Қазақстан республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі ш. УӘлиханов атындағы
КИБЕРҚАУІПСІЗДІКТІ ҚОЛДАНУ МЕН ЕНГІЗУДІҢ ҚОЛДАНЫСТАҒЫ
жүктеу/скачать 19,8 Mb. Pdf көрінісі
|
| КИБЕРҚАУІПСІЗДІКТІ ҚОЛДАНУ МЕН ЕНГІЗУДІҢ ҚОЛДАНЫСТАҒЫ
МЕХАНИЗМДЕРІН ТАЛДАУ Тоғай Алпамыс Дәуітұлы Ғылыми жетекші: К.К.Сагинбаева лектор Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті, Көкшетау қ. togayalpamys@mail.ru 2017 жылғы GCI деректері бойынша Қазақстан 83 позицияда болды [84, б. 61]. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік мүмкіндіктерін, инвестициялық тартымдылығын ескере отырып, бұл көрсеткіш ел үшін ең нашар нәтижелердің бірі болды және киберқорғаныс деңгейін арттыру бойынша шұғыл шаралар қабылдаудың белгісі болды. 513 2017 жылы Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен Киберқауіпсіздік тұжырымдамасы бекітілді [1]. Тұжырымдамада азаматтық қорғанысты цифрландырудың ағымдағы жағдайы қарастырылған. Бұл ретте, 2018 жылғы 29 қазанда Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының қаулысымен Қазақстан Республикасының қаржы секторының 2018-2022 жылдарға арналған киберқауіпсіздік стратегиясы бекітілді [1]. Бұл Стратегия Қазақстанның киберқауіпсіздік тұжырымдамасын іске асыру шеңберінде бекітілді. Стратегия Қазақстан Республикасының қаржы секторында киберқауіпсіздікті тиімді қамтамасыз ету мақсатында әзірленді және қаржы секторына қатысушылар арасында ақпарат алмасудың киберқауіпсіздігіне басты назар аударылады. Киберқауіпсіздік адам өмірінің барлық салаларында ауқымды және өсіп келе жатқан жаһандық қауіп екені бұрын айтылған болатын. Зерттеу аясында респонденттердің көпшілігі Қазақстан бүгінде ішкі нарықта криптовалютаны енгізуге және пайдалануға дайын емес, бірақ болашақта оны ұлттық ауқымда киберкеңістікте киберқауіпсіздікті жақсарту арқылы қарастырылуы мүмкін деп санайды [162, б. 135]. Онлайн сауалнама нәтижелері және фокус-топтар. Зерттеу аясында 20-дан 55 жасқа дейінгі жас санатындағы 12 IT маманына онлайн сауалнама жүргізілді (1-сурет). IT мамандарының 65%-дан астамы цифрлық жобаларды жүзеге асыру кезінде әкімшілік (ұйымдастырушылық) мәселелерге тап болатынын және 40%-дан астамы техникалық проблемаларға тап болғанын, ал ең аз респонденттердің әлеуметтік- экономикалық және нормативтік мәселелерге тап болатынын айтады. Сурет 1 – Респонденттердің жасы. Барлық 12 респондент қазақстандық нарықта білікті мамандардың жеткіліксіз санын көрсеткенін атап өту маңызды. Респонденттердің пікірінше, екінші кезектегі шешілетін мәселе – киберқауіпсіздік саласындағы отандық өнеркәсіпті дамытуға бөлінген және тартылған инвестициялық қаражат көлемі. Респонденттер әкімшілік және ұйымдастырушылық кедергілерді шешу қажеттігін де атап өтеді. Сарапшылардың пайымдауынша, Қазақстан үшін жиі кездесетін киберқауіптер әлеуметтік секторға кибершабуылдар (жеке деректердің ағып кетуі), вирустық шабуылдар, мемлекеттік IP осалдықтары, фишингтік шабуылдар, алаяқтық, мемлекеттік емес IP осалдықтары және қаржы секторына жасалған шабуылдар. жүктеу/скачать 19,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|