№ 3 (106) 2015
59
қадірлеуге, ілгері дамытуға міндетті. Қазіргі уақытта қазақ тілінің экологиясына жаргон сөздер мен
сленгтер жағымсыз әсер етіп отыр. Жастардың тілдік нормадан ауытқып сөйлеуі кеңінен орын алып
бара жатыр. Жастарымыздың жаргон сөздерге құмар болуына өздерін ғана кінәлау дұрыс емес, оған
араласатын отбасының, қоршаған ортасының да кінәсі бар. Мектептерде ұстаздары жақсылыққа
баулып, қанша тәлім-тәрбие берді деп есептегенімен, былай шыға бере араласатын достары бөгде
сөздерге үйір болса, оған отбасынан тыйым болмаса, бала осы сөзді қолданғаным дұрыс екен деген
оймен жүре береді. Екіншіден, жастардың кітап оқуға деген құлықтарының төмендеуі, өйткені
кітаптың орнын, әлемді жаулаған компьютер толықтырып отыр. Қазақтың мол мұрасының бірі
әдебиет әлемінен алшақтап, арзанқол сөздермен көмкерілген ғаламтор ішіне еніп кеткен. Соның
салдарынан кейбіреулері айтар ойын жеткізе алмай «ия, жоқ» деген сөздермен шектелетін болды.
Қазіргі студенттердің арасында өздерінің қолданатын арнайы жаргон сөздері бар. Айталық,
студент оқу ғимаратында жүріп және дәріс сабақтарында, кітапханада болғанда студент жаргонына
тән сөздерді қолданады. Мысалы, «читалка» – «оқу залы», «внеаудиторка» – «аудиториядан тыс
тапсырма», «препод» – «оқытушы», «общяга» – «жатақхана», «столовка» – асхана, «Инетке барамыз
ба?», яғни интернет орталығы деген сөз, «универде оқимын» – университетте оқимын дегені.
Кеше маяк тастап едім, неге звондамадың? – қоңырау соғып едім, қайта телефон шалмадың;
Тормозы ұстап қалды, зависать етіп қалды – бір жағдайдан шығатын шешім таба алмай
Достарыңызбен бөлісу: |