Ақтөбе 2008 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 0,69 Mb.
|
Учебник психология на каз.
- Бұл бет үшін навигация:
- Мінез
| 14. Дәріс тақырыбы: Мінез.
Жоспары: 1 .Мінез туралы түсінік. Мінездің қү-рлысы мен типтері. Мінез қасиеттерінің жиынтығы. Темперамент жэне мінез. Негізгі әдебиеттер: 1. НемовР.С. Психология 1к. М.-2000гл.1 Столяренко Л.Д. Общая психологияМ.-2001 гл.-І Рогов Е.И. Общая пеихология M.-2001 Алдамұратов Ә.Ж. Жалпы психология A.-1998 Н. Берікулы Жантану Ақгөбе-2006. Қосымиш әдебиеттер: 1. Гамезо М.В. Курс психологии M.-1999 Климов Е.А. Общая психология M.-2001 Жарықбаев Қ.Б. Жантану негіздері A.-2001. Мінез -психологияда грек тілінен аударғанда «таңба», «із» деген- сөзді білдіреді. Адамнын, мінезінің түрі өзінің қү-рамыядағы бітістердің жалпы сипатына тэуелді келеді. Ал бітістер негізгі немесе жетекші және қосалқы болып бөлінеді. Негізгілері адамның бағыт -бағдарын аныктауға ыкпалын тигизеді, яғни адамның тұрақты мінезінің сипатын береді де, ал косалқылары мінез қырларын толыктыра туседі. Адам мінезінің калыптасуының коршаған ортсына және онвң өзінің қатынасына байланысты. Бұл катынастың мэні адамнын. араласып, байланысқа келген өмірлік обьектілердің маңыздылығымен анықталады. Мінез - әрбір адамның жеке басына тэн езіндік психологиялық қасиетгер мен ерекшеліктердің жиынтығы. Мінездің қасиеттері мен ерекшеліктері әркімде әркилы жағдайда байқалып, адамның сол жағдайларға қатынасын білдіреді. Мінез ерекшеліктері-адамның даралық езіндік психикалық қасиеттері. Дегенмен, адам бойындағы ерекшеліктердің бэрі бірдей, мысалы, естудің нэзіктігі, көздің кергіштігі, есте сақгаудың шапшандығы, акыл-ойдың терсңдіп мшез ерекшеліктерше жатпайды. Адам мінезінің керіністері эрбір жеке жағдайда, оныд оқиғаларға қатысуынан аңғарылады. Адамның іс-эрекет сапасы сол іске деген қатынасымен қатар ерік-жігеріне, көңіл-күйіне, зейініне, ақьш-ойына да байлаиысты болады.Соньщ нэтижесінде адамның эр алуан психикалық процестері оның іс-әрекет түрлеріне ықпал етіп, адамиың ақыл-ойын, көңіл-күйін, эмоциясын, ерік-жігер қасиеттерінің ерекшеліктерін айқын аңғартады. Адам мінезінің қүрлымы эркилы қасиеттер жиынтығынан тұрады. Дегенмен, кейбір мінез ерекшеліктері бір-біріне тэуелді, өзара байланысты болып келеді. Міне, мінездегі осындай әр түрлі қасиеттерден құрылган біртұгас бірлікті мінез қүрлымы дейді. Ал, мінездегі езара байланыста психикалық қасиеттердің жүйке жүйесі комплекс не факторлар деп аталады. Мінездегі қасиеттер жүйесі. Психология ғылымында мінез топтастырылып, оның касиеттері мынадай төрт түрлі жүйеге бөлініп қарастырылады. Ондай қасиеттер адамның әр алуан нэрселерге катынас ерекшеліктерін көрсетеді. Мінездің еңбекке байланысты қасиетгері: еңбексүйгіштік, адалдық, еңбекке жауапкершілікпен қарау, жалкаулық, немқүрайлылық т.б. ¥жымға, адамдарга қатысты касиеттер: қайрымдыльщ, сергектік, талап қоюшылык асқактық, менсінбеушілік. Өзіне-өзінің қатынасы: өркөкіректік, даңғойлық, тэкәішарлық , мактаншақтық, езімшілдік, қарапайымдылык, кішіпейілділік. 4. Заттарға қатынасы: ұкыптылық , салдьір-салактық , заттарды ұстап -түлуы мен ұқыпсыздьтғы т.б. Мінез қүрлымындагы цасиеттер. Мүлдай еркшеліктер адамның азаматтық қасиеттерін көрсететін негізгі және өзекті сипатгар болып табылады. Олар-адамның қоғамдық қарым-катанасы және элеуметтік - типік ерекшеліктері. Ал, мінез қүрлымының қасиеттеріне мынадай ерекшеліктер жатады: Мінездің терендігі. Бұл касиет адамның коғам талаптарына орай көпшілікке, ұжымға, еңбекке деген қатынасын білдіреді. Адамның жеке басыньщ ерекшелігі, белсенділігі. Бүл қасиет-мінездің күші. Осыған орай адам жақсы, мықгы, түрақты жэне нашар мінезді болып бөлінеді. 3. Мінездің түрақтылығының , ауьгтқымалығы мен бейімделгіштігінің ерекше мәні бар. Мұндай адамдар әрқшш қиыншылықтарға ұшырағанда табандылық , төзімділік пен бейімделгіштік көрсетіп, мінезінің кушін аңғартады. жүктеу/скачать 0,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|