Қазақстан Республикасы жоғарғы оқу орындарның қауымдастығы
Баяндамалар мен рефераттар тақырыбы
жүктеу/скачать 1,55 Mb.
|
1093 k L
- Бұл бет үшін навигация:
- Философиялық мәтіндермен жұмыс істеу
- Әдебиеттер тізімі
- Илларион Киевский
- М. В Ломоносов .
- А. К Радищев.
- Славянофильдер ағымының өкілдері И. В. Киреевский, ағайынды Аксаковтар, А. С. Хомяков
| Баяндамалар мен рефераттар тақырыбы:
ХХ ғ. көркемдік мәдениеттегі Фрейдтің санасыздық идеялары. Экзистенциализмдегі жаттану мәселесі. ХХ ғ. философиясының ғылыми-техникалық ақыл-ойға табынуы. Неопозитивизм эволюциясының негізгі кезеңдері. ХХ ғ. Батыс философиясындағы адам мәселесі. Технократиалық және антитехнократикалық утопия. К. Поппердің әлеуметтік-философиялық тұжырымдамасының негізгі мәні. Философиялық мәтіндермен жұмыс істеу: Камю А. Бунтуюший человек. М.: 1990. Кривелов И. А. Библия: историко-кретический анализ. М.: 1985. Кьеркегор С. Страх и трепет. М.: 1993. Мир философии: Хрестоматия в 2 частях. – М.: 1991. Сумерки богов: (Ф. Ницше, З. Фрейд и д.р.). Сост. А. А. Яковлева. М.: 1990. Хайдеггер М. Время и бытие: статьи и выступления. М.: 1993. Ясперс К. Смысл и назначение истории. М.: 1985. Әдебиеттер тізімі: Алтаев Ж., Қасабек А. Мұхамбетәлі Қ. Философия тарихы. Алматы, 2000. Ақназаров Х. З. Философия тарихынан дәрістер курсы. Алматы, 1992. Алтаев Ж., Касабек А., Мұхамбетәлі Қ. Философия тарихы. Алматы, 2000. Әбішев Қ. Философия – Алматы: Ақыл кітабы, 2001. Бейсенов Қ. Философия тарихы. Алматы, 1992. Бессонов Б. Н. Назначение человека. М.: 1995. Гайденко П. П. Экзистенциализм и проблема културы. М.: 1963. Есім Ғ. Фәлсафа тарихы - Адматы: Раритет, 2004. Зотов А. Ф., Мельвиль Ю. К. Западная философия ХХ века. Учеб. Пособие. М.: 1987. Зотов А. Ф., Мельвиль Ю. К. Западная философия ХХ века. Учеб. Пособие. М.: 1998. Кішібеков Д., Сыдықов Ұ. Е. Философия. Алматы: 2003. Қасабек А.Тарихи-философиялық таным. Оқу құралы. Алматы, 2002. Құлсариева А. ХХ ғасыр философиялық тұжырымдамасы. Алматы, 2001. Лейбин В. М. Фрейд, психоанализ и современная западная философия. М.: 1990. Маркузе Г. Одномерный человек. М.: 1969. Мудрагей Н. С. Рациональное и иррациональное. Историко – теоритический очерк. М.: 1985. Мырзалы С. Қ. Философия әлеміне саяхат. Қостанай, 2000. Немировская Л. З. Философия: Уч. Пособие. М.:1996. Поппер К. Открытое общество и его враги. М.: 1992. Поппер К. Логика и рост научного знания. М.: 1983. Рассел Б. Человеческое познание, его сферы и границы. М.: 1957. Современная западная философия.М.: 1991. Современная западная философия: словарь, М.: 2000. Философский энцеклопедический словарь - М.: 1994. Философия (под ред. проф. Никтич Л.А.). М.: 2000. Философия: Т. Х. Ғабитов. Электрондық оқулық. Алматы. Юрлит, 2004. Философия Құр. Т. Ғабитов - Алматы: Раритет, 2005. Фромм Э. Психоанализ и этика. М.:1993. 1.8. Орыс философиясыОрыс халқының философиялық ойлары - әлемдік философия мен мәдениеттің органикалық бөлігі. Орыс философиясы Батыс Еуропалық мәселелерді қарастырады, бірақ оның ерекшелігі ─ ойлау тәсілінің ұлттық сипатында болып отыр. Православие діні - ежелгі орыс философиясының фундаменті. Христиан дінін орыс халқының 988 жылы қабылдауы, оның дамуының жаңа кезеңі болды. Ол кездегі ойшылардан, христан діні теоцентрлік көзқарасты талап етті. Орыс философиясы «Византиялық» философияның әсерімен дами бастады. Онда неоплатондық теоцентрлік мәселе басым болды. Неоплатонизм – идеалистік ағым, оның мақсаты - Платон ілімін қатаң жүйелеу, ондағы қайшылықты жою және оны ары қарай дамыту. Платонның идеалистік теориялары неоплатонизмде мистикалық эманация (сәуле шашу, өту) туралы ілім формасында қабылданды. Материя әлемдік иерархияның төменгі буыны, «әлемдік жанның» эманациясы, олардан «рух» - жоғары тұрады, ал «алғашқы жаратылыс» немесе біртұтастық тіпті бәрінен де биік болмақ. Неоплатонизм бойынша философияның ең жоғарғы сатысында ақыл-ой, оған тәжірибенің көмегімен емес, мистикалық экстаздың арқасында ғана жетуге болады. Бұл философияда идеализм - теософияға айналады. Теософия (гр theos - құдай және sophia - даналық білім; сөзбе-сөз ─ құдайтану) - кейде теологиямен, кейде мистикалық, дінтанудан тыс формалармен теңесетін ұғым. ІХ-XVIII ғасырлардың бірінші жартысы - философиялық мәселелер мен басқа да қоғамдық сана сұрақтарына, әсіресе діни және эстетикалық тұрғыдан жауап іздеу кезеңі (Илларион, Андрей Рублев, Феофан Грек, Владимир Монамах). XVIII ғасырдың екінші жартысы – ХІХ ғасырдың бірінші ширегі - россиядағы философияның тарауы және ғылым мен мәдениетті ұғыну, әрі, Батыс Еуропаның философиялық ойы мен ағымдарына еліктеу мәнінде жүрді. ХІХ ғасырдың екінші ширегі - ХХ ғ. басында Орыс философиясының өз дамуы басталды. Орыс философиясының Кеңестік кезеңі ─ марксистік болды. Илларион Киевский (ІХ ғ) - бірінші орыс Метрополиті. Оны Ярослав Мудрый тағайындады. Оның «Слово о Законе и Благодати» атты еңбегінде біраз философиялық және қоғамдық-саяси идеялар бар, ол Христиан дінінің негізгі түсінігін қарастырады. Илларион Көне өсиеттік қағидадағы құқықты ереженің мәнін ұғынуды ұсынады: құпияны, мәңгілікті білмей, бармен көңіл көтеру ─ аз нәтиже береді, құлдықты тудырады дейді. Евангелияда (інжіл) ақиқат игіліктен ажырмай, бүкіл адамзатты құтқарады, Көне өсиеттік Жаңа өсиеттікке ауысып, құлдық бостандыққа жетеді делінген. Адамзат тарихы дамуының мәні осында. Владимир Мономахтың негізгі шығармасы ─ «Поучения» (оқыту). Онда өзіне тән философия, моральдық-өнегелік кодекс, келешек ұрпақты тәрбиелеу мәселелері бар. Орыс жері, оның тағдыры, елді біріктіру, қорғау мақсаты, жақсылық пен зұлымдық тақырыптары қарастырлады. М. В Ломоносов. (1711-1765 жж.). Ең алғашқы орыс ғалым, Батыс Еуропалық рухани беделдерден өзін іштей тәуелсіз санаған.Ол орыс философиясындағы материалистік дәстүрді қалады. Материя атомдардан тұрады, ал атомдар өзара қосыла келе молекуланы құрайды, материя мен қозғалыс ажырамас бірлікте, материя үздіксіз қозғалыста болатынын атап көрсетті. Корпускуляр теориясы заттардың құрылымын қарастырады, барлық заттар мен материя ең ұсақ бөлшектерден ─ корпускулярдан, яғни атомдардан, материалдық монадан тұрады дейді. Танымдық ойлары: құбылыстар мен заттар сезім мүшелері арқылы қабылданады. Ол ой жүзінде талданып, қорытындылау барысында танылып іске асады. Ломоносов экспериментке, тәжірибеге, теориялық ойлауға үлкен мән берген. Әлеуметтік өмірде ағартушылық, гуманистік көзқараста болды. Ломоносовтың құдайға қатысы - деизм. Ол бір жағынан, Құдайдың бар екенін жоққа шығармайды, ал, екінші жағынан, ең жоғарғы күшті және мүмкіндікті оған ғана тән деп санамайды. Сондықтан ол діннің ғылымға араласпауын талап етті. А. К Радищев. (1749-1802 ж) ─ тұрақты, табанды материалистік позицияны жақтады. Болмыстың материалистік бастамасын негіздеумен бірге, әлеуметтік-саяси философияға көп көңіл бөлді. Патша өкіметіне қарсылық көрсетіп, халық өкіметі үшін, құқықтық және рухани бостандық үшін күресуден тайынбады. «Петербургтан Москваға саяхат» деген еңбегінде шаруаларды басыбайлықтан революциялық жолмен босатуды талап етті. Оның әлеуметтік-философиялық көзқарасына француз революциясының зор әсері болды. Орыс философиясының үшінші кезеңі ХІХ ғасырдың екінші ширегінен басталады. Осы уақытта ұлттық тіл, (Н. М. Карамзин, А. С. Пушкин), орыстың классикалық әдебиеті пайда болды, олармен бірге орыстың өзіндік санасы қалыптасты. Философиялық ойлар ақсүйектер дініне айналды, зиялы қауым діни мәселелерден арыла қоймайды. П. Я. Чаадаев (1794-1856) орыс философиясының қалыптасуының басында тұрды. 1836 жылы «Телескоп» журналында өзінің философиялық хаттарын жариялай бастады. Онда ұлттың рухани дүниесі үшін православиеге қарағанда, католицизмнің маңызды екенін көрсетеді. Түкке тұрмайтын Византияға тәуелді болу, өркениетті Еуропадан бөліп тастады дейді. Оның пікірінше, адам материалдық және рухани субстанцияның қосындысы. Адам туған күнінен бастап өлгенге дейін ұжымда, қоғамда болғандықтан ғана тұлға, кісі болып қалыптасады. Ұжымдық сана толық түрде жеке тұлғалық ерекшелікті, субъективтілікті анықтайды. Ұжымдағы өмір - адамды хайуаннан ажыратын негізгі фактор. Ол индивидуализмге, эгоизмге қарсы болды. Жеке бастың пайдасын қоғамдық мүдеге қарсы қойды. Тарихи процестің негізінде Құдайдың көрегендігі жатыр. Дінді - Құдайдың еркін христиан діні іске асырады, ол тарихтың қозғаушы өзегі болып саналады. Тарихқа, мемлекетке және жеке адамның тағдырына әсер ететін негізгі фактор ─ географиялық жағдай. Жеке патшалық зұлымдығы - орталық өкіметтің диктаты, басыбайлылық. Құқық бұзылуының негізгі себебі: басқа елдерге қарағанда ұлан- байтақ шексіз жерінің болуы. Ресей дүниежүзілік тарихи процестен шығып қалды, оның келешектегі мақсаты - дүниежүзілік тарихи өріске оралу, батыстық құндылықты игеру. Бұл ойлар: «славянфильдер» және «батыстық» болып бөлінуге алып келді. Славянофильдер ағымының өкілдері И. В. Киреевский, ағайынды Аксаковтар, А. С. Хомяков, т. б. болды. Олар мәдениетің үш негізгі бастамасын мақұлдады: жүктеу/скачать 1,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|