Қазақстан республикасы денсаулық сақтау министрлігі



Pdf көрінісі
бет135/200
Дата20.10.2023
өлшемі2,48 Mb.
#119854
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   200
Өзін
-
өзі
 
тексеруге
 
арналған
 
сұрақтар
 
1. 
ҚР
 
президенттік
 
басқару
 
нысанының
 
қалыптасу
 
жəне
 
даму
 
кезеңдерін
 
көрсетіңіз
.
 
2. 
ҚР
 
мемлекеттік
 
құрылымының
 
зайырлы
 
нысанын
 
атаңыз
.
 
3. 
ҚР
 
ұлттық
-
мемлекеттік
 
нысанының
 
негізгі
 
белгілерін
 
көрсетіңіз
.
 
 
Өзіндік
 
жұмысқа
 
арналған
 
сұрақтар
 
1. 
Мемлекеттің
 
басшысы
 
жəне
 
лауазымды
 
тұлғасы
 
ретіндегі
 
ҚР
 
əрекеті
.
 
2. 
ҚР
 
егеменді

демократиялық

құқықтық

зайырлы
 
жəне
 
əлеуметтік
 
мемлекет
 
дегенді
 
қалай
 
түсінесіз
?
 
 
 
Отбасы
 
құқығының
 
негіздері
 
 
Отбасы
деп некеден, туыстықтан, бала асырап алудан немесе балаларды 
тəрбиеге алудың өзге де нысандарынан туындайтын мүліктік жəне мүліктік емес 
жеке құқықтар мен міндеттерге байланысты жəне отбасы қатынастарын нығайту 
мен дамытуға жəрдемдесуге тиісті адамдар тобын айтамыз. 
Неке
 
ерлі
-
зайыптылар арасындағы мүліктік жəне мүліктік емес жеке қатынастарды 
тұғызатын, отбасын құру мақсатымен заңдарда белгіленген тəртіппен 
тараптардың ерікті жəне толық келісімі жағдайында жасалған еркек пен əйелдің 
арасындағы тең құқықты одақ. Неке азаматтық хал актілерін тіркеу (АХАЖ) 
органдарында ресімделгенде заңды деп танылады жəне белгілі бір құқықтық 
салдарлар туғыза алады. Шіркеулерде, мешіттерде некені қиюға заң тыйым 
салмайды, бірақ олардың құқықтық күші жоқ. Некеге тұру үшін заң некеге 
тұрудың жағымды жəне жағымсыз жақтарын белгілейді. Неке тұрудың жағымды 
жақтарына: некеге тұрушы еркек пен əйелдің өзара ерікті келісімі жəне олардың 
неке жасына жетуі жатады.
ҚР «Неке жəне отбасы туралы» 1998 жылғы 17 желтоқсандағы заңына 
сəйкес неке жасы еркектер мен əйелдер үшін он сегіз жас болып белгіленеді. 
Дəлелді себептер болған жағдайда мемлекеттік тіркеу АХАЖ органдары неке 
жасын екі жылдан аспайтын мерзімге төмендету мүмкін. Неке жасын төмендету 
туралы өтінішті некеге тұруға тілек білдірушілер немесе олардың ата
-
аналары, 
не қорғаншылары (қамқоршылары) белгіленген неке жасын төмендету 
қажеттігін туғызатын себептерді көрсете отырып қозғай алады.


~214~ 
Некеге тұруға жол берілмейтін жағдайлар: 1) екі тараптың біреуі болса да 
некеде тұрған болса; 2) тікелей ата
-
тегі бойынша жəне өзінен тарайтын жақын 
туыстардың арасында, ата
-
анасы бір жəне ата
-
анасы бөлек əкесі немесе анасы 
ортақ ағалы
-
інілер мен апалы
-
сіңілілердің (аға
-
қарындастардың) арасында; 3) 
асырап алушылар мен асырып алғандардың арасында; 4) біреуінің болса да 
психикалық ауруының немесе ақыл
-
есі кемдігінің салдарынан сот əрекетке 
қабілетсіз деп таныған адамдардың арасында жол берілмейді.
Некеге тұруға тілек білдіруші адамдарға медициналық, сондай
-
ақ 
медициналық
-
генетикалық мəселелер жəне репродукциялық денсаулық қорғау 
мəселелері бойынша консультация беру мен тексеруді мамандандырылған 
денсаулық сақтау мекемелері жəне некеге тұратын адамдардың екеуінің 
келісімімен ғана жүргізіледі. Некеге тұратын адамдарды тексерудің нəтижелері 
медициналық құпия болып табылады жəне ол некеге тұруға ниеттенген адамға 
тексеруден өткен адамның келісімімен ғана хабарлануы мүмкін.
Некеге тұратын адамдардың тікелей қатысуымен неке мемлекеттік АХАЖ 
органдарында қиылады. Некені қию некеге тұруға тілек білдірушілер АХАЖ 
органына арыз берген күннен бастап бір ай мерзім өткен соң жүргізіледі. Дəлелді 
себептер болған жағдайда неке қиюды мемлекеттік тіркеу орны бойынша АХАЖ 
органы бір ай өткенге дейін неке қиюға, сондай
-
ақ осы мерзімді ұзартуға, бірақ 
бір айдан аспайтын мерзімге ұзартуға рұқсат етуі мүмкін. ерекше мəн
-
жайлар 
болған кезде (жүктілік, бала тууы, бір тараптың өміріне тікелей қауіп төнуі жəне 
басқа да ерекше мəн
-
жайлар) неке өтініш берілген күні қиылуы мүмкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   200




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет