Қазақстан республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі ш. УӘлиханов атындағы



Pdf көрінісі
бет311/532
Дата05.09.2023
өлшемі19,8 Mb.
#106156
1   ...   307   308   309   310   311   312   313   314   ...   532
Байланысты:
Сборник студ конф 22-23г

 
Сүйек 
пен 
көміртекті наноқұрылымды 
имплантаттардың 
биомеханикалық 
қасиеттерінің салыстырмалы деректері
Сүйекке механикалық әсер етудің 4 түрі бар: созылу, қысу, иілу және бұралу, бұларды 
сүйек табиғи жағдайларда сезінеді. Сүйектердің механикалық жүктемеге реакциясын A. Li 
(1993) егжей-тегжейлі зерттеді. Қаңқаның ұзын сүйектерінің созылған кездегі беріктігі 30-дан 
149 МПа-ға дейін жетті. Ол еменнен жоғары және шойыннан еш айырмашылығы жоқ. 
Сығылған кезде сүйектердің беріктігі одан да жоғары болады. Оның көрсеткіштері 117-167 
МПа-ға тең. Бұралу кезінде сүйектердің көтергіштігі төмен: сан сүйектері 2500 Н дейін бұралу 
жүктемесіне шыдайды. Мұндай бұзылу үлгісі күнделікті өмірде, мысалы, спортта кең 
таралған. Мысалы, спортшы шығыршықта «крест» позициясын ұстаған кезде, иілу кезінде қол 
сүйектері бұзылады. Қозғалыс кезінде сүйектер кеңейіп, қысылып, бүгіліп қана қоймайды, 
сонымен қатар бұралып тұрады. Сүйектің бұралу күші 105,4 МПа құрайды. Ол 25-35 
жастағылар үшін жоғары. Жасы ұлғайған сайын бұл көрсеткіш 90 МПа-ға дейін төмендейді. 
Көміртекті наноқұрылымы бар импланттарға жүргізілген сынақтар олардың механикалық 
беріктігі жоғары екенін растады. Көміртектің тығыздығы 1,50-1,78 г / см2 құрайды. 
Сипатталған кеуектілік кемінде 5%. Сығымдау беріктігінің шегі кемінде 30 МПа, бұралу 
беріктігінің шегі кемінде 20 МПа, сығылу кезіндегі серпімділік модулі кемінде 1,5 ГПа. 
Композитті көміртекті материалдың серпімді модулін өз еркімен, яғни материалдың 
механикалық қасиеттерін бағдарламалап реттеуге болатынын айта кету керек. Бұған топырақ 
талшықтарының алдын ала белгіленген қиысу бұрышымен қол жеткізіледі (В. Булманис және 
басқалар, 1985). Қазіргі заманғы көміртекті материалдардың негізгі ерекшеліктері сүйектің 
маңызды параметрлеріне сәйкес конструкциялау мүмкіндігі болып табылады. Имплантаттың 
не сүйек тінінде (остеокондукция) бітуі не кез келген тазалық класындағы тегіс жазықтыққа 
ие болуы үшін бетінің құрылымы мен кеуектілігіне кепілдік беруге болады, бұл емдеу кезінде 
үйкеліс коэффициентін барынша азайтуға мүмкіндік береді. Қазіргі уақытта қолданылатын 
көміртекті композиттік материалдар 7-12% қалдық кеуектілікке ие, бұл имплантаттарды 
әртүрлі дәрілермен: антибиотиктер, антисептиктер немесе, мысалы, кальций фосфатына 
негізделген, сонымен қатар имплантатқа остеоиндуктивті қасиеттер беретін беттік-белсенді 
заттармен қоректендіруге мүмкіндік береді. Механикалық қасиеттері бойынша көміртекті 
композиттік фиксаторлар темір немесе полимерлі фиксаторлардың қасиеттеріне қарағанда 
сүйектің кортикальды қабатынан әлдеқайда аз ерекшеленеді (Е.Лавров, 1984). Егер 
ұстағыштың беріктігі – оның ауыспалы жүктемелерге ұзақ уақыт шыдау қабілеті туралы 
айтатын болсақ, арматуралық талшықтары көлденең орналасқан көміртекті композиттік 
материалдың тіні металл және шыны талшықтармен салыстырғанда, бұзылуға аса төзімді 
екенін көрсетеді (Хиньюан және т.б., 1985). Сүйектің табиғи майысқақтығына барынша жақын 
бекіткіштің майысқақтығы сүйек сынықтарының біту процесін жақсартуға мүмкіндік береді. 
UNI санитариялық-химиялық және уытты сынақтары барысында біз одан да жағымды 
деректер алдық. Сертификациялық зерттеу орталығы (Санкт-Петербург) уытты және 
санитариялық-химиялық көрсеткіштер бойынша зерделенген UNI стандарттары ішкі ортамен 
және ағза тіндерімен байланысатын материалдар үшін критерийлерге толық сәйкес келетінін 
анықтады: зерделенген стандарттар уытты емес, тітіркендірмейтін, сезімтал және улы емес. 
Бұл көміртекті наноқұрылымы бар имплантаттардың биоүйлесімділігі жоғары екенін 
білдіреді. Адам ағзалары мен тіндерінің жасанды өндірісін құру технологиялары. Өкінішке 


566 
орай, көміртек өнімдерінің мүмкіндіктерін жоғары бағалау кезінде соңғы уақытқа дейін 
барлық зерттеулер өнеркәсіптік өндіріс болмауынан бірқалыпты жүргізілмегенін атап өткен 
жөн. [3]


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   307   308   309   310   311   312   313   314   ...   532




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет