Қазақ тілінің шығу тарихы туралы түркі тілдері тіл туыстығына


Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем Қарсылықты



бет42/93
Дата03.10.2023
өлшемі0,52 Mb.
#112740
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   93
Байланысты:
қазақ тілі көк кітап

Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем

  • Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем

  • Себеп бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем

  • Мезгілбағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем

  • Қимыл-сынбағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем

  • Мақсатбағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем

    • Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін бағыныңқы сөйлеміне сұрақ қою арқылы мағынасын білуге болады. Мысалы, Сараның сәлемін айтқанда, Иманмұса жылы ұшырай жымиды. (Қашан Иманмұса жылы ұшырай жымиды?). Бағыныңқы сөйлем «қашан?» деген сұраққа жауап беріп, басыңқы сөйлемнің мезгілін білдіріп тұр, сондықтан бұл сөйлем мезгіл бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем болады.

    *Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлерінің ережесі мен сұрағын төмендегі кестеден көруге болады:

    түрі

    ереже

    сұрағы

    Шарттыбағыныңқы

    Бағыныңқы сөйлемі
    басыңқы сөйлемінің шарты болып келеді.

    қайтсе? не етсе? қайткенде?
    не еткенде?
    қайтпейінше?

    Қарсылықты бағыныңқы

    Бағыныңқысы басыңқы сөйлеміне қарама-қарсы
    болып келеді.

    қайтсе де? қайткенмен? не етпестен?не ете тұра?қайткенше?
    не еткені болмаса?

    Себепбағыныңқы

    Бағыныңқысы басыңқы сөйлемінің себебін білдіреді.

    неліктен? не үшін? не себепті? не деп?

    Мезгілбағыныңқы

    Бағыныңқысы басыңқы сөйлемінің мезгілін білдіреді.

    қашан? қай кезде? қашаннан бері?



    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   93




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет