Зерттеу нәтижелері.
Ғылыми-шаруашылық тәжірибеге тірілей салмақтары 275-285
кг аралығындағы 15-айлығында қойылған бұқашытар топтарында,3 ай мерзімінде тірілей
салмақарының қосылуы мен азықтандыруға жұмсалған жемшөп және қосынды шығыны
бақыыланды. Тәжірибе басындағыі бұқашықтарды азықтандыру рационының құрамы 2-
кестеде берілген.
2-
кесте - Бұқашықтарды азықтандыру рационы
Көрсеткіштер
Нор
ма бойынша
қажет
Азықтар
Рац
ионда бары
ара
лас пішен
жүге
рі сүрлемі
ара
лас дән
Азықтар, кг
-
4
10
3
-
Азықөлшемі
7,0
2
2
3
7,0
Алмасу
энергиясы, МДж
61
22
20
28
68
Құрғақ заты, кг
6,4
3,0
2,0
2,6
6,6
Қорыт. протеин, г
720
170
160
370
700
Кальций, г
35
31
6
2
39
Фосфор, г
20
10
3
8
21
Каротин, мг
160
80
110
-
190
597
Азықтандыру рационының негізгі энергия-протеиндік және минералды-дәрумендік
қоректілігі азықтандыру нормаларына сәйкес келеді. Бұқашықтар өсіп, салмақ қосқан сайын
ұлғайатын азықтандыру нормасының көрсеткіштері рационның осы құрылымын сақтай
отырып, азықтарының мөлшерін молайтумен қамтамасыз етілді. Тәжірибе барысындағы
топтар азықтандыруының айырмашылығы, тәжірибе тобындағы бұқашытар азықтандыру
рационның аралас дәндер жармасынан тұратын құнарлы жемінің энергиялық қоректілігі
бойынша эквивалентті мөлшері арнайы дайындалған, құрамы мен қоректілігі 3-кестеде
берілген, күнжара-фосфатидті қосындымен (КФҚ) алмасытырылды.
3-
кесте – КФҚ азықтық қосындысының құрамы мен қоректілігі
№
Көрсеткіштер
Өлш
емі
Бары
Қосынды құрамы
1
Бидай кебегі
%
80,0
2
Күнбағыс күжарасы
%
15,0
3
Азықтық фосфатид
%
5,0
Қосынды қоректілігі
1
Құрғақ заты
г/кг
86,8
2
Азық өлшемі
кг/кг
10,8
3
Алмасу энергиясы
МД
ж/кг
0,96
4
Жалпы протеині
г/кг
190
5
Қорытылатын протеині
г/кг
130
Жалпы протеинінде
1
Лизин
%
1,4
2
Метионин
%
1,2
3
Цистин
%
0,8
4
Триптофан
%
0,8
Азықтық фосфатидпен (5%) байытылған 1 кг-да 0,78 азық өлшемі, 8,87 МДж алмасу
энергиясы бар бидай кебегі (80%) мен 1,27 азық өлшемі, 10,44 МДж алмасу энергиясы бар
күнбағыс күнжарасы (15%) қосындысының энергиялық қуаттылығы – 1,20 ахық өлшеміне
немесе 10,8 МДж алмасу энергиясына теңеседі. Бұл компоненттері қосылғандағы
қосындының 1 кг-да 0,96 азық өлшемі, 9,58 МДж алмасу энергиясы жиналып, әр 1 азық
өлшеміндегі қорытылатын протеин мөлшері 160 г шоғырланған қуатты энерго-протеиндік
азықтық қосынды. Оған қосылған липидтік қалдықтық фосфо-липидтер өздері тікелей энергия
өндірмегенмен, жасуша мембранасының сұрыптап өткізілушілігі мен май қышқылдары және
холестеринді транспорттауға қатысу арқылы маңызды биохимиялық қызметтер атқарады.
Осының арқасында малдың азықтандыру рационына қосылған КФҚ оның энерго-протеиндік
және биологиялық құныдылығын арттырады (4-кесте)..
4-
кесте –Протеиндік қосындының бұқашықтар өсуіне әсері
№
көрсеткіштері
Өл
шемі
Тәжірибелік топтар
І-
бақылау
ІІ-
тәжірибе
1
Бұқашытардың тірілей
салмағы:
- бордақылау басында
кг
282,2 ±
6,8
281,4±7,
1
598
- бордақылау соңында
кг
358,7 ±
8,4
362,6±
8,2
2
Тірілей салмақ қосуы
кг
76,5±
2,6
81,2± 3,2
3
Орташа тәуліктік салмақ
қосуы
г.
849,4
902,2
4
Бақылау тобымен
салыстырғанда
%.
100,0
106,2
5
Жұмсалған азық шығыны:
азы
қ өлшемі
- жалпы
6732
6333
- 1 кг салмақ қосуға
8,81
7,84
Азықтандыру рационына қосылатын күнжара-фосфатидтік қосынды бұқашықтар
өсуінің биотүзуге қажетті алмасу энергиясы, қорытлатын протеин және маңызды амин-
қышқылдарымен байытып, олардың өсіп, тірілей салмақ қосу қарқынын жылдамдатты (4-
кесте). Тәжірибе соңында І-бақылау тобындағы бұқашықтардың тірілей салмағымен
салыстырғанда, азықтандыру рационына КФҚ қосылған ІІ-тәжірибе тобындағы бұқашық
тардың тірілей салмағы 4,7 кг немесе 6,2% артты. Сонымен қатар олардың 1 кг салмақ қосуына
жұмсалған азық шығыны 1,03 азық өлшеміне немесе 11,2% кеміген. Төлді өсіруге жұмсалатын
тікелей шығындарда азық шығындарының үлесі басым болатындық тан, олардың кемуі жалпы
бұқашықтар өсіру шығынын азайып, сала рентабелдігін арттыруға себебі тиеді..
Достарыңызбен бөлісу: |