5-кесте
Қазақ оронимдерінің қалыптасу тәсілі
Топонимдердің қалыптасу
тәсілі (оронимдердің)
Мысалдар
Сын есім + зат есім
Сын есім түрі
Ақ + жар
(топырақты немесе ақшыл түсті жар),
Сын есім сапасы
Салқын + төбе
(климаттық ерекшеліктері)
Сын
есім пішіні және бағыты
Айыр + тау
(ұшы айыр тау),
Жалпақ + ой
(тегіс
ойпаң)
Зат есім + зат есім (сонымен
қатар, сандық мөлшерді біл-
діретін сын есім)
Ағаш + оба
(ағаш
немесе ағаш көгі бар шоқы
тау),
Айғыр + жал
(басқаларымен салыстырған-
да ауқымдылығы жағынан біршама ірі тау тіз-
бегі, «айғыр» сөзі оның ауқымын білдіреді),
Тай + төбе
(тай және төбе) кішігірім төбелер
дегенді
білдіреді
Сан есім + зат есім (соның
ішінде, санды білдіретін сын
есімдер)
Бес + тау
(жалғасқан бес тау)
, Жалғыз + төбе
(жеке тұрған төбе)
, Егіз + төбе
(бір-біріне өте
жақын орналасқан екі тау)
, Жүз + адыр
(шоқы-
лар жиынтығы)
, Қос + қорған
(қатарлас орна-
ласқан шоқылар)
Сын есім +
сын есім
Қара + ала, Жуан + сары
Сан есім + сын есім
Егіз + қара, Үш + қызыл
Зат есім +
етістік
Бата + оқы, Қой + бақ, Тірел + сай
Үстеу+ зат есім
Бөлек + тау, Көлденең + сай
Қосарланған күрделі
аттар
Жаркент + арасан, Шу + Іле, Іле + Алатау
Оронимдер төмендегі себептерге байланысты қалыптасқаны жо-
рамалданады.
Достарыңызбен бөлісу: