Анықтама. Егер X, y, z t айнымалылардың әрбір n мәндер жиынтығына w айнымалысының бір мәні сәйкес қойылса, онда w тәуелсіз n айнымалыдан функция деп аталады да, былай белгіленеді: w=F(X,y,z t)


Анықтама. z = f(x, y) функциясының x айнымалысы бойынша дербес туындысы деп, осы x айнымалы бойынша дербес өсімшенің өсімшесіне қатынасының нөлге ұмтылғандағы шегін (егер ол шек бар болса) айтады



бет3/5
Дата14.10.2023
өлшемі1,97 Mb.
#114485
1   2   3   4   5

Анықтама. z = f(x, y) функциясының x айнымалысы бойынша дербес туындысы деп, осы x айнымалы бойынша дербес өсімшенің өсімшесіне қатынасының нөлге ұмтылғандағы шегін (егер ол шек бар болса) айтады:

  • Анықтама. z = f(x, y) функциясының x айнымалысы бойынша дербес туындысы деп, осы x айнымалы бойынша дербес өсімшенің өсімшесіне қатынасының нөлге ұмтылғандағы шегін (егер ол шек бар болса) айтады:
  • Дәл сол сияқты ,

Функцияның дербес туындыларын табыңдар:

  • Функцияның дербес туындыларын табыңдар:
  • 1)
  • Шешуі: Дербес туындысын у мәні бекітілген (өзгермейтін) деп алып есептейік:
  • Ал есептегенде х мәні өзгермейді деп аламыз:
  • 2)
  • Шешуі: Бұл функцияның х аргументі бойынша дербес туындысын есептеген кезде, оны тек осы бір ғана х айнымалыдан тәуелді деп есептейміз, яғни, у мәні өзгермейді. Осы кезде функциясы х аргументіне тәуелді дәрежелік функция болады, яғни . Бұдан бізге белгілі формула бойынша . Осылайша талқылай отырып, дербес туындысын көрсеткіштік функциясынан аламыз. Сонда .
  • Мысалы:

функциялары берілсін, сонда функциясы x,у аргументтерінен тәуелді күрделі функция болады. Берілген функциялары өз аргументтері бойынша дифференциалданатын функциялар. Мына дербес туындыларды есептейік:

  • функциялары берілсін, сонда функциясы x,у аргументтерінен тәуелді күрделі функция болады. Берілген функциялары өз аргументтері бойынша дифференциалданатын функциялар. Мына дербес туындыларды есептейік:
  • x аргументіне өсімшесін берейік те, y аргументін өзгеріссіз қалдырайық, сонда u,v функциялары сәйкес өсімшелерін, ал z = f(u, v) функциясы өсімшесін алады:
  • Соңғы теіңдіктің екі жағын да -ке бөліп мынаны аламыз:
  • Егер онда себебі u, v үзіліссіз функциялар, және та
  • орындалады. Осыларды ескере отырып шекке көшсек
  • Осылайша, х-ті өзгеріссіз қалдырып у-ке өсімше берілсе
  • аламыз.
  • Көп айнымалы күрделі функцияның туындысы


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет