Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі м.ӨТемісов атындағЫ

жүктеу/скачать 2,12 Mb.

Pdf көрінісі

бет	189/196
Дата	06.01.2022
өлшемі	2,12 Mb.
	#13632

1 ... 185 186 187 188 189 190 191 192 ... 196

8. МӘТІН СИНТАКСИСІ

8.1 Мәтін синтаксисі туралы түсінік

    Мәтін  синтаксисі  –  жеке  сөйлемдік  түрлердің  грамматикалық-
мағыналық  байланысы.  Жеке  сөйлемдер  әбден  қалыптасқан,
тұрақталған тілдік тұлға. Бұл жағынан олардың қарым-қатынасы тең.
Бірақ адам ойын жеткізуде жеке сөйлемнің қызметі әлсіз. Сондықтан
олар  бір-бірімен  ұштасып,  ой  құралы  қызметін  атқарады.  Жалпы,
мәтін  синтаксисі  деп  ерекшелеу  жеке  сөйлемдердің  байланыс
қызметінен  туындаған.  Ал  жеке  сөйлемдердің  бір-бірімен  параллель
байланыста  тұруы  үшін  абзацтық  күрделі  синтаксистік  тұтастық,
бір сөзбен айтқанда, кіші мәтіндік құрылым қажет. Мәтін синтаксисі
сонымен  бірге  сөйлемдердің  құрамындағы  сөздердің  функциялық
(қызметтік)  қарым-қатынасын,    түгел  мәтін  ішіндегі  дара-дара

286
сөйлемдердің  де  өзара  байланысу,  селбесу  амалдарын  зерттейді.
Мұны    тіл    білімінде    текст    немесе    мәтін    деп    атайды.  Осындай
күрделі    ойды    білдіретін    бір    абзац    немесе  мәтін  синтаксистегі
сөйлеудің құрылысын, тілдік нормаларын зерттейтін тіл ғылымының
саласы деп есептеуіміз керек.

жүктеу/скачать 2,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 185 186 187 188 189 190 191 192 ... 196