Қазақстан республикасы білім жәНЕ

1
ҚАЗАҚСТАН
 
РЕСПУБЛИКАСЫ
БІЛІМ
 
ЖӘНЕ
 
ҒЫЛЫМ
 
МИНИСТРЛІГІ
Ф
. 
Б
. 
Бөрібекова
 
Н
. 
Ж
. 
Жанатбекова
Қазіргі
 
заманғы
 
педагогикалық
 
технологиялар
Оқулық
Алматы
, 2014

2
3
ƏОЖ
КБЖ
Ш
Қазақстан
 
Республикасы
 
Білім
 
жəне
 
ғылым
 
министрлігінің
 «
Оқулық
» 
республикалық
 
ғылыми
-
практикалық
 
орталығы
 
бекіткен
Пікір
 
жазғандар
:
С
. 
Н
. 
Жиенбаева
– 
педагогика
ғылымдарының
докторы
, 
профессор
;
Қ
. 
М
. 
Мендаяхова
– 
педагогика
ғылымдарының
докторы
, 
профессор
;
Н
. 
А
. 
Əбішев
– 
педагогика
ғылымдарының
докторы
, 
профессор
.
Ф
. 
Б
. 
Бөрібекова
, 
Н
. 
Ж
. 
Жанатбекова
Қазіргі
заманғы
педагогикалық
технологиялар
: 
Оқулық
. – 
Алматы
: 
2014. – 360 
бет
.
Еліміздің
əлемдік
білім
кеңістігіне
бағдар
алуының
басты
өзегі
– 12 
жылдық
білім
беруге
көшу
мəселесі
көкейкесті
тақырыпқа
айналды
. 
Жаңа
білім
парадигмасы
балаға
оқу
қызметінің
субъектісі
ретінде
қарап
, 
шығармашылық
қызығушылықтары
негізінде
білімге
құндылық
бағдарын
қалыптастыра
отырып
, 
танымдық
, 
шығармашылық
, 
рухани
қажеттіліктерін
қанағаттандыруды
жəне
жан
-
жақты
дамыған
, 
логикасы
жетілген
жеке
тұлғаны
қалыптастыруды
көздейді
.
Ұсынылып
отырған
оқулық
ЖОО
-
ындағы
болашақ
мұғалімдер
мен
бастауыш
сынып
мұғалімдеріне
арналады
. 
Жаңа
технологияны
оқушылардың
жас
ерекшеліктеріне
қарай
пайдалану
, 
оқушылардың
шығармашылық
сапа
қасиеттерін
дамытып
, 
интелектуалдық
пəрменділігін
арттыру
мақсатында
пайдалануға
негізделеді
.
ƏОЖ
 
КБЖ
 
ISBN
Түсінік
 
хат
Қазіргі
кезде
Қазақстан
Республикасында
жаңа
білім
беру
жүйесінің
қалыптасуы
жүріп
жатыр
. 
Осыған
орай
, 
алдыңғы
қатарлы
идеялар
мен
педагогикалық
технологияларды
практикалық
тұрғыдан
жаңарту
жəне
оларды
ғылыми
тұрғыда
негіздеу
бағытындағы
жұмыстар
жүргізілуде
. 
Болашақ
маман
– 
бүгінгі
студент
педагогика
теориясы
мен
практикасындағы
қазіргі
заманғы
педагогикалық
технологиялардың
түрлерін
біліп
, 
оларды
бастауыш
мектептің
оқу
-
тəрбие
үдерісінде
шығармашылықпен
қолдануға
тырысуы
тиіс
. 
Қазіргі
заманғы
озық
технологияларды
мектеп
тəжірибесінде
тиімді
қолдану
, 
ең
алдымен
, 
оларды
терең
, 
жан
-
жақты
оқы
п
-
үйренуді
талап
етеді
. 
Сондықтан
да
аталмыш
курс
кредиттік
жүйе
бойынша
білім
беретін
мамандықтардың
оқу
жоспарына
енгізілген
.
Еліміздің
əлемдік
білім
кеңістігіне
бағдар
алуының
басты
өзегі
– 12 
жылдық
білім
беруге
көшу
мəселесі
көкейкесті
тақырыпқа
ай
-
налуда
. 
Жаңа
білім
парадигмасы
балаға
оқу
қызметінің
субъектісі
ретінде
қарап
, 
шығармашылық
қызығушылықтары
негізінде
білімге
құндылық
бағдарын
қалыптастыра
отырып
, 
танымдық
жəне
рухани
қажеттіліктерін
қанағаттандыруды
жəне
жан
-
жақты
дамыған
, 
шығармашыл
жеке
тұлғаны
қалыптастыруды
көздейді
.
Білім
беру
үдерісін
жаңаша
ұйымдастыру
оның
философиялық
, 
педогогикалық
-
психологиялық
негіздерін
, 
теориясы
мен
тəжірибесін
тереңірек
қайта
қарауды
қажет
етеді
. 
Бүгінгі
философтар
мен
педагог
ғалымдар
білім
беру
саласында
жаңа
оқыту
технологиялары
мен
əдістерін
енгізумен
ғана
шектелмей
, 
білім
берудегі
дүниетанымдық
ұстанымдарды
қайта
қарау
, 
рухани
-
адамгершілік
құндылықтарға
бетбұрыс
жасау
қажеттігін
дəлелдеуде
.
Қазіргі
кезде
оқытудың
қазіргі
заманғы
педагогикалық
технологияларын
пайдалана
алу
əрбір
мұғалімнің
біліктілігін
анықтайды
. 
Бұл
курстың
қоғамда
алатын
орны
мен
методологиясына
негізделіп
жүзеге
асады
. 
Курсты
оқу
студенттердің
жинаған
білімдерін
шығармашылықты
негіздеуге
жəне
курстық
, 
дипломдық
жобаны
орындау
кезінде
ғылыми
-
зерттеушілік
əрекетінде
білімдерін
қолдануға
мүмкіндік
береді
. 
Сондықтан
бастауыш
сынып
мұғалімдеріне
арналған
«
Қазіргі
заманғы
педагогикалық
©
Н
. 
Ж
. 
Жанатбекова
, 
Ф
. 
Б
. 
Бөрібекова
, 2014
© 
ҚР
Жоғары
оқу
орындарының
қауымдастығы
, 2014

4
5
технологиялар
» 
пəні
бастауыш
білім
берудің
теориясы
мен
практикасын
меңгеруге
бағыттайды
.
Бастауыш
сынып
мұғалімдерін
даярлаудың
қазіргі
кездегі
қалыптасқан
жүйесі
оның
құрылымын
, 
ұйымдастырылуын
, 
мектеп
практикасымен
жəне
білім
беру
жүйесіндегі
инновациялық
үдерістермен
өзара
байланысын
қайта
қарауды
талап
етеді
.
Бұл
жоғары
оқу
орнында
мамандар
даярлаудың
сапасын
арттыруда
мұғалім
тұлғасының
өздігінен
дамуына
, 
оның
шығармашылық
қабілетінің
артуына
мүмкіндік
жасауды
жəне
оқу
-
тəрбие
үдерісін
жетілдіруді
қамтамасыз
ететін
жаңа
педагогикалық
технологияларды
пайдалану
көзделеді
.
Технологияны
педагогикалық
іс
-
əрекетті
қайта
құрудың
жүйелі
тұтас
құралы
ретінде
тиімді
пайдалану
оқу
-
тəрбие
үдерісінің
сапасын
жақсартуға
, 
жеке
тұлғаны
дамыту
міндеттерін
шешуге
септігін
тигізеді
.
Бүгінгі
таңда
педагогикалық
технология
мəселесі
теориялық
жəне
ғылыми
-
қолданбалы
бағыт
тұрғысынан
зерттеу
арқауы
болып
отыр
.
Практикалық
сабақтарда
білімгерлердің
білігін
қалыптастыру
түрлі
жаттығуларды
орындау
түрінде
, 
іскерлік
ойындарда
əртүрлі
рөлдер
орындау
барысында
, 
білім
жобаларын
жасау
жəне
педагогикалық
ситуацияларды
модельдеу
түрінде
жүзеге
асырылады
.
Қазіргі
кезде
ғылыми
информацияның
жедел
өсуіне
байланысты
білімгерлердің
өздігінен
білім
алып
, 
өздігінен
оқып
-
үйренуі
өте
маңызды
болып
отыр
.
Білімгерлердің
өзіндік
жұмысы
туралы
қорытынды
жасағанда
келесідей
тұжырымға
келуге
болады
: 
өзіндік
жұмыс
білімгердің
тек
өз
белсенділігі
түрінде
анықталады
. 
Əрбір
өзіндік
жұмысты
бастар
кезінде
білімгер
алында
белгілі
бір
мақсат
, 
проблема
болуы
қажет
.
«
Қазіргі
заманғы
педагогикалық
технологиялар
» 
курсы
бойынша
берілген
өзіндік
жұмысты
орындау
барысында
əр
білімгер
өзінің
жеке
тəжірибесін
пайдаланып
, 
алған
білім
деңгейінде
жұмыс
жасайды
. 
Өзіндік
жұмысты
ұйымдастыру
кезінде
оқытушы
білімгерге
арнайы
тапсырма
береді
, 
ал
білімгер
берілген
тапсырманың
қажеттілігі
жөнінде
өз
ойын
бекітеді
. 
Біріншіден
, 
берілген
тапсырманың
мазмұнын
талдайды
, 
өзінің
осыған
дейін
алған
білім
деңгейін
саралап
тапсырма
мақсатын
түсінеді
. 
Екіншіден
, 
берілген
тапсырманы
орындау
үшін
қандай
амалдар
керек
екендігін
ойластырады
жəне
ойластырған
жоспарды
іске
асырады
, 
яғни
тапсырманы
орындайды
. 
Үшіншіден
, 
алған
нəтижесіне
талдау
жасайды
.
Білімгерлерге
берілетін
өзіндік
жұмыстар
дидактикалық
жағынан
үш
түрге
бөлінеді
: 
білім
алуға
арналған
өзіндік
жұмыс
; 
білімді
пайдалануға
арналған
өзіндік
жұмыс
; 
теориялық
материалды
тексеруге
арналған
өзіндік
жұмыстар
.
Болашақ
бастауыш
сынып
мұғалімдеріне
«
Қазіргі
заманғы
педагогикалық
технологиялар
» 
курсын
меңгеруде
білімнің
өрінен
көрінуге
тілектеспіз
.
Автор

6
7
1.
ҚАЗІРГІ
 
ЗАМАНҒЫ
 
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
 
ТЕХНОЛОГИЯЛАР
 
ОҚУ
 
ПƏНІ
 
РЕТІНДЕ
Жоспар
:
1.1. 
Қазіргі
заманғы
педагогикалық
технология
пəнінің
объектісі
, 
пəні
, 
мақсаты
, 
міндеттері
.
1.2.
Педагогикалық
технология
ұғымына
жалпы
түсінік
.
1.3. 
Педагогикалық
технология
ұғымына
ғылыми
тұрғыдан
берілген
анықтамалар
.
1.1. 
Қазіргі
 
заманғы
 
педагогикалық
 
технология
 
пəнінің
 
объектісі
, 
пəні
, 
мақсаты
, 
міндеттері
Қазақстан
Республикасы
өзінің
тəуелсіз
мемлекет
екендігін
бүкіл
əлемге
дəлелдеді
. 
Ендігі
басты
міндет
– 
осы
мемлекеттің
өркендеп
өсуі
, 
халықтың
əлеуметтік
, 
экономикалық
жағынан
кемелденуі
болып
табылады
. 
Мемлекеттің
əлеуметтік
, 
экономикалық
өсіп
-
өркендеуінің
түпқазығы
– 
білім
мен
ғылым
екені
даусыз
. 
Еліміздің
болашақтағы
дамуы
, 
өсіп
-
өркендеуі
, 
əлемдік
кеңістіктегі
орны
білімнің
бағыт
-
бағдарына
, 
оның
тиімділігіне
байланысты
болмақ
.
Қазақстанның
əлемдегі
бəсекеге
қабілетті
50 
елдің
қатарына
кіру
стратегиясы
бүкіл
ұлттың
, 
елдің
барлық
атқару
органдарының
басты
идеясына
айланысуы
тиіс
екендігін
Қазақстан
Республикасының
Президенті
Н
. 
Ə
. 
Назарбаев
атап
көрсетті
. 
Бұл
білім
саласына
, 
соның
ішінде
білім
саласының
мамандарын
дайындауға
үлкен
жауапкершілік
жүктейтіні
түсінікті
.
Қазақстан
Республикасы
білім
беру
жүйесінің
реформалануы
коғамның
демократикалық
бағытта
дамуына
бет
алғанын
айқындайды
. 
Осыған
орай
, 
білімге
деген
көзқарас
түбегейлі
өзгеріп
, 
оқытудың
жаңа
түрлері
, 
жаңа
бағыттағы
мектептер
пайда
болып
, 
білім
мазмұнының
толығымен
жаңаруына
алып
келді
. 
Күн
тəртібінде
қойылып
отырған
күрделі
мəселелердің
ішінде
жас
ұрпаққа
білім
беруді
əлемдік
деңгейге
жеткізу
үлкен
орын
алады
. 
Сондай
қоғамдағы
түрлі
бағыттағы
өзгерістердің
бірі
– 12 
жыл
оқыту
моделі
.
Жаңа
білім
парадигмасы
балаға
оқу
қызметінің
субъектісі
ретінде
қарап
, 
шығармашылық
қызығушылықтары
негізінде
білімге
құндылық
бағдарын
қалыптастыра
отырып
, 
танымдық
жəне
рухани
қажеттіліктерін
қанағаттандыруды
жəне
жан
-
жақты
дамыған
, 
шығармашыл
жеке
тұлғасын
қалыптастыруды
көздейді
.
12 
жылдық
жалпы
орта
білім
берудің
мақсаты
– 
алған
білімдерінің
негізінде
еркін
баяндалатын
, 
өзін
таныта
, 
дамыта
білетін
, 
қазіргі
заманға
бейімделіп
, 
өз
бетінше
дұрыс
шешім
қабылдай
алатын
тұлғаны
қалыптастыру
.
Еліміздің
болашағы
жастар
десек
, 
жастардың
болашағы
оларды
саналы
тəрбиемен
, 
сапалы
біліммен
қаруландырып
, 
білімі
озық
елдердің
əлемдік
озық
үлгісін
өнегесін
, 
тəжірибесін
үйрететін
ұстаздар
қауымына
жүктелген
еңбегіне
байланысты
болмақ
. 
Осы
тұста
В
. 
Г
. 
Белинскийдің
: «...
ұстаздың
қолында
адам
өмірінің
келешектегі
тұтас
тағдыры
тұр
», – 
деген
сөзі
еріксіз
еске
түседі
. 
Өйткені
, 
ұстаз
– 
болашақтың
тұтқасы
, 
жас
ұрпақты
тəрбиелеу
жəне
терең
де
жан
-
жақты
білім
беру
ісіндегі
қоғамның
жұрт
сенген
өкілі
. 
Ол
жас
ұрпақ
бойына
білімді
, 
əдетті
, 
дүниетанымдылықты
, 
өмірге
деген
өмірлік
мақсатын
қалыптастырушы
басты
тұлға
.
Уақыт
өткен
сайын
білім
саласының
əлеуметтік
рөлі
де
нығайып
келеді
. 
Бұған
дəлел
– 
бүгінгі
таңда
еліміздің
білім
беру
мекемелерінің
алдында
Қазақстан
Республикасының
2030 
жылдарға
дейінгі
стратегиялық
дамуын
жүзеге
асыру
, 2015 
жылға
дейінгі
Қазақстандағы
білім
беру
Тұжырымдамасының
бекітілуі
. 
Осы
аталған
құжаттардың
көздеген
мақсаттары
бір
арнаға
тоғысады
. 
Ол
мақсат
– 
білім
беру
мекемелерінің
мамандарына
еліміздің
болашағы
– 
жастарды
терең
біліммен
сусындату
, 
яғни
бір
сөзбен
айтқанда
бəсекеге
қабілетті
ұрпақ
дайындау
мəселесі
болып
табылады
.