Қазақ билері және олардың қоғамдық-саяси көзқарасы.
Қазақ мемлекетінің тарихында ел басқару ісінде және Отанды сыртқы жаулардан қорғауға ұйытқы болған, қолбасшылық қызмет те атқарған Төле би, Қазыбек би және Әйтеке билердің есімдері белгілі. Билер ұлт тұтастығына нұқсан келтіретін дау-жанжалдарды бітістіріп, көрші мемлекеттермен бейбіт байланыс орнатуда ханға ақыл-кеңес беріп отырды. Билердің ең басты ұстанымы ар тазалағын сақтау еді. Олар қоғамда жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтарды дәріптеп, мейірімділік, адалдық, ізгілік сияқты адамгершілік қасиеттерді сақтауға шақырды.
Би-шешендер тұжырымын поэзия түрінде жеткізді. Өз өмірін елінің ынтымақ-бірлікте болуына арнаған Төле биден мынадай қанатты сөздер қалған: «Досыңа өтірік айтпа – сенімің кетер, дұшпаныңа сырыңды айтпа – түбіңе жетер», немесе: «Әйел алсаң көріктіге қызықпа, тектіні ал».
Қазыбек би Қазақ хандығының көрші елдермен қарым-қатынаста әрқашан бейбіт сыртқы саясат ұстануды, тәуелді болмауды ескертеді: «Біз қазақ деген мал баққан елміз, ешкімге соқтықпай жай жатқан елміз. Елімізден құт-береке қашпасын деп, жеріміздің шетін жау баспасын деп, Найзаға үкі таққан елміз, ешбір дұшпан басынбаған елміз. Басымыздан сөз асырмаған елміз, достықты сақтай білген елміз. Дәм-тұзды ақтай білген елміз».
