيَلَأ

  –  «Алайда,  Аллаһ  үкім 

берушілердің  ең  жоғарғы  үкім  берушісі  емес  пе?». 

Билік  иелері,  патшалар  өзіне  қарсы  шыққандарға 

тиісті  жазасын  береді,  ал,  бағынып  жарлығын 

орындағандарға  сыйлық  тартады.  Ал,  сонда  бәрінен 

де үстем әрі олардың Жаратушысы Хақ Тағала үкімін 

орындай  алмай  ма?  Жаза  мен  сыйлық  берер  уәдесін 

іске асыра алмағаны ма сонда? Әлбетте, олай болмай-

ды.  Сөзсіз  адамды  көркем  бейнеде  жаратқан  Аллаһ 

Тағала үкімшілердің ең жоғарғысы. Жақсы мен жаман-

333

Құран бақтары

ды, жалған мен туралықты айырып, иман келтіріп шы-

найы ықыласпен тамаша амал жасаған мұсылмандарға 

түгесілмес  сый-сыяпат  беріп,  кәпір  мен  дінсіздерді 

және  зұлымдық  жасағандарды  шыңырауға  тастамақ. 

Бұл аят – ақыреттің де дәлелі. Аллаһ Тағала зұлымдық 

жасағандардың нақты жазасын ақыретте ғана береді. 

Аллаһ  елшісі  (с.а.с.)  «Кімде-кім  осы  сүрені  оқи 

келе,  «Аллаһ  үкім  берушілердің  ең  жоғарғы  (Хаким) 

үкім берушісі емес пе?» аятын оқыған соң, «Иә, мен де 

оған куәмін» десін», деп айтқан

369

.

«АЛАҚ» СүРЕСІ

ِمي ِحَّرلا  ِنم ْحَّرلا ِللا ِم ْسِب

 ْأَرْقا }2{  ٍقَلَع  ْنِم َناَسنِ ْلا َقَل َخ }1{ َقَل َخ يِذَّلا  َكِّبَر ِم ْساِب ْأَرْقا

 ْمَلْعَي ْمَل اَم َناَسنِ ْلا َمَّلَع }4{ ِمَلَقْلاِب َمَّلَع يِذَّلا }3{ ُمَرْكَ ْلأا  َكُّبَرَو

  َكِّبَر ىَلِإ َّنِإ }7{ ىَنْغَت ْسا ُهآَّر نَأ }6{ ىَغ ْطَيَل َناَسنِ ْلا َّنِإ  َّلاَك }5{

  َتْيَأَرَأ }10{ ىَّل َص اَذِإ ًادْبَع }9{ ىَهْنَي يِذَّلا  َتْيَأَرَأ }8{ ىَع ْجُّرلا

  َبَّذَك نِإ  َتْيَأَرَأ }12{ ىَوْقَّتلاِب َرَمَأ ْوَأ }11{ ىَدُهْلا ىَلَع َناَك نِإ

 ًاعَف ْسَنَل ِهَتنَي ْمَّل نِئَل  َّلاَك }14{ ىَرَي َ َّللا َّنَأِب ْمَلْعَي ْمَلَأ }13{ ىَّلَوَتَو

  ُعْدَن َس }17{ هَيِداَن ُعْدَيْلَف }16{ ٍةَئِطا َخ ٍةَبِذاَك ٍةَي ِصاَن }15{ ِةَي ِصاَّنلاِب

}19{  ْبِرَتْقاَو ْد ُج ْساَو ُهْعِطُت  َلا  َّلاَك }18{ َةَيِناَبَّزلا

Мағынасы:

1.  «Жаратқан Раббыңның атымен оқы!

2.  Ол адам баласын ұйыған қаннан жаратқан.

369

 Әбу Даууд. Салат 150; Тирмизи., Тәфсиру сурә 95.

334

Мәңгі мұғжиза

3.  Оқы! Ол Раббың аса ардақты.

4.  Ол қаламмeн үйрeткeн.

5.  Ол адамзатқа білмeгeн нәрсeсін үйрeткeн.

6.  Сөз жоқ, адам баласы азғынға айналады.

7.  Өзінің байлығын өзінe жeткілікті санағаны үшін.

8.  Есіңдe болсын, ақыр соңында оралу сөзсіз Раббыңа 

қарай болады.

9.  Көрдің бе, тыйым салғанды.

10.  Бір құл намаз оқыған сәтте.

11.  Көрдің бе? Егер ол (Мұхаммед) тура жолда болса 

да.

12.  Немесе тақуалықты бұйырған болса да.

13.  Көрдің бе, егер ол (адам хақты) жалғанға шығарып, 

бет бұрған болса?

14.  Аллаһ  барлық  нәрсeні  сөзсіз  көріп  тұрғанын  біл-

мeй мe?

15.  Жоқ, егер ол бұдан тыйылмаса, әлбетте, кекілінен 

сүйрейміз.

16.  Өтірікші күнәкардың кекілінен.

17.  Сонда ол сыбайластарын шақырсын.

18.  Біз  де  дереу  жаһаннамның  басқарушыларын 

шақырамыз.

19.  Абай  бол.  Оған  бағынба.  Аллаһ  Тағалаға  сәжде 

етіп, Оған жақында!»

жүктеу/скачать 1,61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: