керек;
- теориялық және тәжірибелік тұрғыда
жан-жақты меңгеруі керек;
- Ұлттық сӛз ӛнерін дәріптейтін,
қастерлейтін, сана-сезімі жоғары
азамат,патриот қалыптастыру
құзыреттілігі болып табылады.
Халық ауыз әдебиеті және
оның әдеби тілге қатысы.
Ұлттық қалыптасу
дәуіріндегі қазақ әдеби тілі.
Әдеби тілдің дамуындағы
алғы шарттар. Алғашқы
мерзімді баспасӛз бен қазақ
тіліндегі кітаптардың
шығуы.
тілінің басталу тарихы
(қалыптасу кезеңі)
жайындағы
кӛзқарастар. Қазақ
әдеби тілінің қалыптасу
негіздері туралы
пікірлер. Ұлттық
қалыптасу дәуіріндегі
қазақ әдеби тілін
танытатын нұсқалар.
Ұлттық қалыптасу
дәуіріндегі қазақ әдеби
тілінің
стильдік құрамы.
Кӛркем әдебиет стилі.
Қоғамдық-
публицистикалық
стиль. Іс қағаздары мен
ресми стиль.
Байтұрсынов
тағылымы
Бұл
курсты
оқытудағы
мақсат А.Байтұрсыновтың
оқу-ағарту
саласындағы
ғылыми ой-тұжырымдары,
терминдер
мәселесі,
әдістеме ғылымы жайлы,
тіл білімі салалары бойынша
зерттеу еңбектерін оқыта
отырып, оған бүгінгі күн
тұрғысынан баға беруге
үйретеді.
А.Байтұрсынұлы және
ХХ ғасыр басындағы
саяси-әлеуметтік
жағдай
А. Байтұрсынұлы және
тіл білімінің жалпы
мәселелері
А.байтұрсынұлы және
қазақ жазуы
А.Байтұрсынұлы және
әдістеме мәселелері
Тіл біліміне
кіріспе, Қазіргі
қазақ тілінің
фонетикасы,
Қазіргі қазақ
тілінің
лексикологиясы
Қазіргі
қазақ
тілінің
морфологи
ясы, Қазақ
тілін оқыту
әдістемесі.
Пәнді
оқыту
нәтижесінде
студент керек;
- Мемлекеттік тілді сүйетін, ұлттық сӛз
ӛнерін дәріптейтін, қастерлейтін, сана-
сезімі жоғары азамат,патриот
қалыптастыру құзыреттілігі болып
табылады
23.
Түркі
тілдерінің
салыстырмалы
граммати
касы
Түркі
тілдерінің
салыстырмалы
грамматикасын
оқыту
арқылы
түркі
тілдер
семьясының ӛзара туыстығы
мен олардың тілдеріндегі
грамматикалық
құрылысындағы
ұқсастықтар
мен
Түркі
тілдерінің
салыстырмалы
дыбыстар жүйесі.Түркі
тілдеріндегі
дауысты
дыбыстар жүйесі.Жеке
дауыстылардың
сипаты.Түркі
тілдерінің
дауыссыз
дыбыстар жүйесі
2
6
Тіл біліміне
кіріспе, Қазақ
диалектологияс
ы.
Қазақ
тілінің
тарихи
грамматика
сы.
Түркі тілдерінің құрылымдық жүйесін
фонетикалық,
лексикалық,
грамматикалық тұрғыдан білуі керек;
- Түркі тілдер семьясының ӛзара
туыстығы мен олардың тілдеріндегі
грамматикалық
құрылысындағы
ұқсастықтар
мен
айырмашылықтардымеңгеруі керек;
- Мемлекеттік тілді сүйетін, ұлттық сӛз
айырмашылықтарды
түсіндіру. Түркі тілдерінің
құрылымдық
жүйесін
фонетикалық, лексикалық,
грамматикалық
тұрғыдан
оқыту болып табылады.
Түркі
тілдерінің
салыстырмалы
лексикасы.
Түркі
тілдерінің
салыстырмалы
мофологиясы.
Түркі
тілдерінің түбір және
қосымша жүйесі
ӛнерін дәріптейтін, қастерлейтін, сана-
сезімі
жоғары
азамат,патриот
қалыптастыру
құзыреттілігі
болып
табылады.
Кӛне түркі тілі
Кӛне түркі тілін оқыту
арқылы
түркі
тілдер
семьясының ӛзара туыстығы
мен олардың тілдеріндегі
грамматикалық
құрылысындағы
ұқсастықтар
мен
айырмашылықтарды
түсіндіру.
Түркі
тілдерінің
құрылымдық жүйесін
фонетикалық,
лексикалық,
грамматикалық
тұрғыдан оқыту болып
табылады.
Тіл біліміне
кіріспе, Қазақ
диалектологияс
ы
Қазақ
тілінің
тарихи
грамматика
сы.
- Түркі халықтарының ежелгі және орта
ғасырлар,
сонымен
бірге
кейінгі
дәуірлер сабақтастығындағы тілдік
қолданыстарының ортақ жүйесін білуі
керек;
- әр этностың ӛзіндік орфоэфиялық,
орфографиялық үндестіктері мен
ӛзгешеліктерін
теориялық
және
тәжірибелік тұрғыда меңгеруі керек;
- Мемлекеттік тілді сүйетін,
қастерлейтін, сана-сезімі жоғары
азамат,патриот қалыптастыру
құзыреттілігі болып табылады
24.
Қазіргі қазақ
әдебиеті
-
«Қазіргі қазақ әдебиеті»
пәні аясында аталған кезең
әдебиетіне тәуелсіз елдің
талап-тілегі тұрғысынан
баға
беріледі.
Кеңестік
идеология тұрғысынан
бағаланып
келген
тұстарына
жаңаша
пайымдау
арқылы
әдебиетінің
шынайы
тарихын,
бел-белестерін
айқын ашып кӛрсете
отыруды және сонымен
қатар,
осы
кезеңдегі
әдебиетіміздің
даму
процесін әлемдік мәдениет
контексінде
қарастыруды
кӛздейді.
1.«Қазіргі
қазақ
әдебиеті»
пәнінің
мақсат-міндеттері,
ӛзектілігі.
2.ҰОС тақырыбындағы
шығармалар, ақын-
жазушылар.
3. Ұлы поэзияның жаңа
кӛркемдік белестері.
4.Қазақ прозасының
тарихи тақырыпты кең
құлашпен игере
бастауы.
5. Кеңестік дәуірдегі
қазақ романдары.
6. Кеңестік қазақ
әдебиетінің соңғы
дәуіріндегі қазақ
поэзиясы, повестері
2
6
Ежелгі
дәуір
әдебиеті
Хандық
дәуір
әдебиеті
ХІХ ғасыр
әдебиеті
ХХ ғасыр
басындағы
әдебиет
Әдебие
т
теория
сы
Қазіргі
әдеби
процес
с .
Әдеби
сын
тарихы
-
Қазіргі қазақ әдебиетінің қоғамдық-
эстетикалық,
кӛркемдік-этетикалық
мәні мен қызметінің ӛсу, жетіле түсу
сатыларын,
сан-қилы
әдеби
ағымдардың пайда болу жолдарын,
әдеби жанрлар мен әдеби тәсілдердің
даму кезеңдерін т.б. тану;
-
Кӛркемдік
дәстүр
жалғастығын
(тақырып, идея, сюжет, композиция,
стиль, тіл) тереңдете оқу;
-
Қазіргі қазақ әдебиетінің тарихын
меңгертуге арналған мультимедиалық,
электронды оқу кешендерін ұтымды
қолдану;
-
Кӛркем туындыда кездесетін тарихи
шындық пен кӛркемдік шындықтың
ара-қатынасын түсіне білу;
мен әңгімелерінің
жанрлық дамуы.
Тәуелсіздік
жылдарындағы
әдебиет
ХХ ғасырдың 90-жылдары
мен қазіргі ХХІ ғасыр
басындағы
Қазақстан
Республикасы Тәуелсіздігі
жылдарындағы жаңа әдеби
үдеріс толық қамтылады.
Кеңестік кезеңде назардан
тыс қалған тақырыптарға
(тәркілеу,
аштық,
босқыншылық,
саяси
қуғын-сүргін,
Алаш
қайраткерлерінің
әдеби
кӛркем бейнеленуі, т.б.)
арналған
поэзиялық,
прозалық, драматургиялық
туындылар
талданады.
Ромнатизм.,
реализм
кӛркемдік
әдістері
аясындағы постмодернизм
сарынды
туындылар
бағаланады.
Тәуелсізджік
дәуіріндегі қазақ
поэзиясы;
Тәулсіздік дәуіріндегі
қазақ прозасы;
Тәуелсіз Қазақстан
әдебиетіндегі
драматургия;
Абайтану және
туысқан халықтар
әдебиеті ;
Кеңес
дәуіріндегі
қазақ әдебиеті.
Қазіргі әдеби
процесс.
Классикалық
әдеби дәстүр.
Әдебиет
теориясы.
Шетел
әдебиетінің
тарихы.
Қазақ
әдеби
сынының
тарихы.
-
Білім алушылардың қазіргі әдеби
үдеріс жанрлары поэзиясын игеруі
жүзеге асырылады;
-
Поэзия,
проза,
драматургия
тындыларының
поэтикалық
сабақтастығы меңгеріледі;
-
Кӛркем мәтіндерге поэтикалық-
салыстырмалы
талдаулар
жасауға
дағдыланады;
-
Пәнаралық байланыстарға арналған
ғылыми-теориялық
методология
бойынша
зерттеулер
жүргізуге
машықтанады.
25.
Стилистика
«Қазақ
тілінің
стилистикасы»
пәнін
оқытудың мақсаты - қазақ
тілінің
стилистикалық
жүйесін,
тілді
стиль
түрлеріне сай қолданудың
ӛзіндік заңдылықтары мен
ерекшеліктерін меңгерту.
«Қазақ
тілінің
стилистикасы»
пәнін
оқытудың міндеттері:
- тіл білімі салаларындағы
стилистиканың
маңызы,
ӛзіндік ерекшелігі;
-
тіл
және
сӛз
стилистикаларын зерттеудің
жаңа бағыттары;
- стилистика ғылымының
категориялары
мен
ұғымдары;
4
Қазақ тілі
стилистикасын
ың зерттеу
нысаны.
Пәннің
мақсаты мен
міндеттері,
өзектілігі.
Зерттеу әдіс-тәсілдері.
Қоғамдық сана және
тіл. Стилистиканың тіл
білімі
салаларымен
байланысы.
2 Стилистиканың
негізгі ұғым
категориялары. Қазақ
стилистикасының
3
6
Қазақ
тілінің
фонетикасы
пәні–
қазақ
тіліндегі
дауысты,
дауыссыз
дыбыстар
жүйесі
Қазақ
тілінің
лексикологиясы
пәні – сӛздің
тура, ауыспалы,
қосымша
мағыналары
және олардың
жасалуы
Қазақ
тілінің
сӛзжасамдық
жүйесі пәні –
сӛзжасамдық
«Тіл
мәдениеті»
«Кӛркем
мәтінді
лингвистик
алық
талдау»
«Қазақ
әдеби
тілінің
тарихы»
«Когнитивт
і
лингвистик
а»
Қазақ тіліндегі сӛйлеу және кітаби
стиль түрлері, синонимдерді орынды
қолдану, қате ассоциация кесірінен
стильден
ауытқу,
эвфемистік
қолданыстар, анахронизм, алогизм,
ұғымдарды ажырата алмаушылықтан
туатын қате түрлері, сӛз мағынасының
тар және кең түрлерін ажырата және
қолдана білу, сӛздердің тек түр
атауларын айыра білуді үйреніп шығуы
тиіс;
Стилистикалық
мағына
түрлері:
бейтарап
мағына,
эмоционалды-
экспрессивті
мағына
түрлерін
ажыратуды мәтіндер арқылы жаттығып,
түсінігін кеңейту керек;
Лексикалық тіркесімділікті бұзу –
стилистикалық тәсіл және тілдік қате
дегендерді,
тілдік
жетімсіздік
(недостаточность)
алогизмді,
-
функционалды
стиль
мәселесі
туралы
кӛзқарастар;
- функционалды стильдердің
топтастырылуы,
олардың
ерекшеліктер мен жанрлық
сипаты;
- тілдік тұлға-бірліктердің
стилистикалық қызметі;
-
автордың дара стилі
мәселесі;
- стилистикалық талдаудың
жолдары мен амал-тәсілдері
туралы ғылыми-теориялық
білім беру және стильдік
талдау дағдыларын және
қатысымдық біліктіліктерін
жетілдіру.
зерттелуі.
3 Сӛйлеу стилі. Ауезекі
сӛйлеу
стилінің
әлеуметтік-
прагматикалық жүйесі
(тұрмыстық
сана
қалыптастырушы
сӛз
стильдері). Ауызша
және ауызекі сӛйлеу
стилі.
4
Ауызша
сӛйлеу
стилінің
тілдік
құралдары.
Фонетикалық,
лексикалық,
грамматикалық,
синтаксистік
ерекшелігі.
Публицистикалық
стиль. Қоғамдық сана
қалыптастырушы стиль
жанрлары.
5 Ерекшелігі, тілдік
құралдары.
Публицистикалық
стильдегі лексикалық-
фразеологиялық
құрылымдар.
Публицистикалық
стильдің сӛз бедерлеу
формалары
6 БАҚ және сӛз стилі:
БАҚ
тілінің
лингвоэкологиясы.
2-модуль: 7
Функционалды
стилистикасы.
Қазақ тілінің
стилистикасы және
ресми, ғылыми сӛз
жүйесі
8
Поэтикалық
сӛз
стилі: проза, поэзия,
тәсілдер
Қазақ
тілінің
морфологиясы
пәні
–
сӛз
таптары
және
олардың
лексика-
грамматикалық
сипаты
Қазақ
тілінің
синтаксисі пәні
– сӛз тіркесі,
сӛйлем, күрделі
синтаксистік
тұтастық
ұғымдарды
шатастыруды,
комизм
тудыратынын, абсурдтылыққа әкеп
соқтыратынын білуі, эллипсиспен тілдік
жетімсіздікті шатастырмауды үйренуі,
эллипсистің экспресссивтілігін түсінуі
қажет;
Сӛздің стильдік бояуы. Лексиканың
функционалды-стильдік түрлері. Сӛздің
эмоционалды-экспрессивті
бояуы
туралы түсінік алуы тиіс;
Канцеляризм мен тілдік штамптар.
Жаңа
сӛздер.
Кӛркем
және
шаршысӛздердегі жаңа сӛздер. Кірме
сӛздердің стильдік қызметі. Кірме
сӛздердің стильдік классификациясы.
Кірме сӛздердің кӛркемсӛз мәтіндердегі
қолданысы жайынан білім қорын
толықтыруы тиіс;
Фразеологизмдердің
қолданыстағы
ерекшеліктері.
Фразеологизмдердің
стильдік бояуы. Олардың синонимдігі,
антонимдігі,
кӛпмағыналылығы,
омонимдігі, мәтіндердегі қолданысы.
Жазушылардың
жаңашылдығы,
мағыналарының ӛзгеруі, қателіктер,
контаминациялануы жайлы білім алуы
қажет;
Фоника,
фонетикалық
стилистика.
Стилистикалық
мағынасы
бар,
фонетикалық тәсілдер. Қазақ тіліндегі
дыбыстардың
эстетикалық
реңкі.
Сӛздегі
дыбыстар
жиілігі.
Сӛз
ұзындығы. Сӛздің орташа ұзындығынан
ауытқуды жӛндеу тәсілдері. Дыбыс
үйлесімділігінің,
әуезділігінің
мәні
(благозвучия).
Бейүйлесімділікті
жӛндеудің жолдары. Дыбыстаудағы
мәнерлілікті
күшейтудің
тәсілдері.
Аллитерация,
ассонанс.
Дыбысбейнелеуіш. Дыбыстың мәтіндегі
қызметі:
экспрессивті-эмоционалды
қызметі, мағыналық қызметі. Қате
рифмдер туралы білімі болуы керек.
драма, очерк, эссе, т.б.
(Эстетикалық
сана
қалыптастырушы
жанрлар)
9 Тілдік және мәдени
кодты
ашу.
Кӛркемсӛздегі
бейкодтау
стилистикасы.
10 Ғылыми стиль
ерекшелігі. Ғылыми
сана қалыптастырушы
стиль формалары)
11 Ғылыми стиль:
академиялық жанрлар
стилі
Іскери сӛз стилінің
жанрлары. Ресми сана
қалыптаструшы
факторлар.
Дипломатиялық стиль
түрі
12 Функционалды
стильдің даму
жолдары
Қазақ
стилистика
негіздері
Пән қазақ тіліндегі стиль
ұғымымен
байланысты
тілдік білімді меңгертуге
бағытталған.
Пән
барысында
қазақ
стилистикасының
ӛзіндік
ерекшеліктері
мен
қалыптасу, даму жолдары
мен кезеңдері сӛз болады
Стиль ұғымы
Қазақ тілі
стилистикасының даму
кезеңдері
Қазақ тіліндегі
Практикалық
қазақ тілі
Қазақ
тілінің
лексикологиясы
Қазақ
тілінің
фонетикасы
Тіл
мәдениеті
Сӛз этикеті
Пәнді игеру нәтижесінде студент:
-
Стиль
ұғымының
лингистикадағы
қолданыс
ерекшелігін;
-
Стильдік
боулардың
қолданысын
-
Функционалдық
стильдердің
тілдік табиғатын меңгереді.
26.
Шетел
әдебиеті
«Шетел әдебиеті тарихы»
пәнін оқытуда студенттер
әлемдік руханияттың бастау
кӛзі
болған
эллиндік
әдебиеттен
бастап
әлем
әдебиетінің
негізгі
туындыларымен танысады.
Ежелгі (антикалық)
әдебиет.
Классикалық
(аттикалық) кезең.
Рим әдебиетінің
империялық кезеңі
Рим әдебиетінің ежелгі
3
6
1.Әдебиеттануғ
а кіріспе.
2.Әдебиет
тарихы
1.Әдебиет
теориясы
2. Әдебиет
сыны
3.салыстыр
-малы
әдебиеттан
- антикалық, ортағасырлық, қайта ӛрлеу
дәуірі, ағартушылық әдебиеттің ӛзіндік
ерекшелігі мен кӛрнекті ӛкілдерін,
олардың
үздік
туындыларының
мазмұнын білу;
- шетел әдебиетіне ққатысты
айтылған отандық және шетелдік
Сонымен қатар, әр елдің
тарихының
әдебиетке
тигізген
әсерін,
одан
туындаған әдеби мектептер
мен
бағыт,
ағымдардың
ӛзіндік ерекшелігіне мән
беріп,
типологиялық,
салыстырмалы,
аналитикалық талдауға ден
қояды.
дәуірі
Рим әдебиетінің ежелгі
дәуірі
ХІХғ.
Батыс
Еуропалық
шетел
әдебиеті. Романтизм.
Реализм.
Аболициондық
әдебиет.
у
ғалымдардың ойларын, пікірлерін білу;
- кӛркем туындыда кездесетін
тарихи
шындық
пен
кӛркемдік
шындықтың арақатынасын түсіне білу;
- әр дәуірдегі әдеби ағым
заңдылықтарымен таныс болу;
- әдеби-тарихи принциптерді
білу;
-
шетел
әдебиетіндегі
мектептер мен бағыттардың негізін
қалаған кӛрнекті әдебиеттанушылардың
еңбектерімен танысу;
- шетел әдебиетінің тарихын
меңгертуге арналған мультимедиалық,
электронды оқу кешендерін ұтымды
қолдана алу;
-
жекелеген
еңбектердегі
әдебиетті зерттеудің негізгі әдістері мен
тәсілдерін үйрену;
- әдебиеттанудағы мектептер
мен бағыттардың негізгі ерекшеліктерін
айыру керек.
Шетел
әдебиетінің
зерттелуі
Ортағасырлар, қайта ӛрлеу
дәуірі әдебиеті. Қайта ӛрлеу
дәуіріндегі итальян әдебиет.
Петрарка, Боккаччо, Данте.
Неміс әдебиеті. ХУІІ-ХУІІІ
ғасырлардағы әлем әдебиеті.
ХУІІ ғасырдағы Батыс
Еуропалық әдебиеті. ХІХғ.
Ағылшын әдебиетіндегі
сыншыл реализм. Англия
әдебиеті. Сыншыл реализм –
ағылшын әдебиетіндегі
негізгі бағыт. АҚШ
әдебиеті. Сыншыл
реализмнің американ
әдебиетіндегі ерекшелігі.
1.
Ортағасырлық
батырлық
эпос.
Француздың «Роланд
туралы жыры».
2.
Қайта
ӛрлеу
дәуіріндегі
ағылшын
әдебиеті. В.Шекспир:
шығармашылық
кезеңдері. Шекспирдің
ірі трагедиялары.
3.
Мерименің
„Таманго“
туындысындағы
құлдық тақырыбы.
4.
Ортағасырлық
куртуаздық әдебиет.
5.
Француздың
ағартушылық әдебиеті.
Дени
Дидро
және
энциклопедистер.
Әдебиеттануға
кіріспе.
Ежелгі дәуір
әдебиеті
Қазіргі
әдеби
процесс.
Әлем
әдебиетінің
тарихы
шетел әдебиетіне ққатысты айтылған
отандық және шетелдік ғалымдардың
ойларын, пікірлерін білу;
кӛркем туындыда кездесетін тарихи
шындық пен кӛркемдік шындықтың
арақатынасын түсіне білу;
әр
дәуірдегі
әдеби
ағым
заңдылықтарымен таныс болу;
әдеби-тарихи принциптерді білу;
шетел әдебиетіндегі мектептер мен
бағыттардың негізін қалаған кӛрнекті
әдебиеттанушылардың
еңбектерімен
танысу;
шетел әдебиетінің тарихын меңгертуге
арналған мультимедиалық, электронды
оқу кешендерін ұтымды қолдана;
жекелеген
еңбектердегі
әдебиетті
зерттеудің
негізгі
әдістері
мен
тәсілдерін үйрену;
әдебиеттанудағы
мектептер
мен
6.
Г.Бичер-Стоудың
„Том ағайдың лашығы“
романындағы
Том
образын талдаңыз.
7.
Қайта
ӛрлеу
дәуіріндегі
итальян
әдебиеті.
Франческо
Петрарка – еуропалық
гуманизмнің және жаңа
еуропалық лириканың
негізін салушы.
8.
Ағылшын
романтизмі. Дж.Байрон
шығармашылығы және
оның
романтикалық
поэмалары.
9.
Диккенс
романдарындағы
тәрбие
мәселесіне
тоқталыңыз.
10.
Қайта
ӛрлеу
дәуіріндегі
француз
әдебиеті.
Франсуа
Рабле
және
оның
«Гаргантюа
мен
Пантагрюэль»
шығармасы.
11.
Байронның
шығыстық поэмалары.
Достарыңызбен бөлісу: |