«Сырғанақ»
|
Ұзақ күшті, ауыздық ауа ағынын дамыту
|
ақпан
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Жолақты үрлеу»
|
Жалпақ тілді күрек тәрізді астыңғы ерінге қойып, жайлап және ұзақ үрлеу.
|
ақпан
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Сиқыр»
|
Тілді «кесе» тәрзді бүгіп үрлеу, астыңғы таңдай қозғалмау керек.
|
наурыз
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Қақпаға доп соғайық»
|
Ерінді түтікше тәрізді созып үрлеу, ауа ағыны тілдің ортасынан шығады
|
наурыз
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Гүл»
|
Демді мұрынмен ішке тартып, ауыздан шығару-
а-а-а деп дыбыс шығарып
|
сәуір
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Кеме»
|
Ауызды сәл ашып бір ырғақпен ұзақ Ы-Ы-Ы-Ы-Ы деп дыбыс шығару.
|
сәуір
|
8-10 секунд
Үзіліс жасап отырып
|
«Шарлар»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау ауа ағынын дамыту, ерін бұлшық еттерін жаттықтыру.
|
мамыр
|
8-10 секунд
Үзіліс жасап отырып
|
«Үйректер»
|
Ауа ағынын үнемдеп дұрыс бағытта пайдалану, ерін бұлшық еттерін дамыту
|
мамыр
|
8-10 секунд
Үзіліс жасап отырып
|
Мұғалім-логопед: Г.Б.Оспанова
Тыныс алу жаттығулары
|
Мақсаты
|
Өткізілетін мерзімі
|
Жаттығулардың орындау ұзақтығы
|
«Жапырақтар»
|
Қалықтау, жеңіл ауыздық ауа ағының дамыту, еріннің бұлшық еттерін жаттықтыру.
|
қыркүйек
|
5 секунд
2-3 қайталау.
|
Мұрынға арналған дем жаттығулар
|
Кезек-кезек оң жақ, сол жақ мұрынның қанатын жауып тұрып демді тартамыз да, мұрынымызды ашып демді толық мұрынннан шығару. Дұрыс дем алып, ақырын дем шығару,жаттығу жасағанда иықты көтермей дұрыс ұстауға дағдыландыру.
|
қазан
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Жел»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағының дамыту.
|
қараша
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Көбелектер»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағының дамыту, еріннің бұлшық еттерін жаттықтыру.
|
қараша
|
6-8 секунд
ұзіліс жасап отырып
|
«Ұлпа қар»
|
Ерінді түтікше тәрізді,созып ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағының дамыту.
|
желтоқсан
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Шаңғымен келе жатқан адам»
|
Ерінді түтікше тәрізді,созып ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағының дамыту.
|
желтоқсан
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
Тыныс алу жатығуларының даму жоспары ортаңғы топ
«Шам үрлеу»
|
Жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып бүйірлерін көтеріп түтікшеге ұқсатып тұрып үрлеу
|
қантар
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Сырғанақ»
|
Ұзақ күшті, ауыздық ауа ағыңын дамыу
|
ақпан
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Жолақты үрлеу»
|
Ерінді түтікше тәрізді,созып ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағының дамыту.
|
ақпан
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Сиқыр»
|
Жалпақ тілді күрек тәрізді астыңғы ерінге қойып, жайлап және ұзақ үрлеу.
|
наурыз
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Қақпаға доп соғайық
|
Ерінді түтікше тәрізді созып үрлеу, еріннің бұлшық еттерін дамыту
|
сәуір
|
5 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Гүл»
|
Демді мұрынмен ішке тартып, ауыздан шығару- жұпар иісті гүлді көріп, иісін сезгендей.
|
сәуір
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Жылжы қайық»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту.
|
мамыр
|
6-8 секунд
ұзіліс жасап отырып
|
Мұғалім-логопед: Г.Б.Оспанова
Тыныс алу жаттығулары
|
Мақсаты
|
Өткізілетін мерзімі
|
Жаттығулардың орындау ұзақтығы
|
«Күзгі жапырақтар»
|
Қалықтау, жеңіл ауыздық ауа ағынын дамыту, еріннің бұлшық еттерін жаттықтыру.
|
қыркүйек
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
Мұрынға арналған дем жаттығулар
|
Дұрыс дем алып, ақырын дем шығару,жаттығу жасағанда иықты көтермей дұрыс ұстауға дағдыландыру.
|
қазан
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Жел»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту.
|
қараша
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Көбелектер»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту, еріннің бұлшық еттерін жаттықтыру.
|
қараша
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Шай суыту»
|
Ерінді түтікше тәрізді созып, үрлеу.
|
желтоқсан
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Шам үрлеу»
|
Ерінді түтікше тәрізді созып, үрлеу.
|
желтоқсан
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Ұлпа қар»
|
Ерінді түтікше тәрізді созып,ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту.
|
қантар
|
3 секунд
|
«Шаңғымен келе жатқан адам»
|
Ерінді түтікше тәрізді созып, ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту.
|
қантар
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Сырғанақ»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту.
|
қантар
|
3 секунд
|
Тыныс алу жаттығуларының даму жоспары кіші топ
«Жолақты үрлеу»
|
Ерінді түтікше тәрізді,созып ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту.
|
қантар
|
3 секунд
|
«Ғажайып түс көрейік»»
|
Балаға дұрыс дем алып, дем шығаруға үйретуді қалыптастыру.
|
ақпан
|
4-6 секунд
ұзіліс жасап
|
«Біз демаламыз»
|
Балаға дұрыс дем алып, дем шығаруға үйрету: ақырын, жеңіл, бірқалыпта, терең.
|
ақпан
|
4-6 секунд
ұзіліс жасап
|
Мұрынға арналған дем жаттығулар
|
Дұрыс дем алып, ақырын дем шығару,жаттығу жасағанда иықты көтермей дұрыс ұстауға дағдыландыру.
|
наурыз
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Сиқыр»
|
Ерінді түтікше тәрізді созып үрлеу, еріннің бұлшық еттерін дамыту
|
наурыз
|
|
«Гүл»
|
Демді мұрынмен ішке тартып, ауыздан шығару- жұпар иісті гүлді көріп, иісін сезгендей.
|
сәуір
|
3 секунд
2-3 қайталап жасау
|
«Үйректер»
|
Ауа ағынын үнемдеп дұрыс бағытта пайдалану, ерін бұлшық еттерін дамыту
|
сәуір
|
5 секунд
|
«Жылжы қайық»
|
Ұзақ,күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту,
|
мамыр
|
5 секунд
|
«Стақан ішіндегі толқын»
|
Ұзақ күшті, ауыздық ауа ағынын дамыту, түтікше арқылы стақан ішіне үрлеп дыбыс шығару.
|
мамыр
|
5 секунд
|
Мұғалім-логопед: Г.Б.Оспанова
«Шаңғымен келе жатқан адам»
Орындау тәсілі: Күлеміз, тісімізді көрсетеміз, аузымызды сәл ашып, ерінді түтікше тәрізді созып, «шаңғы» теуіп келе жатқан адамға көмектесеміз
Логопед балаға кішкене бір уыс мақта береді. Бала алақанына мақтаны қойып, үрлеп қолдан ұшырады. «Бұл - ұлпа қар. Қар қалай ұшады?»
Орындау тәсілі: Күлеміз, тісімізді көрсетеміз, аузымызды сәл ашып, ернімізді түтікше тәрізді созамыз, тілмен түтікше жасап, тілді күрекшеге ұқсатып, қолымызға қонған ұлпа қарды үрлеп ұшырамыз (ауа ағыны ауыздан, тілдің дәл ортасынан, тілдің екі бүйірінен шығады)
«Ұлпа қар»
Мақсаты:Ұзақ, күшті, қалықтау ауа ағынын дамыту
Орындау тәсілі:
1. Ерінді түтікше тәрізді созып үрлеу (ауа ағыны ауыздан шығады)
2. Тілді түтікше тәрізді созып үрлеу (ауа ағыны тілдің ортасынан шығады)
3. Ауызды ашып, тілдің ұшын сәл тістеп үрлеу (ауа ағыны тілдің екі бүйірінен шығады)
«Көбелек ұш»
Ара бір гүлден екінші гүлге ұшып жүр –ж-ж-ж-ж-ж
Орындау тәсілі:
Ауызды сәл ашып, бір ырғақпен ұзақ Ж-Ж-Ж-Ж деп дыбыс шығару
«Аралар»
Мақсаты: Ұзақ, күшті, қалықтау ауа ағынын дамыту, ерін бұлшық еттерін жаттықтыру.
Орындау тәсілі:
1. Ерінді түтікше тәрізді созып үрлеу (ауа ағыны ауыздан шығады)
2. Тілді түтікше тәрізді созып үрлеу(ауа ағыны тілдің ортасынан шығады)
«Сиқырлы ағаш»
Орындау тәсілі:
1. Түтікшеге жайлап үрлеп, түйіршікті ұшырып сиқыр жасап ойнау
2.Күлеміз, тісімізді көрсетеміз, аузымызды сәл ашып, ернімізді «түтікше» тәрізді созып түйіршікке жайлап үрлейміз. Қарашы қалай түйіршік әдемі сенің ерніңнен ұшады.
3.Күлеміз, тісімізді көрсетеміз, аузымызды сәл ашып, жалпақ тілді күрек тәрізді астыңғы ерінге қойып, жайлап және ұзақ «күрекше» түйіршікке үрлейміз.
4. Күлеміз, тісімізді көрсетеміз, аузымызды сәл ашып,тілді «кесе» тәрізді бүгіп, үстіңгі ерінге көтеріп, жылдам мұрынның ұшына үрлейміз. Қарашы қалай түйіршік әдемі жоғары көтеріледі.
«Сиқыр»
Арыстан ырылдайды –р-р-р-р-р.
Орындау тәсілі: Күлеміз, тісімізді көрсетеміз, аузымызды ашып тілдің ұшын алдыңғы үстінгі тістердің артына қойып, бір ырғақпен ұзақ Р-Р-Р-Р- деп дыбыс шығару
Ауа ағыны тілдің екі бүйірінен шығады.
«Арыстан»
Ойын:
«Теңізге кемемен саяхатқа шығу»
Мақсаты: Ұзақ, күшті, қалықтау, ауыздық ауа ағынын дамыту, еріннің бұлшық етін жетілдіру. Балаларға ауа ағынын ойын барысында жеңіл, қалықтап, үнемдеп, дұрыс пайдалануға қалыптастыру. Сөздіқ қорына жаңа сөз енгізу арал, желкен.
Ойын шарты: Мынау ойын алаңында 6 арал тұр, 6 кеме тұр.Әр ойыншы ойнар алдында өзіне кеме таңдап алады, кемелердің желкені әр түрлі және соған сәйкес 1 үлкен ту, 5 кішкентай ту алады.
Ойын тоқтатылады 3 себептен:
- кеме тоқтап қалса теңізде
- ойыншы әрі қарай үрлей алмаса.
- кеме батып кетсе (апатқа ұшыраса)
Ойынды балалар бір-бірден кезектесіп ойнайды.Ойынды жақсы ойнап аралдарға саяхат жасап қайтқан баланы мақтау.
Видео:
1.Ашық сабақ «Ауа ағынын дамыту жаттығулары»
2.Ойын «Теңізге кемемен саяхатқа шығу»
Назарларыңызға рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |
