Қазақ тіл білімінің өзекті мәселелері манкеева жамал Айтқалиқызы кіріспе
жүктеу/скачать 4,42 Mb.
|
| Томар оқ – қатты ағаштан ұшын мұқыл, томар етіп жасаған, жас сарбаздардың оқ атып машықтануына, не аң атып мергендікке жаттығуына арналған оқ.
Сүйек масақты оқ – масағына өнделген, суарылған сүйек беркітілген оқ. Тобыршық – оқтың, жебенің берік сүйір ұшы. Қандіке – жебенің жақтан шығатын жері. Оқшонтай – жоғарғы жағын сүйірлеу, төменгі жағын доғалдау етіп былғарыдан тігіп, белдікке іліп оқ, жебе салып жүретін қалта. Қылшан – қайыңның қабығынан жасалып, беті сүйекпен, ою-өрнекпен әшекейленген, кейде сырты терімен қапталған жебе, оқ сақтайтын қорап. Қорамсақ – түрлі қымбат матадан (барқыт, парша) жасалған оқ сақтар қалта. Садақбау – садақты асынатын бау. Көк садақ – көк теріден жасалған садаққап. ҚАЗАҚТЫҢ БАЙЫРҒЫ БАСПАНА АТАУЛАРЫ Абылайша (Абылай қос) – киіз үйдің бір түрі, қос. Керегесі болмайды. Тіккенде уығы жерге қадалып, шаңыраққа шаншылады да, есігі киізбен жабылады. Киіз үй – ағаш сүйекті, киіз жабынды, жиналмалы жаздық үй. 4-18 қанаттылары (керегелілері) болады. Жабынды – туырлық, үзік, түндік киіздердің түстеріне қарай: қараша, боз, ақ үй, қосарлана тігілген көп қанаттылары ақ орда аталады. Жаппа – керегесіз, киізбен жабылған баспана. Жеркепе (жертөле) – тұтас немесе дені жер деңгейінен төмен қазылып орналасқан тұрғын жай, мекен орын. Жолым үй – көшіп-қонғанда, жорықта тез тігуге ықшамдалған, шаншылған уыққа киіз жапқан, шаңырақсыз шошақ үй. Дабыл үй деп те аталады. Қоржын үй – ауыз үйден оң және сол жаққа қабырғамен бөлектеніп тұрғызылған екі бөлмелі (қоржынды) тас үй. Там – шатырсыз тоқал үй. Үйтас – киіз үй пошымды тас үй. Салма – киіз үйдің керегесін көтеріп, үстіне киіз жаба салған уақытша баспана. Тасболат – төрт бұрышты, қоржынды, қарсы есікті (есігі түстікке қараған), биіктігі әртүрлі шағын үй. жүктеу/скачать 4,42 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|