Қанатты сөздер Сөздің лексикалық мағыналары
жүктеу/скачать 10,48 Mb.
|
СадақҚылышДулығаМыстанҚорамсаЕртегідегі элетроды кітапшалар Диалект сөз – белгілі бір аймақта тек ауызекі тілде ғана қолданылатын сөз. Сым Шалбар Термин сөз - ғылымның, техниканың, спорттың, белгілі бір салаларына жататын сөз.Термин бір ғана мағыналы сөз болып келеді. Мысалы: лексика, фонетика, оптика, энергия, күш, қуат, синус,теорема т.б Кірме сөз – ана тілімізге шет тілінен енген сөздер. Қалам, ғылым, отан, мұғалім,абырой, мейір, парыз т.б Императрица, полковник, закон, дуга (доға), доктор, фельдшер, агроном, электр т.б. Кәсіби сөз – белгілі бір кәсіпке, шаруашылыққа, өнерге байланысты сөздер. Түйе атаулары: жампоз, кезөркеш, кердері, күрт, қаратұяқ, аңырайма. Табу сөз - қазақ дәустүрі бойынша тура айтуға тыйым салынғандықтан, бұрмалап айтылған сөз. Мысалы: ұлыма – қасқыр, жаман ауру – қылтамақ т.б Эвфемизм -дөрекі, жағымсыз сөздерді сыпайылап айту. Дисфемизм - эвфемизмге карама – қарсы тұрпайы сөз. Мылжың Боқмұрын Өсекші Өлді Ұрлықшы Жалқау Сөзуар Жас Аузы жеңіл Дүниеден өтті Сұқ қол Ақ саусақ Тұрақты тіркес - сөздердің орны әбден қалыптасқан және құрамындағы сөздерді өзгертуге, басқа сөзбен ауыстыруға келмейтін сөз тіркестері. Мысалы: Айдар тақты – әйгілі қылды, Таяқ тастам жер – жақын, Көзбен қастың арасы – лезде, Ақылға салды – ойланды т.б Фразеологиялық тұтастықтардың кейде идиомалар деп те атайды. Мысалы: Үріп ауызға салғандай (сүйкімді) деген тұрақты тіркестегі сыңарлар (үріп, ауыз, салған) жеке лексикалық мағынасынан айрылып, мүлде басқа сағынаны білдіріп тұр.Мақал – өмір құбылысын жинықтай отырып, түйінді пікір айтатын ықшам сөз өрнегі. Мысалы: Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас. Оқусыз білім жоқ, Білімсіз күнің жоқ. Мәтел – белгілі бір ойға, ұғымға астарлап, жұмбақтап айту мәні басым халық мұрасы. Мысалы: Көппен көрген – ұлы той. Әлін білмеген әлек. Кемедегінің жаны бір. жүктеу/скачать 10,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|