«атом және атом ядросының физикасы» ПӘнінен зертханалық ЖҰмыстарды орындауға арналған оқУ-Әдістемелік қҰрал
жүктеу/скачать 1,78 Mb.
|
Косжанова А.Г. Атом және атом ядросының физикасы пәнінен зертханалық жұмыстарды орындауға арналған оқу-әдістемелік құрал
- Бұл бет үшін навигация:
- I. Контейнордың жоғарғы беті
- III. 20 см арақашықтықта
- Зертханалық жұмыс №11 (құрал-жабдықтар арқылы) БӨЛШЕКТЕГІ γ - СӘУЛЕЛЕНУДІҢ ЖҰТЫЛУЫН ОҚУ
- Құрал-жабдықтар
| d1/2 = ln 2 / μ = 0,693 / μ.
Электрондардың сызықтық R жəне массалық Rm жолдарының арасындағы байланыс мына қатынас арқылы өрнектеледі R = Rm /, 5. Өлшеулер мен есептеулер нəтижелерін жұмыс дəптерлеріңдегі кестеге толтырыңыздар.
Al = 2,7 Мг/м 3 немесе 6. Nn = f (x) жəне ln Nn = (x) графигін тұрғызып, графиктен d1/2 және μ. анықтаңдар. БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ: 1. Дозиметриялық негізгі шамалар мен бірліктер кандай? 2. Дозиметрияның құрылғысы мен жұмысы дегеніміз не? 3. Детекторлау блогының құрылысы мен жұмысы дегеніміз не? Зертханалық жұмыс №11 (құрал-жабдықтар арқылы) БӨЛШЕКТЕГІ γ-СӘУЛЕЛЕНУДІҢ ЖҰТЫЛУЫН ОҚУ Жұмыстың мақсаты: Гамма сәулеленудің ағыны мен мөлшерлік қуатын есептегіш құрылғының жұмысымен танысу және гамма-кванттардың жұтылу коэффициенті мен энергиясын анықтау. Құрал-жабдықтар: СРП-68 құрылғысы, кобальт-60 негізіндегі радиоактивті көз, қорғасын (аллюминий) пластинкалар. Жұмыстың қысқаша теориясы Гамма-шағылу деп толқын ұзындығы 10–8–10–12 см аралықта жататын қысқатолқынды электромагниттік шағылуды қарастыруға болады. Радиоактивтік процесстерді зерттеу гамма-сәулелену екінші реттік процесс, және гамма-сәулелер тікелей радиактиивті бөлшектер емес, радиоктивті ыдырау кезінде түзілетін ядролардан шығады 0деген қорытындыға алып келді. Гамма-сәулеленудің болмысы ядро кез келген энергияға ие болмайды, оның дискретті энергия спектрі болады деп түсіндіріледі. Ядро бір қозған күйден басқа күйге көшкенде гамма-квант бөлінеді. Қозған ядроның өмір сүру уақыты 10–14 с. Гамма-сәулеленудің бөлшек арқылы өтуі төрт негізгі процесс негізінде жүреді: фотоэлектрлік жұтылу, классикалық және комптондық шашырау және бу түзілу. Осы процесстердің нәтижесінде гамма-сәулелердің интенсивтігі бәсеңдейді. Бөлшек қабаты арқылы өткен сәулелену интенсивтілігінің төмендеу заңы мына түрде болады: I=I0e–μx, I0 – бөлшек бетіне түсетін сәулелену интенсивтілігі, I – қалыңдығы х болатын бөлшек қабаты арқылы өткен сәулелену интенсивтілігі, μ – берілген заттағы гамма-сәулелердің әлсіреуінің сызықтық коэффициенті. Гамма-сәулеленудің әлсіреуі реттік номерге және гамма-кванттардың энергиясына тәуелді болатын күрделі құбылыс болып табылады. Кейбір заттардың толық жұтылу коэффициентінің энергияға тәуелділігі 1-суретте көрсетілген. Қондырғының сипаттамасы СРП-68 құралы гамма-сәулеленудің ағыны мен экспозициялық мөлшерін (дозасын) өлшейтін аспап болып табылады. Құралдың жұмыс істеу принципі физикалық ақпараттың кезекті параметрлері өлшенетін электр сигналдарына түрленуіне негізделген. Түрлендіргіш функциясын NaI(Тl) негізіндегі сцинтиллятор және сцинтиллятор жалынын электр сигналдарына түрлендіретін фотоэлектрондық көбейткіш атқарады Фотоэлектрондық көбейткіштен қабылданатын аналогтық импульстік сигналдар күшейтуден кейін шудан алшақтанып, орташа қайталану жиілігі өлшеніп жатқан физикалық шамаға пропорционал логикалық сигналдар қатарына түрленеді. Бұл бірізділік, көрсеткіші тілшесі бар құралға шығатын есептеудің орташа жылдамдығын өлшейтін біріктіруші сызықтық өлшегішке түседі. Тілшесі бар құралдың шкаласы гамма-сәулеленудің ағыны мен экспозициялық доза қуатының бірлігімен градуирленген. жүктеу/скачать 1,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||