Астана, 2015 КƏсіби қазақ тілі

5
Кәсіби қазақ тілі
І БӨЛІМ
1-сабақ
ЖАҺАНДАНУ
Жаһандану ұғымы XX ғасырдың 80-жылдары АҚШ-та қолда-
ныла бастады. Алғашқыда «Шекарасыз әлем», «Біртұтас әлем», 
«Біртұтас экономика» деген атаулармен түсіндірілді. Жаһандану 
(латын  тілінде  «globus»  –  шар)  қазіргі  әлемнің  барлық  салала-
рының өзара қатынастарын қамтиды. «Жаһандану» (орыс тілін-
де  «глобализация»,  ағылшын  тілінде  «globalization»)  терминін 
алғаш рет 1983 жылы американдық экономис Т.Левитт «Harward 
Business Review» журналында ұсынған болатын. Терминді енгіз-
генге дейін жаһанданудың көптеген аспектілерін ХХ ғасырдың ор-
тасында Уолт Ростоу, Дэниел Белл, Алвин Тофлер т.б. ғалымдар 
зерттеген. Жаһандану дегеніміз халықаралық қатынастарды бір-
келкілендіру, яғни бір-бірімен тығыз экономикалық, ғылыми-тех-
никалық,  әлеуметтік,  саяси,  мәдени  т.б.  байланыстағы  біртұтас 
адамзат қауымдастығының қалыптасуы. Бүгінде кез келген мем-
лекет  оқшау  өмір  сүре  алмайды.  Олар  әлемдік  қауымдастықта
дамиды. Бұл – жаһанданудың нәтижесі.
Жаһанданудың басты мақсаты – дамудың біркелкілігіне жету. 
Жаһандануда технология дамыды, модернизация құлаш жайды, 
ақпараттық кеңістік кеңейді. 
Жаһанданудың төмендегідей негізгі құрамдас бөліктері бар:
– “менталдық” немесе мәдени жаһандану; 
– экономикалық жаһандану; 
– аумақтық жаһандану;
– ақпараттық-коммуникациялық жаһандану;
– этникалық жаһандану.

6

жүктеу/скачать 3,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: