Қазақ хандығының құрылуындағы Ақ Орданың тарихи маңызын анықтаңыз.
Ақ Орда – «Ақ шатыр» дегенді білдіретін тарихи термин. Ол 15 ғасырда Ақ Орданың алғашқы билеушісі болған Қазақ-Вүзыр ханы Қожа Ахмет құрған Қазақ хандығының бас астанасының аты еді.
Ақ Орданың тарихи маңызы оның біртұтас Қазақ хандығының құрылуына негіз болғанында. Қожа Ахмет қазақтың сан алуан руларының басын біріктіріп, біртұтас мемлекеттік аппарат құрып, Сырдариядан Жайыққа дейінгі аумақты басқаруға мүмкіндік берді.
Ақ Орданың арқасында Қазақ хандығы тұрақтылық пен ұйымдық басқару жүйесіне ие болып, қазақтың ұлттық болмысының қалыптасуына негіз болды. Ақ Орда өмір сүрген жылдары қазақ мәдениетінің, білімінің және ислам дінінің орталығы болды.
Ақ Орда сонымен қатар Қазақ хандығының халықаралық аренадағы орнын нығайтуға ықпал еткен маңызды сауда-экономикалық даму орталығы болды.
Жалпы, қазақтың ұлттық болмысының қалыптасуына негіз болған, Қазақстанның халықаралық аренадағы орнын нығайтқан Ақ Орданың Қазақ хандығы үшін тарихи маңызы зор болды деп айтуға болады.
71 сұрақ
«Зар заман» қозғалысы өкілдері көтерген қоғамдық өмірдің негізгі мәселелерін анықтаңыз.
«Зар заман» қозғалысының өкілдері әлеуметтік әділеттілік, саяси тұрақтылық, адам құқықтары мен бостандықтарын қорғау, білім мен экономикалық даму сияқты қоғамдық өмірдің негізгі мәселелерін көтерді. Бұл үрдіс қазір Қазақстандағы билік партиясы болып табылатын «Нұр Отан» партиясының құрылуына негіз болды.
72 сұрақ
19 ғасырдың соңы – 20 ғасырдың басындағы Қазақстандағы мектеп түрлерін анықтап, олардың ерекшеліктерін сипаттаңыз.
19 ғасырдың аяғы мен 20 ғасырдың басында Қазақстанда мектептің екі түрі болды:
1. Мұсылман медреселері
Мұсылман медреселерінде тек ер балалар оқитын және оқу араб тілінде жүргізілетін. Сауат ашу және ғылым саласында қоғамнан озық тұрған медреселер әр салада, әсіресе рухани салада жұмыс істеуге қабілетті білімді адамдарды шығарды. Медреседе білім алу тек тар шеңбердегі адамдарға, сондай-ақ ауқатты және текті отбасылардың балаларына ғана қолжетімді болды.
2. Орыс мектептері
Орыс мектептері қолжетімді болды, оларда халықтың барлық топтары сөйлейтін орыс тілінде оқытылды. Орыс мектептері қазақтардың ұлттық салт-дәстүрі мен мәдениетін елеусіз қалдыра отырып, негізінен жалпы бастауыш білім берді.
Жалпы, 19 ғасырдың соңы мен 20 ғасырдың басындағы Қазақстандағы білім біркелкі бөлінбеген және жалпы қоғамға, әсіресе әйелдер мен кедей отбасы балаларына қолжетімсіз болды. Сонымен қатар, мемлекеттік орыс мектептеріндегі оқыту орыс мәдениетімен танысуға бағытталды және қазақтардың мәдени дәстүрлері мен тілін елеусіз қалдырды.
73 сұрақ
Достарыңызбен бөлісу: |
