15
өліміне әкелетін қан кету және малдың иннервациясын тоқтатуға
көмектеседі.
Шашы. Ірі қара малдың барлық денесі жүнмен қапталған. 1 см теріде
бұл малдарда 2500-ге дейін және одан да көп шаш болуы мүмкін. Терінің
үстіңгі бөілігінде орналасқан шаш бөлігін стержен деп аталады, ал терінің
ішіндегі бөлігі – тамыр, ол қан капилярларымен қапталған. Тамыр шаштың
түйініне ауысады, ал шаш түйінің ішінде шаштың бүртігі орналасқан. Әрбір
шаш өзіндік бұлшықеттен, май бездерінен тұрады, бұл оған түзелуге
мүмкіндік береді.
Құрылымы бойынша шаштың негізгі 4 түрі жіктеледі: остевые (дененің
қаптаушы қысқа шаштары және құйрықтың соңындағы ұзын шаштар),
үлпілдек (остевыйдың айналасындағы және оны қаптап тұрған шаштар),
ауысралы, вибрис немесе сезімтал шаштар (ерін бөлігіндегі тері шаштары,
танау, иек және қас).
Ірі қара малда басқа малдар сияқты дене қаптамаларының ауысу үрдісі
болып тұрады. Оған қоса, шаштар мен жүн қабаттарының толық және
жекеше ауысымдары болады (сезімтал шашатардан басқасы). Түлеген кезде
тері қалыңдайды, бұрыңғыға қарағанда жұмсарады, көбінесе эпидермис қара
мал бөлігі қайта қалпына келеді. Физиологииялық және патологиялық түлеу
түрлеріне жіктеледі. Жүн қабықтарының физилогиялық ауысуын 3 түрге
бөледі: жастық, маусымдық және компенсациялық.
Достарыңызбен бөлісу: