Экспериментке  қатысушы  сыныптар  және  оқушылар  контингенті

19 

 

623  667 

700 

600 

500 

404 

о

қушылар 

білім алуда. Оның ішінде, 1-4-сыныптарда – 4 500 (2-сурет), 5-9-сыныптарда – 

5013 (3-

сурет) және 10-11-сыныптарда – 1  633 оқушы (4-сурет).  

 

2-

сурет. 1-4-сынып оқушыларының саны 

 

 

 

 

 

 

400 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

292 

268 

300 

 

 

192  192 222  167  211  222  196  226 

 

218  220 180 

200 

 

100 

0 

 

 

 

 

 

 

Дереккөз: Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы мәліметтері 

 

Астана  мен  Алматы  қалаларында  және  Қостанай,  Шығыс  Қазақстан 

облыстарындағы 1-4-сынып оқушыларының саны басқа мектеп оқушыларының 

санынан  басым  екені  анықталды.  Ал,  сыныптағы  оқушылар  санының  орташа 

есеппен  алғанда  22-ден  аспауына  байланысты  Атырау,  Солтүстік  Қазақстан 

облыстарында бұл көрсеткіш төмен. 

 

3-

сурет – 5-9-сынып оқушыларының саны 

 

Дереккөз: Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы мәліметтері 

 

800 

700 

600 

500 

400 

300 

200 

100 

0 

679  707 

453 

376 

280 

243  221  270 

170  225 

245  218  266 

224  231  205 

о

қушылар 

20 

 

Егер  5-9-сынып  оқушыларының  санын  алатын  болсақ,  алдыңғы  қатарда 

Алматы,  Астана  қалалары  мен  Шығыс  Қазақстан,  Қостанай  облыстары,  ал, 

оқушылар  саны  аз  қамтылған  Атырау  облысы.  Себебі  бұл  облыста  әр 

сыныптағы оқушылар саны орташа есеппен алғанда 17-ден аспайды. 

 

4-

сурет – 10-11-сынып оқушыларының саны 

 

 

Дереккөз: Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы мәліметтері 

 

10-11-

сынып  оқушыларының  санына  келер  болсақ,  Алматы,  Астана 

қалалары мен Шығыс Қазақстан, Қостанай облыстарында оқушы саны басым, 

керісінше, ең аз оқушылар қамтылған Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Ақмола, 

Атырау,  Алматы  облыстары.  Бұл  облыстардағы  әр  сыныптағы  оқушы  саны 

орташа есеппен 15-тен аспайды. 

Жалпы  алғанда,  барлық  деңгейлер  бойынша  оқушылары  ең  көп  Алматы, 

Астана қалалары мен Шығыс Қазақстан, Қостанай облыстары, себебі ҚР Білім 

және  ғылым  министрлігінің  тапсырмасы  бойынша  мектеп  сандары  көп 

берілген. Ал, оқушылары ең аз Атырау облысы болып саналады. 

 

Эксперименттік сыныптарда жұмыс істейтін мұғалімдер туралы 

41  мектеп  бойынша  эксперименттік  сыныптарда  428  мұғалім  жұмыс 

істейді: 

- 1-4-

сыныптарда – 58; 

- 5-9-

сыныптарда – 190; 

- 10-11-

сыныптарда - 80 мұғалім. 

Бастауыш сыныптардағы мұғалімдер санын талдау, ең аз мұғалімдер саны 

Солтүстік Қазақстан облысына тиесілі екенін көрсетті. 

Алынған мәліметтер негізіне сүйенетін болсақ, бұл облыста 2 мектепте 2 

мұғалімнен, ал басқа облыс мектептерінде кем дегенде 3 мұғалім (5-сурет). 

 

242 

250 

208 

200 

168 

150 

137 

100 

91 

100 

60 

70  63  60 

80 

89  79 

84 

51  51 

50 

 

0 

о

қушылар 

21 

 

5-

сурет – 1-4-сынып мұғалімдерінің саны 

 

 

Дереккөз: Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы мәліметтері 

 

Орта буынға сабақ беретін мұғалімдердің санына келсек, ең аз мұғалімдер 

саны  Атырау,  Солтүстік  Қазақстан  облыстарында.  Әр  мектепте  тек  2 

мұғалімнен. Қалған мектептерде кем дегенде 3 мұғалімнен (6-сурет). 

 

6-

сурет – 5-9-сынып мұғалімдерінің саны 

 

Дереккөз: Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы мәліметтері 

 

Жоғары сыныптарды алатын болсақ ең аз мұғаліммен қамтылған Атырау, 

Солтүстік Қазақстан облыстары. Осы облыстарда бір мектепте 1 мұғалімнен. 

Себебі бұл мектептерде оқушылар санының аздығына байланысты сыныптар 

топқа бөлінбейді (7-сурет). 

28 

30 

23 

25 

19 

20 

14 

14 

15 

13 

13 

7 

9 

11 

5 

9 

10 

4 

6 

6 

4 

5 

 

0 

о

қушылар 

25 

21  20 

19 

20 

 

15 

11 

11 

10 

6 

7 

8 

6 

8 

11 

6 

6 

7 

7 

4 

5 

 

0 

о

қушылар 

22 

 

7-

сурет – 10-11-сынып мұғалімдерінің саны 

 

Дереккөз: Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы мәліметтері 

 

Қорытындылай келе, барлық буындар бойынша сабақ беретін мұғалімдер 

Атырау, Солтүстік Қазақстан облыстарында аз қамтылған. Бұндай мұғалімдер 

санының  аздық  көрсеткіштері  экспериментті  объективті  қорытынды  жасауға 

кедергі жасауы мүмкін. 

Мұғалімдердің сапалық құрамы бойынша: 

- 164-

і – жоғары санатты; 

- 141-

і – І санатты; 

- 94-

і – ІІ санатты; 

- 

29  мұғалімнің  санаты  жоқ.  Санаты  жоқ  мұғалімдердің  басым  бөлігі 

Жамбыл,  Қызылорда,  Батыс  Қазақстан,  Шығыс  Қазақстан  облыстарында  

(12-

кесте). 

 

12-

кесте. Эксперимент сыныптардағы мұғалімдер туралы мәлімет 

 

Облыс/қала 

 

Мұғалімдер  

саны 

Біліктілік санаты

 

Жоғары (%) 

І (%) 

ІІ (%) 

Санаты жоқ 

Ақмола  

17 

4 

7 

5 

1 

Алматы  

25 

5 

14 

6 

- 

Актөбе  

17 

4 

3 

9 

1 

Атырау  

12 

1 

7 

2 

2 

Жамбыл  

18 

7 

7 

1 

3 

Батыс Қазақстан  

25 

7 

7 

8 

3 

Қарағанды  

18 

9 

4 

5 

- 

Қостанай  

31 

13 

9 

9 

- 

Қызылорда  

26 

3 

7 

8 

8 

Маңғыстау 

17 

4 

8 

3 

2 

Оңтүстік Қазақстан  31 

18 

6 

5 

2 

13 

14 

12 

10 

8 

6 

4 

2 

 

11 

8 

6 

4 

5 

4 

4 

4 

4 

2 

3 

3 

4 

3 

2 

о

қушылар 

23 

 

12-

кестенің жалғасы

 

Павлодар  

16 

6 

7 

3 

- 

Солтүстік 

Қазақстан  

10 

2 

5 

2 

1 

Шығыс Қазақстан  

49 

25 

12 

4 

4 

Алматы қ. 

56 

31 

16 

8 

1 

Астана қ. 

60 

25 

22 

13 

- 

Барлығы: 

428 

164 

141 

94 

29 

Дереккөзі:  Облыстардың,  Астана  және  Алматы  қалалары  білім  басқармаларының 

мәліметтері.  

 

Эксперименттік  сыныптарда  жұмыс  істейтін  мұғалімдердің  сапалық 

құрамын  талдау  барысында  Алматы,  Астана  қалалары  мен  Батыс  Қазақстан, 

Қарағанды,  Қостанай,  Оңтүстік  Қазақстан,  Шығыс  Қазақстан  облыстарында 

эксперименттік  сыныптарда  біліктілік  санаты  жоғары  мұғалімдердің  жұмыс 

атқаратыны байқалды. 

 

Мониторингтік зерттеу жұмыстарының қорытындысы. 

Оқыту  қазақ  тілді  емес  мектептердің  1-11-сыныптарына  арналған  «Қазақ 

тілі»  пәнінің  деңгейлік  оқулықтары  мен  ОӘК-терін  апробациядан  өткізуге 

байланысты  ағымдағы  оқу  жылының  тоқсандық,  жылдық  және  қорытынды 

бақылау жұмыстарының (оқулық авторларының жіберген) нәтижелеріне талдау 

жасалды, білім беру нәтижелері сапасын анықтауға бағытталған мониторингтік 

зерттеу жұмыстары жүргізілді. 

І  тоқсанның  қорытындысы.  2-11-сынып  оқушыларының  қазақ  тілі 

пәнінен І тоқсан бойынша білім сапасына салыстырмалы талдаудың нәтижесі: 

тоқсандық  қорытындысы  шығарылған  оқушылар  саны  -  9426,  қатысқан 

сыныптар саны 449 болды.  

 

8-

сурет. 2-11-сынып оқушыларының қазақ тілі пәні бойынша І тоқсандағы білім сапасы мен 

үлгерімі 

 

Дереккөзі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының мәліметі 

 

100 99 100 100 100 100 99,5 99,5 100 100 

100 

88 

99 100 100 100 100 100 

99,8

 

90 

80 

70 

60 

50 

40 

30 

 

68  73  72 

77  78 

84 

66  67 

73 

70

 

59  59 

63  67 67 

52 

10 

0 

24 

 

І  тоқсан  бойынша  орташа  білім  сапасы  -  70%,  үлгерімі  -  99,6%-ды 

құрады. «5» және «4» бағаларының саны 6601 болды, «қанағаттанарлықсыз» 

баға саны-16. 

 

І  тоқсанда  оқушылардың  білім  сапасының  ең  жоғары  көрсеткіші 

Қызылорда,  Қарағанды,  Батыс  Қазақстан  облыстарында  байқалды  (  тиісінше, 

81, 86, 88%). Ал орташа білім сапасынан ең төмен көрсеткіші Павлодар облысы 

(53%) 

көрсетті. 

Орта  деңгейден  жоғары  білім  сапасын  көрсеткен  облыстар  қатарына 

Алматы  қаласы,  Атырау,  Батыс  Қазақстан,  Жамбыл,  Қарағанды,  Маңғыстау, 

Шығыс Қазақстан облыстарын жатқызуға болады. 

ІІ  тоқсанның  қорытындысы.  2-11  сынып  оқушыларының  қазақ  тілі 

пәнінен  ІІ  тоқсан  бойынша  білім  сапасына  салыстырмалы  талдаудың 

қорытындысы:  білім  сапасы  -71,3%,  үлгерімі-99,9%  болды.  Зерттеу 

мониторингі  бойынша  ІІ  тоқсанда  білім  сапасы  мен  үлгерім  сәл  де  болса 

көтерілгенін  байқатты  (білім  сапасы  -1,3%-ға,  үлгерім  0,3%).  Тоқсандық  баға 

барлығы 10 099 оқушыға шығарылды. Ең жоғарғы білім сапасы және ең төменгі 

білім  сапасы  көрсеткіштер  арасындағы  айырмашылық  –  31,8%  құрады  (9-

сурет). 

 

9-

сурет. 2-11 сынып оқушыларының қазақ тілі пәні бойынша ІІ тоқсандағы білім сапасы мен 

үлгерімі 

 

Дереккөзі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының  мәліметтері 

 

І  тоқсанда  «5»  және  «4»  бағаларының  саны  6601  болса,  ІІ  тоқсанда  7208 

құрап,  607-ге  көбейген.  Ал,  «қанағаттанарлықсыз»  баға  саны  І  тоқсанда  16 

болса, ІІ тоқсанда 2-ге дейін азайған, яғни «2»-лік бағасының саны 14-ке дейін 

кеміген. 

ІІ тоқсанда Ақмола облысынан (99,5%) басқа облыстардың барлығы 100%- 

ды көрсетті. Орташа білім сапасынан ең төменгі көрсеткіші Қостанай облысы 

44,7%,  Қызылорда  облысы  44,7%  -ды  көрсетті.  Орта  деңгейден  жоғары  білім 

сапасын  көрсеткен  облыстар  қатарына  Алматы  қаласы,  Атырау,  Батыс 

Қазақстан,  Жамбыл,  Қарағанды,  Маңғыстау,  Шығыс  Қазақстан  облыстарын 

жатқызуға болады. 

100 100 99,5 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 99,9 

100 

90 

80 

70 

60 

50 

40 

30 

20 

70  73  70 

79 81 

67 67 

75 

86 

72 

68  72 71,3 

47 44,7 

55  58 

10 

0 

25 

 

ІІІ  тоқсанның  қорытындысы.  1-11-сынып  оқушыларының  қазақ  тілі 

пәнінен  тоқсан  бойынша  білім  сапасына  салыстырмалы  талдаудың  нәтижесі: 

тоқсандық  қорытындысы  шығарылған  оқушылар  саны  осы  тоқсанда  –  10870, 

қатысқан сыныптар саны 449 болды. 

ІІІ тоқсан бойынша орташа білім сапасы -75,5%, үлгерімі - 99,9% болды. 

ІІ  тоқсанға  қарағанда  ІІІ  тоқсандағы  «5»  және  «4»  бағаларының  саны  -  8213 

болды, І-ІІ тоқсанға қарағанда ІІІ тоқсандағы «5» және «4» бағаларының саны 

1610 бағаға өсті. ІІІ тоқсанда  «қанағаттанарлықсыз»  баға саны-4, ІІ тоқсанға 

қарағанда «қанағаттанарлықсыз» баға саны 12-ге кеміген (13-кесте). 

13-

кесте.  1-11  сынып  оқушыларының  қазақ  тілі  пәні  бойынша  ІІІ  тоқсандағы  білім 

сапасы мен үлгерімі 

Облыстар  Сынып 

саны 

Барлық 

оқушы 

Қатысқан 

оқушылар 

саны 

«5» 

«4» 

«3» 

«2» 

Сапа 

% 

Үлгерім 

% 

Астана қ. 

55 

1506 

1506 

439 

728 

339 

 

77,4 

100 

Алматы қ. 

54 

1536 

1534 

541 

622 

370 

1 

75,8 

99,9 

Ақмола 

22 

496 

496 

135 

219 

142 

 

71 

100 

Ақтөбе 

22 

486 

486 

136 

203 

147 

 

69 

100 

Алматы 

22 

543 

543 

164 

223 

156 

 

71,2 

100 

Атырау 

22 

393 

393 

163 

154 

76 

 

80 

100 

Батыс 

Қазақстан 

 

22 

 

515 

 

515 

 

190 

 

251 

 

74 

 

 

85 

 

100 

Жамбыл 

22 

515 

515 

141 

255 

117 

2 

76 

99,6 

Қарағанды 

22 

495 

495 

191 

235 

69 

 

86 

100 

Қызылорда 

21 

569 

567 

276 

188 

103 

 

81 

100 

Қостанай 

33 

776 

720 

265 

254 

201 

 

72 

100 

Маңғыстау 

22 

518 

518 

203 

207 

108 

 

79 

100 

Павлодар 

22 

501 

501 

104 

195 

202 

 

60 

100 

Солтүстік 

Қазақстан 

 

22 

 

430 

 

430 

 

112 

 

190 

 

127 

 

1 

70 

 

97,7 

Оңтүстік 

Қазақстан 

22 

640 

640 

197 

280 

163 

 

74 

100 

Шығыс 

Қазақстан 

44 

1011 

1011 

270 

482 

259 

 

74 

100 

Барлығы 

449 

10930 

10870 

3527  4686  2653 

4 

75,5 

99,9 

Дереккөзі: Облыстардың, Астана, Алматы қалалары білім басқармаларынан алынған 

мәлімет 

 

Талдау  бойынша  І-ІІ  тоқсанға  қарағанда  ІІІ  тоқсанда  білім  сапасы  мен 

үлгерім  көтерілгені  байқалды  (білім  сапасы  -  5,5%-ға,  үлгерім  0,3%).  Ең 

жоғарғы және ең төменгі білім сапасы көрсеткіштер арасындағы айырмашылық 

– 26% 

болды. 

ІІІ  тоқсанда  оқушылардың  білім  сапасының  ең  жоғары  көрсеткіші 

Қарағанды, Батыс Қазақстан облыстарына тиесілі болды ( тиісінше, 86, 85%). І-

ІІ  тоқсандағы  ең  жоғары  көрсеткіш  88%  болған  еді.  (Қызылорда  облысында) 

Ал  ІІІ  тоқсанда  орташа  білім  сапасының  ең  төмен  көрсеткішін  Павлодар 

26 

 

облысы  (60%)  көрсетті.  (І-ІІ  тоқсан  бойынша  да  ең  төмен  көрсеткішті 

Павлодар облысы (53%) көрсеткен болатын. 

ІІІ  тоқсанда  орта  деңгейден  жоғары  білім  сапасын  көрсеткен  облыстар 

қатарына  Астана(77,4%),  Алматы(75,8%)  қалалары,  Атырау(80%),  Батыс 

Қазақстан(85%), 

Жамбыл(76%), 

Қарағанды(86%), 

Қызылорда(81%), 

Маңғыстау(79%) облыстарын жатқызуға болады. 

ІV  тоқсанның  қорытындысы.  1-11-сынып  оқушыларының  қазақ  тілі 

пәнінен  тоқсан  бойынша  білім  сапасына  салыстырмалы  талдаудың  нәтижесі: 

тоқсандық  қорытындысы  шығарылған  оқушылар  саны  осы  тоқсанда  –  10921, 

қатысқан сыныптар саны 449 болды (4-кесте). 

Орташа  білім  сапасы  -76%  үлгерімі-99,9%  (білім  сапасы-0,5%  өскен) 

болды. «5» және «4» бағаларының саны – 8310 болды, ІІІ тоқсанға қарағанда ІV 

тоқсандағы  «5»  және  «4»  бағаларының  саны  97  бағаға  өсті.  ІV  тоқсанда 

«қанағаттанарлықсыз» 

баға 

саны-1, 

ІІІ 

тоқсанға 

қарағанда 

«қанағаттанарлықсыз» баға саны 3–ке кеміген. 

 

14-

кесте.  1-11  сынып  оқушыларының  қазақ  тілі  пәні  бойынша 

ІV 

тоқсандағы  білім 

сапасы мен үлгерімі 

 

 

Облыстар 

Сынып 

саны 

Барлық 

оқушы 

Қатысқан 

оқушылар 

саны 

«5» 

«4» 

«3» 

«2» 

Сапа 

% 

Үлгерім 

% 

Астан қ. 

55 

1503 

1503 

462 

714 

327 

 

78 

100 

Алмат қ. 

54 

1575 

1575 

600 

641  333 

1 

76,7  99,9 

 

Ақмола 

22 

496 

496 

144 

212  140 

 

71,7  100 

 

Ақтөбе 

22 

487 

487 

141 

209  137 

 

71,8  100 

 

Алматы 

22 

549 

549 

184 

208  157 

 

71,4  100 

 

Атырау 

22 

393 

393 

164 

154 

75 

 

80,9  100 

Батыс 

Қазақстан 

22 

517 

517 

212 

225 

80 

 

84,5  100 

 

Жамбыл 

22 

464 

464 

134 

205  125 

 

73 

100 

 

Қарағанды 

22 

495 

495 

201 

223 

71 

 

85,6  100 

 

Қызылорда 

21 

560 

560 

272 

196 

92 

 

83,5  100 

 

Қостанай 

33 

773 

773 

199 

324  250 

 

67,6  100 

 

Маңғыстау 

22 

517 

517 

198 

212  107 

 

79,3  100 

 

Павлодар 

22 

502 

502 

108 

201  193 

 

61,5  100 

Солтүстік 

Қазақстан 

22 

429 

429 

115 

185  129 

 

70 

100 

Оңтүстік 

Қазақстан 

22 

640 

640 

204 

284  152 

 

76 

100 

Шығыс 

Қазақстан 

44 

1021 

1021 

285 

494  242 

 

76,2  100 

 

Барлығы 

449 

10921 

10921 

3623 

4687  2610 

1 

76 

99,9 

Дереккөзі Облыстардың, Астана, Алматы қалалары білім басқармаларынан алынған 

мәлімет 

 

 

27 

 

Талдау  бойынша  ІІІ  тоқсанға  қарағанда  ІV  тоқсанда  білім  сапасы 

көтерілгенін байқалды (білім сапасы - 0,5%). Ең жоғарғы және ең төменгі білім 

сапасы көрсеткіштері арасындағы айырмашылық – 24,1% болды (10-сурет). 

 

10-

сурет-

1-

11 сынып оқушыларының қазақ тілі пәні бойынша 

ІV 

тоқсандағы білім 

сапасы мен үлгерімі 

 

 

 

Дереккөзі:  Облыстардың,  Астана,  Алматы  қалалары  білім  басқармаларының 

мәліметі. 

 

Оқушылардың  білім  сапасының  ең  жоғары  көрсеткіші  Қарағанды 

облысында болды ( тиісінше 85,6%). Ал ІV тоқсанда орташа білім сапасының 

ең төмен көрсеткішін Павлодар облысы (61,5%) көрсетті. (ІІІ тоқсан бойынша 

да ең төмен көрсеткішті Павлодар облысы (61%) көрсеткен болатын). 

ІV  тоқсанда  орта  деңгейден  жоғары  білім  сапасын  көрсеткен  облыстар 

қатарына  Астана(78%),  Алматы(76,7%)  қалалары,  Атырау(80,9%),  Батыс 

Қазақстан(84,5%), 

Шығыс 

Қазақстан(76,2%), 

Қарағанды(86%), 

Қызылорда(83,5%), 

Маңғыстау(79,3%), 

Оңтүстік 

Қазақстан(76%) 

облыстарын жатқызуға болады.  

жүктеу/скачать 4,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: