Блок управления давления в адсорбционной колонки кислородной станций

337 

УДК 004.5 

 

Пономарев Р.А. бакалавр, Волобуева О.П. 

Казахский национальный технический университет имени К.И.Сатпаева,  

г.Алматы, Республика Казахстан, 

r.a.ponomarev@gmail.com 

 

РАЗРАБОТКА WEB-ПРИЛОЖЕНИЕ ДЛЯ ЛОГИСТИЧЕСКОГО ЦЕНТРА 

 

Аннотация.  В  данной  работы  представлен  обзор  существующих  логистических  центров,  приведена  их 

классификация,  перечислен  комплекс  технических  средств,  необходимый  для  функционирования 

логистического  центра.  Выбрана    реляционная  структуры  базы  данных  и SQL-СУБД  с  перечислением 

преимуществ и недостатков. Описана схема функционирования, осуществляющую продажу товара клиенту, в 

условиях клиент-серверной архитектуры с использованием многопользовательской технологии.  

Ключевые  слова.  Информационно-логистический  центр,  транспортный  логистический  центр, 

реляционная  структура  БД,  архитектура  «Клиент-сервер»,  алгоритмический  язык Python, SQL-СУБД, web-

приложение 

 

Необходимость  развития  инфраструктуры  страны  с  введение  множества  крупных 

стратегических  объектов  промышленной,  транспортной  инфраструктуры  и  инфраструктуры 

жизнедеятельности, к которым относятся логистические центры. Важно сосредоточить внимание на 

выходе  за  пределы  страны  для  создания  производственных  транспортно-логистических  объектов  за 

пределами   Казахстана,  тщательно  просчитывая  свои  выгоды.  Для  этого  требуется  выйти  за  рамки 

существующих представлений и создавать совместные предприятия в регионе и во всем мире. 

Логистический центр представляет собой специализированное предприятие, основными функциями 

которого  являются  обработка  и  хранение  грузов,  информационные  услуги.  Развитая  система 

логистических центров позволяет сокращать цепи поставок, оптимизировать товарные потоки, повышать 

маневренность поставок. Фактически, логистические центры создаются для того, чтобы решить проблему 

оптимальной доставки грузов от поставщика к потребителю по выбранному критерию. 

Применение логистики объясняется рядом причин, среди которых можно выделить три: 

1.  Достижение  предела  эффективности  производства  вызвало  необходимость  поиска 

нетрадиционных  путей  создания  конкурентных  преимуществ.  Предприниматели  стали  уделять 

внимание  не  только  самому  товару,  но  и  качеству  его  поставки.  Денежные  средства,  вложенные  в 

сферу распределения, стали влиять на положение поставщика на рынке.  

2. Повышение стоимости энергоносителей вынудило искать методы повышения экономичности 

перевозок, потребовались согласованные действия всех участников логистического процесса. 

3.  Применение  и  развитие  логистики  стало  возможным  благодаря  внедрению  компьютерных 

технологий,  которые  позволили  управлять  материальными  и  информационными  потоками  на  всех 

этапах перемещения. 

Выделяют  пять  функциональных  областей  логистики [1]: транспортная,  производственная, 

информационная, закупочная, распределительная. 

1.  Транспортная  логистика,  решающая  вопросы  управления  материальным  потоком  на 

транспортных участках.  

2.  Производственная  логистика,  решающая  задачи  создания  материальных  благ  или  оказания 

материальных услуг.  

3. Закупочная логистика, решающая вопросы, связанные с обеспечением предприятия сырьем и 

материалами. 

4.  Распределительная логистика, решающая задачи реализации готовой продукции.  

5.  Информационная  логистика,  рационализирующая  организацию  движения  потоков. 

Информационная логистика тесно переплетена со всеми функциональными областями логистики. 

Большинство логистических операций в мире осуществляется в логистических центрах. 

Ядром логистического центра служит его информационно-аналитический центр.  

Информационные  системы  обеспечивают  управление  материальными  потоками,  используя 

микропроцессорную  технику,  информационные  технологии  и  другие  составляющие  процесса 

информатизации, добиваясь эффективного управления информационными потоками.  

Существует  множество  вариантов  классификации  логистических  центров:  по  сфере  и  зоне 

деятельности, по воздействию на материальный поток, по видам транспорта и по принадлежностям 

(рис. 1) [2]. 

338 

 

 

Рисунок1 –Варианты классификации логистических центров 

 

У каждого типа логистических центров существует свой собственный комплекс технических средств, а 

так же программный пакет для автоматизированного осуществления требуемых действий в данной сфере.  

Информационный  терминальный  распределительный  логистический  центросуществляет 

доставку  товара,  используя  различные  виды  транспорта.  Комплекс  технических  средств  такого 

логистического центра состоит из: устройства сбора, накопления, обработки и вывода информации, 

система навигации, устройства передачи данных и линий связи, источник бесперебойного питания. 

Информационно-логистическая  поддержка  процессов  реализации  дополнительных  услуг 

грузового агента [3]: доставка грузов "до двери", таможенное оформление, продажа грузоперевозок, 

справочно-информационная  служба  (способ  реализации:  телефон, internet), маркирование  и 

автоматическая  идентификация,  организация  контроля  и  управления  процессом  погрузки/выгрузки 

транспортного средства. 

Реализация  данного  проекта  опирается  на  множество  сформированных web-продуктов,  обес-

печивающих механизмы доставки информационно-логистических услуг конечному потребителю (рис. 1.2). 

 

 

 

Рисунок 2–Схема взаимодействия компонентов информационно-логистических услуг 

339 

Основу  средств  обеспечения  данного  проекта  составляют  мощности web-сервера, 

обеспечивающего  установку  и  непрерывное  функционирование  на  базе  собственных  ресурсов web-

сайтов  клиентов,  предметно  интегрированных web-приложений  информационно-логистического 

центра и систем обслуживания входных и выходных шлюзов. 

БД  являются  важными  компонентами  логистических  систем,  так  как  они  помогают  лучше 

организовывать  потоки  информации.  Они  могут  располагаться  на  серверах  или  персональных 

компьютерах  предприятиях,  а  так  же  на  любых  носителях  информации,  находящихся  в  составе 

специализированных комплексов по переработке информационных данных и их перенаправлении.  

«Реляционная  модель  предоставляет  средства  описания  данных  на  основе  только  их 

естественной  структуры,  т.е.  без  потребности  введения  какой-либо  дополнительной  структуры  для 

целей машинного представления» 

В  реляционной  структуре  БД  все  данные  представлены  в  виде  простых  таблиц,  разбитых  на 

строки и столбцы, на пересечении которых расположены данные. В реляционной модели достигается 

гораздо более высокий уровень абстракции данных, чем в иерархической или сетевой. 

Плюсы:  простота  и  доступность  для  понимания  пользователем.  Единственной  используемой 

информационной конструкцией является "таблица"; строгие правила проектирования, базирующиеся 

на математическом аппарате; полная независимость данных. Изменения в прикладной программе при 

изменении  реляционной  БД  минимальны;  для  организации  запросов  и  написания  прикладного  ПО 

нет необходимости знать конкретную организацию БД во внешней памяти.  

Минусы:  далеко  не  всегда  предметная  область  может  быть  представлена  в  виде  "таблиц";  в 

результате  логического  проектирования появляется множество "таблиц". Это приводит к трудности 

понимания  структуры  данных;  БД  занимает  относительно  много  внешней  памяти;  относительно 

низкая скорость доступа к данным. Сложность обеспечения целостности, не противоречия [4]. 

Такая БД в среде Интернет лучше всего реализуется, используя клиент-серверную архитектуру.  

Клиент-серверная  СУБД  располагается  на  сервере  вместе  с  БД  и  осуществляет  доступ  к  БД 

непосредственно,  в  монопольном  режиме.  Все  клиентские  запросы  на  обработку  данных 

обрабатываются  клиент-серверной  СУБД  централизованно.  Архитектура " клиент – сервер " 

разделяет функции приложения пользователя (называемого клиентом) и сервера. Приложение-клиент 

формирует  запрос  к  серверу,  на  котором  расположена  БД,  на  структурном  языке  запросов SQL 

(StructuredQueryLanguage),  являющемся  промышленным  стандартом  в  мире  реляционных  БД. 

Удаленный сервер принимает запрос и переадресует его SQL-серверу БД. SQL-сервер обеспечивает 

интерпретацию  запроса,  его  выполнение  в  БД,  формирование  результата  выполнения  запроса  и 

выдачу его приложению-клиенту. 

