Анықтама. Егер X, y, z t айнымалылардың әрбір n мәндер жиынтығына w айнымалысының бір мәні сәйкес қойылса, онда w тәуелсіз n айнымалыдан функция деп аталады да, былай белгіленеді: w=F(X,y,z t)


Төмендегі функцияның дербес туындыларын табыңдар



бет4/5
Дата14.10.2023
өлшемі1,97 Mb.
#114485
1   2   3   4   5

Төмендегі функцияның дербес туындыларын табыңдар:

  • Төмендегі функцияның дербес туындыларын табыңдар:
  • Шешуі:
  • Мысалы:

функциялары берілсін. Осы күрделі функциясынан толық дифференциал алайық:

  • функциялары берілсін. Осы күрделі функциясынан толық дифференциал алайық:
  • бірақ
  • сондықтан
  • немесе
  • Осы жерде біз КАФ толық дифференциалының өрнегі (бірінші ретті дифференциал) u,v - тәуелсіз айнымалы немесе тәуелсіз айнымалылардан функция болғанына қарамастан бірдей түрде жазылатынын көрсеттік. Бұл бірінші ретті дифференциал түрінің инварианттығы деп аталады.
  • Көп айнымалы функцияның толық дифференциалы

Берілген

  • Берілген
  • функциясы бойынша оның толық дифференциалы dz-ті табу керек.
  • Шешуі: Дербес туындылар:
  • демек,
  • 2. функциясы берілген. dz- ті табу керек.
  • Шешуі:
  • болғандықтан,
  • Мысалы:

z = f(x,y) функциясының бірінші ретті дифференциалы - функцияның толық өсімшесінің аргументтер өсімшелеріне қатысты сызықты бөлігі аталады:

  • z = f(x,y) функциясының бірінші ретті дифференциалы - функцияның толық өсімшесінің аргументтер өсімшелеріне қатысты сызықты бөлігі аталады:
  • z=f(x,y) функциясының II ретті дифференциалы оның I ретті дифференциалынан x,y айнымалыларының функциясы ретінде (dx,dy бекітілген мәндерінде) алынған дифференциал, яғни:
  • Ескерту. dz тек x,y айнымалыларынан функция ретінде қарастырылады. Дербес туындыларынан дифференциал есептеу кезінде x,y тәуелсіз айнымалыларынан өсімшелер dz өрнегіндегідей болады, яғни сәйкес мыналарға тең болады: dx, dy.
  • Сонымен екінші дифференциалдың түрі мынадай:
  • Соңғы теңдіктен кейінгі өрнекті неғұрлым ықшам түрде жазу үшін, мынадай символ енгізіп оны дифференциалдау операторы деп атайық. Бұл операторды z функциясына қолдансақ, оның дифференциалын аламыз:
  • Жоғары ретті дифференциалдар


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет