1 Шуыл – қоршаған ортаның физикалық факторы
1.1 Шуылдың физикалық сипаттамасы, оның жиілік сипаттамасы
1.2 Дыбысты қабылдау
1.3 Шуыл жіктемесі
1.4 Шуылдың адам организміне әсері
1.5 Тұрғындар үшін шуылдың жеткілікті деңгейі
2 Қалалардағы шуыл мәселесі
2.1 Мәселенің қазіргі жай-күйі
2.2 Заманауи қалалардағы өмір сүру ортасының факторлары
2.3 Қалалық шуыл
3 Көлік шуылының тұрғындар денсмаулығына қауіп-қатерін талдау
3.1 Қауіп-қатерді талдаудың теориялық негіздері
3.2 Тұрғындар денсаулығына көлік шуылының әсерінен төнген қауіп-қатерді бағалаудың тәртібі
4 Қала тұрғындарының денсаулығына көлік шуылының әсерінен болатын қауіп-қатерді талдау
4.1 Қауіп-қатер идентификациясы
4.2 Экспозицияны бағалау
4.3 «Экспозиция – жауап » тәуелділігін бағалау
4.4 Қауіп-қатер сипаттамасы
4.5 Қауіп-қатерді бағалаудың сенімділігіне ықпал етуші факторлар
4.6 Қауіп-қатерді басқару
9
9
14
19
21
26
28
28
30
30
36
36
41
45
45
48
49
51
53
54
Қорытынды
55
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
58
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
59
Қосымша
Тест тапсырмалары
Тест тапсырмаларының жауаптары
Қауіп-қатерді талдау, сараптау – адам өмірі мен денсаулығына кері әсерін тигізетін салдарлардың алдын алу үшін қажетті ақпаратты алу үдерісі, ол үш құрамдас бөліктен тұрады: қауіп-қатерді бағалау, қауіп-қатерді басқару және қауіп-қатер туралы ақпарат тарату.
МС – Мемлекеттік стандарт (МР 2.1.10.0059-12) [1].
Шуылдың жеткілікті деңгейі – адам органдары мен жүйелерінің қызметі функцияларының өзгеруіне барынша әсер ететін шуыл деңгейі, соның әсерінен адам мазасызданып, дегбірі қашады.
Қауіп-қатер идентификациясы –болжалды қауіп-қатердің барлық факторын сапалы деңгейде қарастыруды бағамдайтын қауіп-қатерді бағалау кезеңі, салмақты дәлелдің бағасын және олардың адамға белгілі бір залады әсерін тигізу мүмкіндігін зерделеу, қауіп-қатерді бағалаудың келесі кезеңдерінде барынша терең әрі жан-жақты талдау жүргізуге қажетті басымдықтарды таңдау.
Дербес (жеке) қауіп-қатер– зерттелетін фактордың әсерінен зиянды әрекеттердің пайда болуы және оның индивидқа (тұлғаға) ықпалы.
Қауіп - қандай да болмасын агенттің қабілеті немесе организмге зиян келтіретін ортадағы белгілі факторлардың жиынтығы, ол әсер ету шарттарына тәуелсіз өмір сүреді.
Қауіп-қатерді бағалау –ластанған ортада немесе өндірістік ортадағы залалды заттар әсерінің нәтижесінен денсаулыққа кері әсер етуші мүмкіндікті болжау немесе оны анықтауға бағытталған көпсатылы үдеріс.
Экспозицияны бағалау – қауіп-қатерді бағалау кезеңдерінің бір сатысы. Деңгейлерді анықтау және бағалау (сапалы және сандық), ұзақтығы, бағаланатын тұрғындар тобына ықпал ететін факторлардың жиілігі және ықпал ету жолдары.
Дыбыстың максималды деңгейі –визуалдық есептеу барысында өлшеу құралының максималды көрсеткішіне сәйкес келетін дыбыс деңгейі немесе автоматты құрылғының тіркеуі барысында өлшеу уақытының 1%-нан асатын дыбыс деңгейінің мәні.