Достоинства: потенциально более низкая загрузка локальной сети; удобство централизованного 

управления;  удобство  обеспечения  таких  важных  характеристик  как  высокая  надёжность,  высокая 

доступность и высокая безопасность. 

Недостатки: клиент-серверная СУБД состоит в повышенных требованиях к серверу.  

Важной  стороной  работы  серверных  языков  является  возможность  организации 

непосредственного взаимодействия с системой управления базами данных (или СУБД) — сервером, 

на котором упорядоченно хранится информация, которая может быть вызвана в любой момент [4]. 

Phyton представляет собой интерпретируемый язык программирования высокого уровня, являясь 

при  этом  мощным  языком  серверных  сценариев.  Как  и  все  языки  сценариев Phyton напоминает 

псевдокод. Phyton сочетает  в  себе  удобство  в  использовании  со  способностью  работать  на  многих 

платформах,  поскольку  реализован  с  учетом  особенностей  всех  операционных  систем.Phyton 

является удобным языком для разработки прототипов. За несколько минут в нем можно разработать 

прототипы, для которых в других языках потребовалось бы несколько часов.  

 

Основные преимущества[5]: 

1.  Phyton  является  легкость  программирования  на  нем,  поскольку Phyton не  обладает  богатым 

синтаксисом и позволяет разработать проект, при небольшом количестве программистов. 

2.  В Phyton программист может обойтись без выполнения многих задач, обязательных в других 

языках. В связи с этим сокращается стоимость разработки и сопровождения продукта.  

3.  Phyton  имеет  способ,  позволяющий  интерактивно  проверить  и  модифицировать 

разрабатываемый код.  

4.  Phyton  не  только  работает  на  многих  системах,  но  и  имеет  одинаковый  интерфейс  на 

различных платформах. Его проект не привязан  к конкретной операционной системе, поскольку он 

написан на переносимом языке ANSIC.  

Описание функционирования (рис. 3): 

340 

При  открытии  главной  страницы  открывается  форма  с  авторизацией  и    описанием 

логистического центра, после ввода пароля пользователя открывается страница с личными данными 

клиента.  При  нажатии  «Товар»  открывается  страница  сведений  о  товаре.  При  нажатии 

«Производитель» открывается страница сведений о производителе.  

Страница  поиска  по  производителю  позволяет  выбрать  одного  из  предоставленных 

производителей и получить консалтинговую услугу относительно него, а так же возможность выбора 

товара  для  следующего  заказа.  Страница  поиск  по  товару  позволяет  выбрать  один  из 

предоставленных  товаров  и  получить  консалтинговую  услугу  относительно  него,  а  так  же 

возможность  выбора  товара  для  следующего.  Нажав  кнопку  «произвести  заказ»  открывается 

страница  заказа  товара.  На  странице  заказа  товара  находятся 2 кнопки: «В  личный  кабинет», 

«Произвести заказ». При нажатии на кнопку «Произвести заказ» делается выбор системы оплаты  и 

заполняется новая запись в таблицу «Client», содержащую информацию о заказчиках.

 

 

 

 

Рисунок 3 – Схема сайта 

 

Развитая  система  логистического  центра  позволяет  сокращать  цепи  поставок,  оптимизировать 

потоки.  Предприниматели  стали  уделять  внимание  не  только  самому  товару,  но  и  качеству  его 

поставки.  Денежные  средства,  вложенные  в  сферу  распределения,  стали  влиять  на  положение 

поставщика  на  рынке.  Применение  и  развитие  логистики  стало  возможным  благодаря  внедрению 

компьютерных  технологий,  которые  позволили  управлять  материальными  и  информационными 

потоками на всех этапах перемещения.  

Созданный  логистический  центр  позволяет  совершенствовать  транспортную  деятельность,  в 

частности,  увеличению  качества  поставки  продукции,  поскольку  несколько  предприятий  смогут 

продавать свой товар на одном рынке, что приведет к увеличению конкурентоспособности каждой из 

них. В то же время клиентам будет представлен консалтинг перед выбором товара. 

 

 

341 

ЛИТЕРАТУРА 

1. 

Никифоров В.В. Логистика. Транспорт и склад в цепи поставок:-М.: ГроссМедиа, 2008. -192с. 

2. 

http://edu.dvgups.ru/METDOC/GDTRAN/YAT/STATION/OSN_LOGIS/METOD/U_P/WEBUMK/frame/2.h

tm -классификация логистических центров. 

3. 

http://www.integprog.ru/press-centre/publications/81-lc3? – концепция  информационного-логистического 

центра. 

4. 

Кузнецов С. Д. Основы баз данных. — М.: БИНОМ, 2007 - 484 с. 

5. 

Лесса Андре. Python. Руководство разработчика. — СПб.: ДиаСофтЮП, 2001. – 682с. 

 

REFERENCES 

1.  Nikiforov V.V. Logistika. Transport i sklad v tsepipostavok:-M.: GrossMedia, 2008. -192s. 

2.  http://edu.dvgups.ru/METDOC/GDTRAN/YAT/STATION/OSN_LOGIS/METOD/ 

U_P/WEBUMK/frame/2.htm -klassifikatsiyalogisticheskihtsentrov. 

3.  http://www.integprog.ru/press-centre/publications/81-lc3? – kontseptsiyainformatsionnogo-

logisticheskogotsentra.  

4.  Kuznetsov S. D. Osnovyibazdannyih. — M.: BINOM, 2007 - 484 s. 

5.  Lessa Andre. Python. Rukovodstvorazrabotchika. — SPb.: DiaSoftYuP, 2001. – 682s. 

 

Пономарев Р.А., Волобуева О.П. 

Логикалық орталық үшін Web-программа 

Түйіндеме.  Берілген  жумыста  логистикалық  орталықтарға  шолу  кептірілген,  олардың  жіктелуі,  қызмет 

ету үшін қажеттітехникалық жатдықтар кешенің көрсетілген. SQL-МББЖ-нің реляциялық құрылымы таңдалып, 

олардың  артықшылықтары  мен  кемшіліктері  көрсетілген.  Клиент-серверлік  архитектура-жағдайындағы 

клиентке тауар сату сызбасы усынылған. 

Түйін  сөздер:  ақпараттық-логистикалық  орталық,  транспорт  логистикалық  орталық,  ДҚ  реляциялық 

құрылымы, архитектура "клиент-сервер", Python алгоритмдік тілі, SQL-МББЖ, web- аддендум. 

 

Ponomarev R.A., Volobuyeva O.P. 

Development of web-applications for logistics center 

Summary. An overview of existinglogistics centersclassification, listeda set of technicalresourcesrequiredfor the 

operation oflogistics center. Were selectedrelationaldatabase structuresandSQL-DBMS with a list ofadvantages and 

disadvantages.The circuitoperation, sells goods toclient, in aclient-server architectureusinga multi-usertechnology. 

Key words: information logistic center, relational database structure, transportlogistic center,"Client-server" 

architecture, algorithmic languagePython,SQL- DBMS, web-application 

 

 

ƏОЖ 004.928 

 

Раймбаева М.Е., магистрант, Ауелбеков О.А. 

Қ.И.Сəтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті 

Алматы қ., Қазақстан Республикасы  

makpal_11_90@mail.ru 

 

3D КЕҢІСТІГІНДЕ АНИМАЦИЯЛЫҚ ВИДЕОРОЛИКТЕРДІ ҚҰРУ НЕГІЗІ 

 

Аңдатпа.  Бұл  мақалада  қазіргі  заман  талабына  сəйкес  келетін  əрі  үлкен  сұранысқа  ие,  үш  өлшемді 

кеңістіктегі  анимациялық  видеороликтерді  құру  негізі,  оның  жалпы  сипаты,  анимациялық  видеороликтердің 

орналасуы жəне олардың құрамы мен рəсімдеу түріне шолу қарастырылады. 

Түйін  сөздер:  анимация,  компьютерлік  графика, 3D-модельдеу,  анимациялық  видеоролик,  үш  өлшемді 

кеңістік. 

 

Бүгінде 3D анимациялық  видеороликтерге,  кинофильмдерге,  компьютерлік  ойындарға, 

телевизиялық  қойылымдар  мен  мультипликацияға  деген  үлкен  сұраныстың  болуы    ақпараттық 

технологиялардың қарқынды дамуына əкеліп соғуда.   

Компьютерлік  графика  саласында  түрлі  салалар  үшін  жарнамалық  роликтер,  видеоклиптер, 

сайттардың  дизайнын    жасау,  яғни  қарапайым  анимациядан  бастап,  күрделі 3D кинолар  мен 

видеоэффектілерді құруға дейін түрлі қолданысқа керекті дүниелерді дайындауға үлкен мүмкіндік бар.  

Компьютерлік  ойындар  мен  ұялы  телефондарға  арналған  ойындардың  бəрі  көптеген 

объектілерді  (əскер,  қару-жарақ,  техника  жəне  т.б.)  құруды  қажет  етеді.  Осындай  керемет 

туындыларды жасап шығару үшін үш өлшемді кеңістікте түрлі программалар арқылы іске асуда. 

342 

Үш  өлшемді  графика (3D  –  ағылшынша three  dimensions —  «үш  өлшем»)  үш  өлшемді 

кеңістіктегі объектілерді жүзеге асырады.  Үш өлшемді компьютерлік графика кинода, анимациялық 

бейнелерде, мультфильмдерде жəне компьютерлік ойындарда кеңінен қолданылады.   

3D-графикадағы  барлық  визуалды  түрлендірулер  матрицамен  басқарылады.  Компьютерлік 

графикада үш түрлі матрица қолданылады: 

– бұрылыс матрицасы; 

– қозғалыс матрицасы;  

– масштабтау матрицасы. 

Үш  өлшемді  кеңістіктегі  анимациялық  бейнелерінің  қозғалысына  дыбыс,  жарық  жəне  эффект 

сияқты түрлі əрекеттерді қосу арқылы өңдеу  негізінде қалыптасатыны белгілі. 

Анимациялық  видеороликте  классикалық  видео  түсірілімдердің  сəйкес  келетін 3D анимация 

технологиясымен  тізбектелінеді.  Бұл  деген  сөз  кез  келген  бейнені  шынайы  кейіпке  келтіру  болып 

табылады.  

3D  кеңістігінде  модельдеуге,  анимациялауға  жəне  визуализациялауға  арналған  көптеген 

бағдарламалар  бар.  Оның  ішінде  түрлі  кинофильмдерді  жəне  анимациялық  видеороликтерді,  

телевизиялық  қойылымдарды,  қазіргі    заманғы  компьютерлік  ойындар  презентацияланатын 

материалдарды  құруға  арналған  үлкен  өнімділікті  құралдары  да  жеткілікті.  Олардың  негізі 3D 

модельдеу,  анимация,  визуализация  жəне  эффектілер  құруға  арналған  толық  функционалды  шешім 

бола алады.  

3D  кеңістігінде  жұмыс  жасайтын  бағдарламалардың  жаңа  нұсқаларында  бейнелерді  тез  жəне 

дұрыс  жасауға,  компьютерлік  графика  эффектілері  мен  қызықты  ойындар  құрастыруға  құралдар 

іздейтіндер сөзсіз өз бағаларын береді. 

3D анимация – бұл уақыт кеңістігі аралығында 3D модельдердің автоматтану арқылы түрленуі, 

қалыптасуы, белгілі бір негізге келуі болып табылады. 

3D  кеңістігіндегі  анимация – бұл  үш  өлшемді  кеңістіктегі  объектілердің,  жарықтардың, 

материал немесе камераның белгілі бір уақыт аралығында əртүрлі өзгеріске келуі.  

3D кеңістігінде қалыптасатын анимациялар негізінен үш тəсіл бойынша жасалады. Бірінші жəне 

ең қарапайымы  - бұл бүтін объектінің ешбір өзгеріссіз қалыптасуы мен негізге келуі. 

Екіншісі – бұл динамикалық негіз арқылы белгілі бір қалыпқа келу болып табылады. 

Үшіншісі – ең  күрделі  əрі  ерекше  сипатта  қолданысқа  енетін  объектілердің  анимация  үшін 

қолданылуы, яғни қаңқа түріндегі анимация жатады. 

Өз кезегінде, 3D кеңістігінде анимацияларда үш түрлі əдіс тұрақты түрде қолданылады: кілттік 

кадр бойынша анимация, қисық қозғалысты анимация, траектория бойымен алынған анимация. 

3D кеңістігіндегі кілттік кадр бойынша алынған анимация өз қағидасына сəйкес дəстүрлі түрдегі 

аниматорлар  жұмысына  өте  ұқсас  болып  келеді,  мысалы,  бас  суретші  сурет  салуда  басты  кілттік 

кейіпкерді салатын болса, ал көмекші суретшілер аралық кадрдағы кескіндерді салуы.  

3D-модельдеу дегеніміз – үш  өлшемді  кеңістікте  объект  моделін  құру  үрдісі  болып  табылады.   

3D-модельдеудің негізі – қажетті объект кескінін көлемді сипатта қалыптастыру арқылы өңдеу. Үш 

өлшемді графиканың көмегімен нақты сипатты қалыптастырып, тиісті объектінің жаңа түрін құру. 

Анимация (француз сөзінен алынған animation – тірілу, жан бітіру) немесе мультипликация – бұл 

объектінің,  жарықтың,  материалдың  жəне  камераның  белгілі  бір  уақыт  аралығында  əр  түрлі 

жағдайға өзгеруі. Негізгі анимация түрлері: 

– 

 объектіні қалыптастырушы анимация (масштабтау, орын ауыстыру, қалыптастыру); 

– 

 камера анимациясы; 

– 

 техникалық үрдіс анимациясы; 

– 

 объектілердің динамикалық сипатау анимациясы; 

– 

 кескіндеу анимациясы; 

– 

 динамикалық симуляция анимациясы. 

Компьютерлік  анимация – экран  дисплейінде  бейненің  қозғалысын  алу  мүмкіндігі.  Мұнда 

суретші  экранда  бейненің  басынан  соңына  дейінгі  əрекетін  компьютерге  салады  да,  олардың 

математикалық сипатын береді.  

Мультимедиа – бұл  жоғары  сапалы  бейненің  компьютер  экранында  дыбыспен  сəйкестеліп 

бірігуі. 

Компьютерлік  графика  ұғымы  компьютер  көмегімен  суреттер  мен  сызбалардың  құрылуы 

екендігі  түсінікті  болса,  ал  компьютерлік  анимация – компьютерлік  сурет  əрекеттерінің  немесе 

моделінің  сəйкесінше  кеңінен  қолданылуы  болып  табылады.  Жалпы  компьютерлік    анимация – 

компьютер көмегімен құрылатын анимация.  

343 

Кез  келген  анимациялық  видеороликті,  мультфильмді  немесе  киноны  қарағанда  статикалық  

бейнелердің  (кадрдың)  бірінен  соң  бірі  тез  алмасуы  байқалады.  Осылайша,  адам  көзі  бір  кадрдің 

басқа  кадрге  қалай  ауысқандығын  көре  алмайды.  Жеке  фильм  кадрлары,  компьютерлік  анимация, 

сол  сияқты  графика  анимация  түріне  байланысты  болады.  Ол  кадрланған  немесе 

трансформацияланған деп аталады.  

Кадрланған анимация жеке бейнелердің бір-бірінен жоғары жылдамдықта алмасып, сақталатын 

кадрлар жиынтығын береді.  

Кадрланған  анимацияның  басты  артықшылығы  құрудағы  көрінушілік  негізі  жəне 

шығармашылықтағы үлкен мүмкіндігі. Ал кемшілігі фильмді құрудағы үлкен еңбекті қажетсінуі жəне 

сандық түрде кадрланған анимацияны сақтаудағы мəселелердің орын алуы. 

Анимациялық  видеороликтердегі  əрбір  кадр  сақталу  барысында  компьютер  жадының 

кеңістігінде белгілі бір орын алады. Сондықтанда оны қысылған түрде сақтау керек. 

Трансформацияланған  анимация  кадрланған  анимациядан  айырмашылығы – мұндағы  кадрлар 

жеке-жеке  сақталмайды.  Оны  құру  үшін  екі  кадр  құрылары,  яғни  алғашқысы  жəне  соңғысы.  Бұл 

кадрлар 

кілттік, 

ал 

қалғандары 

кілттік 

кадрлар 

негізінде 

қалыптасатын 

болады. 

Трансформацияланған анимация векторлық  графика негізінде құрылады. 

Анимация кадры  бейнелердің бірнеше бөліктерінен тұратын. Кадрлар бірі екіншісіннің орнын 

белгілі  бір  жылдамдықпен  алмастырып  отырады,  нəтижесінде  объектілер  бізге  қозғалатын  сияқты 

көрінеді.  Көрсету  жылдамдығы  кадрда  есептеледі.  Көрсету  жылдамдығы  мен  визуализацияланатын 

кадрлар саны анықталғаннан кейін, кадрлар тізбегінің визуализациясын бастауға болады. 

Анимация кадры бейнелердің бірнеше бөліктерінен тұратын. Мұндағы  кадрлар бірі екіншісінің 

орнын белгілі бір жылдамдықпен алмастырып отырады. Нəтижесінде объектілер қозғалатын сияқты 

көрінеді.  Көрсету  жылдамдығы  кадрда  жеке-жеке  есептеледі.  Көрсету  жылдамдығы  мен 

визуализацияланатын  кадрлар  саны  анықталғаннан  кейін,  кадрлар  тізбегінің  визуализациясын 

бастауға болады. 

Анимацияға  негізінен  объектіні  немесе  бейнелерді  жандандыру  үшін  қажет  белгілі  бір  мінез-

құлықтар мен жеке индивидуалдық белгілер меншіктеледі. 

Анимация кадрлар деп аталатын, қозғалмайтын суреттер тізбегі болғанмен, адамның қабылдауы 

көру  инерциясымен  қамтамасыздандырылған.  Бұл  адам  көзінің  суретті  көру  нүктесі  өзгергеннен 

кейін жарты секундтан кейін нақты көру инерциясы ғана қозғалыс пен қозғалыссыздықтың арасында 

көпір  жасайды.  Суреттің  экранға  шығару  жылдамдығы  кадрларды  ауыстыру  жиілігімен    жəне 

секундына кадрлармен (frames per second – fps) өлшенеді. 

3D кеңістігіндегі анимацияны басқару үшін көптеген программаларда кадрлау (keyframmg) деп 

аталатын  əдісі  қолданылады  жəне  сол  арқылы  объектілер  кілттік  кадрларға (keyframe) сəйкесінше 

негізгі  позицияларды  орналасады.  Аралық  суреттерді (tweening) тұрғызу  көмегімен  компьютер 

объектінің орналасуын есептейді де нəтижесінде объект бір позициядан екінші позицияға өтеді. 

Бірақ  анимацияның  мақсаты  тек  қана  көрініс  бойынша  қозғалуымен  шектелмейді.  Анимация 

негізінен  объекті  немесе  бейнелерді  жандандыру»  үшін  қажет,  яғни  суық,  жансыз,  математикалық 

объектіге мінез-құлық белгілері жəне жеке индивидуалдық белгілер меншіктеледі. 

Видеоролик – қазіргі  заманғы  жобаны  көрсетудің  ең  эффектілі  түрі.  Жалпы,  видеороликте 

классикалық  видео  түсірілімдердің  сəйкес  келетін 3D анимация  технологиясымен  тізбектелтін 

болады.  Бұл деген сөз жобаны шынайы кейіпке келтіру болып табылады. 

3D  анимация  видеороликтің  құрылу  жұмысының  бір  бөлігі  болып  келеді.  Алайда,  видеоролик 

тек қана анимация негізінде құрылған болса, онда ол анимациялық деп аталынады.  Əдетте, мұндай 

видеороликтер  үрдісті  ашуға  немесе  технологиялық  презентацияларға  қолданылады. 3D 

анимацияларды модельді құруға жəне объектілер кескінін визуализациялауға алады.  

3D-визуализация – бұл  үш  өлшемді  модель  негізіндегі  статикалық  бейнелер.  Ол  жобаны 

барынша жақсы көркемдеуге мүмкіндік береді.  

Анимациялық  видеороликтердің  орналасуы  жəне  олардың  құрамы  физикалық  тасушылар  саны 

мен  рəсімдеу  түріне  де  байланысты  болады.  Олардың  орналасуына  жəне  рəсімдеу  элементтерінің 

арасында бір-бірінен айырмашылық болмауы керек.  

Анимациялық видеороликтердің негізгі элементтері:  

– 

 тақырыбы;  

– 

 авторлары туралы қысқаша мəліметтері;  

– 

 шығу деректері;  

– 

 авторлық құқықты қорғау белгісі; 

– 

 жүйелік талаптары жəне т.б. ақпараттар. 

344 

3D-анимациялар  нақты  сипаттағы  шынайылылықты  келтіргенімен,  барынша  жарық  əрі  айқын 

түрдегі модельдерді ұсынады. 

3D  модельді  жасау  қызықты  үрдіс  болғандықтан  өзіңнің  қиялыңды,  қағазға  түсірілген 

арманыңды  жасауға  мүмкіндік  бар.  Үлкен  модельді  құрастыру  алдында  үлкен  дайындық  қажет. 

Дайындыққа мыналар кіреді: құрылымын толық анықтау, материалдар мен текстураларды дайындау, 

сонымен қатар мүмкін объектінің өлшемін нақтылау керек.  

3D  модельді  жасаудың  бірнеше  əдістері  бар.  Оның  əрқайсысы  уникальді  жəне  білімді  талап 

етеді. Сонымен қатар, ол сол модельдеу үрдісі жүретін бағдарламаға да байланысты. Ереже бойынша 

əртүрлі  бағдарламалық  кешендерде  модельдерді  құрастыруға  арналған  ұқсас  əдістері  болса,  ал 

өзгешелік модельдеу құрылғыларын қолдану ыңғайлылығына байланысты сезіледі. 

3D  жүйесі  кез  келген  өзгерісті  сəйкесінше  автоматты  түрде  қалыптастыруға  болатын  үштік 

координаттармен  жұмыс  жасауын  қамтамасыз  етеді.  Өзінің  үш  өлшемді  кеңістігіндегі  құрылымдық 

тізбектелуі,  алдымен, 3D түріндегі  құрылатын  болса,  содан  кейін  автоматты  түрде  екі  өлшемді 

кеңістікте генерациядан өтетін болады. Кейбір жүйелер бойынша үш өлшемді кеңістіктегі жобаның 

сипаты  қайта  түрлендіру  қабілетіне  ие  болып,  қосымша  негіз  арқылы  қайта  жұмыс  жасау 

механизміне ене алады. 

3D  негізіндегі  бағдарламалар  модельдеу,  анимация,  визуализация  жəне  эффектілер  құруға 

арналған  толық  функционалды  шешім  бола  алады.  Сол  сияқты,  компьютерлік  ойындарды, 

телебағдарламаларды  даярлау,  киноиндустрия  саласында  алдыңғы  қатардағы  мамандарының 

қолданысына ие болып келеді. 

3D  кеңістігінде  анимациялық  видероликтерді  құру  бағдарламаларының  жаңа  нұсқаларында 

бейнелерді  тез  жəне  дұрыс  жасауға,  компьютерлік  графика  эффектілері  мен  қызықты  ойындар 

құрастыруға  құралдар  іздейтіндер  сөзсіз  өз  бағаларын  береді.  Онда  көптеген  визуалды  эффектілер 

мен  дизайн,  арнайы  түрлі  ойындар  аумағында 3D модельдеуді,  анимациялауды  жəне  рендерингтің 

интегрирленген шешімінің арнайы кешенін ұсынады. 

Жалпы  алғанда,  кез  келген  анимациялық  видеороликті  қажеттенетін  қолданушылар  үшін    үш 

өлшемді  кеңістікте  жасалып,  өңделген  анимациялық  видеороликтің  көмегі  арқылы  қызықты 

анимациялық негізінде бейнелерді көру мүмкіндігі бар. 

 

ƏДЕБИЕТТЕР 

1 Слободецкий И.И. Основы трехмерной графики и анимации. – М: «Компьютерная литература», 2009 – 

450 б. 

2 В. П. Иванов, А. С. Батраков. Трёхмерная компьютерная графика/Под ред. Г. М. Полищука. – М.: Радио 

и связь, 1995. – 224 б. 

3 Ли Ким. 3DS Max для дизайнера. Искусство трехмерной анимации. – К.: ООО «ТИД «ДС», 2003. – 245 б. 

4 Соловьев М.М. 3DS Max 6. Мир трехмерной графики. – М.: СОЛОН-Пресс, 2004 – 169 б.  

5 Дж. Ли, Б. Уэр. Трёхмерная графика и анимация. – 2-е изд. – М.: Вильямс, 2002. – 540 б. 

6  Д. Херн, М. П. Бейкер. Компьютерная графика и стандарт OpenGL. — 3-е изд. — М., 2005. — 188 б. 

7 Бердичевский М.Н., Дмитриев В.И. Модели и методы 3D моделирования. М.: Научный мир, 2009. - 520 б. 

8 Марк Джамбруно Трёхмерная графика и анимация. – М.: Вильямс, 2002. – 459 б. 

 

Раймбаева М.Е., Ауелбеков О.А. 

жүктеу/скачать 19,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: